Όταν ζητάτε κάτι, δίνετε στο παιδί τη δυνατότητα να απαντήσει καταφατικά ή αρνητικά. Μία οδηγία είναι όταν λέτε (και δεν ζητάτε) στο παιδί τι να κάνει. Έτσι, θεωρητικά, δεν μπορεί να σας πει όχι. Είναι σημαντικό να είστε ξεκάθαροι για το αν απαιτείτε ή του ζητάτε κάτι. Όταν ζητάτε, του δίνετε τη δυνατότητα επιλογής. Όταν το λέτε και δεν το κάνει, σημαίνει ότι υπάρχουν και συνέπειες. Και τα δύο είναι σημαντικά γιατί το πρώτο χτίζει την αυτοπεποίθηση και την ελεύθερη βούληση του παιδιού, ενώ το δεύτερο τους διδάσκει την έννοια των κανόνων και των οδηγιών που θα χρειαστούν στο σχολείο.
Όπως είναι φυσικό, οι οδηγίες πρέπει να είναι λιγότερες γιατί δεν δίνεται έτσι στο παιδί η δυνατότητα επιλογής. Ακόμα και αν θέλετε να κάνει μπάνιο, βάλτε μέσα ερωτήσεις, όπως ‘ποια πιτζάμα θέλεις να βάλεις μετά; Την κόκκινη ή την μπλε’;
Πώς θα δώσετε αποτελεσματικές οδηγίες. Το πρώτο βήμα είναι να σιγουρευτείτε ότι το παιδί σας προσέχει και ότι ακούει πολύ καλά. Πηγαίνετε πολύ κοντά του, χαμηλώστε στο επίπεδο των ματιών του και με ήρεμη φωνή ξεκινήστε την πρόταση με το όνομά του. Μιλήστε καθαρά με εύκολες και σύντομες λέξεις, ανάλογα με το γλωσσικό επίπεδο κάθε ηλικίας. Οι θετικές οδηγίες είναι πιο πετυχημένες γιατί συγκεντρώνεται στο να κάνει αυτό που θέλετε και όχι σε τι δεν θέλετε.
Να θυμάστε ότι μπορεί να χρειαστεί να επαναλάβετε γιατί τα παιδιά χρειάζονται υπενθύμιση. Αν δείτε ότι αφαιρείται, ζητήστε του να επαναλάβει αυτό που είπατε. Χρησιμοποιήστε τις συνέπειες ανάλογα με το πόσο σημαντικό είναι αυτό που πρέπει να κάνει.
Βοηθήστε το παιδί στο να μάθει να συνεργάζεται. Προσπαθήστε να χρησιμοποιείτε τις ίδιες λέξεις για να καταλαβαίνει κάθε φορά που τις ακούει. Ενθαρρύνετε και επιβραβεύστε το παιδί κάθε φορά που συνεργάζεται και εντάξτε το στις καθημερινές ρουτίνες για να φτάσει στο σημείο να το θεωρεί αυτονόητο.
Γιατί το παιδί αρνείται να συνεργαστεί; Ίσως να περιμένετε πολλά από εκείνο. Χρειάζεται χρόνο αλλά και αρκετά παραδείγματα από εσάς μέχρι να το συνηθίσει. Μπορεί όμως να είναι κουρασμένο, θυμωμένο ή να φοβάται. Κάποιες φορές, τα παιδιά περνούν φάσεις άρνησης όσο μεγαλώνουν. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να του δίνετε πολλή αγάπη και τρυφερότητα, να το επιβραβεύετε και να ζητάτε, αντί να απαιτείτε.