Η ζωή έχει έναν μαγικό τρόπο να μας ξαφνιάζει δυσάρεστα. Από όταν το παιδί σας ξεκίνησε να πηγαίνει στον παιδικό σταθμό, πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού σας υπήρχε η αγωνία ότι θα γίνει θύμα σχολικού εκφοβισμού. Δεν είχατε φανταστεί καν το ενδεχόμενο να γίνει εκείνο ο θύτης. Δεν είστε μόνοι σε αυτό: Η συντριπτική πλειοψηφία των γονιών δυσκολεύεται να πιστέψει πως το βλαστάρι τους ευθύνεται για μια τέτοια συμπεριφορά. Στην πραγματικότητα, όμως, όλα τα παιδιά είναι ικανά να το κάνουν. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε την κατάσταση.
Τι ωθεί τα παιδιά στο bullying;
Πρόκειται για μια μεγάλη γκάμα πραγμάτων. Κατ’ αρχάς πολλές φορές ήπια (ή και πιο αναβαθμισμένα) φαινόμενα σχολικού εκφοβισμού παρουσιάζονται στα ΜΜΕ ως χιούμορ. Έπειτα, δεν αποκλείεται να επηρεάζεται από τους φίλους του ή ακόμη και από φαινομενικά αθώες συμπεριφορές στο οικογενειακό περιβάλλον. Πολλά παιδιά χρησιμοποιούν το bullying για να διατηρήσουν τη δημοτικότητά τους στο σχολείο, ενώ άλλα ξεσπούν την καταπίεση που έχουν δεχτεί. Μάλιστα, μπορεί να οδηγηθούν σε αυτό αφού πρώτα υπάρξουν τα ίδια θύματά του.
Τι μπορείτε να κάνετε
Πάρτε μια βαθιά ανάσα, θυμηθείτε ότι ο χαρακτήρας του παιδιού σας δεν έγινε αυτομάτως κακός επειδή έκανε κάτι άσχημο και ξεκινήστε να δράτε.
Συζητήστε μαζί του
Ζητήστε του να σας πει τι έγινε χρησιμοποιώντας ήπιο και αποφασιστικό τόνο. Μην βιαστείτε να αποδώσετε ευθύνες. Είναι σημαντικό να ξέρει ότι είναι ασφαλές ώστε να παραδεχτεί και να διορθώσει το λάθος του. Έπειτα κάντε του ερωτήσεις για να το βοηθήσετε να καταλάβει πού είναι το πρόβλημα. Πείτε του: «Πώς θα είχες νιώσει αν είχε κάνει κάποιος το ίδιο σε σένα;». Συνεχίστε λέγοντάς του: «Στην οικογένειά μας δεν μιλάμε με αυτόν τον τρόπο/ δεν κάνουμε τέτοια πράγματα, κατά τον ίδιο τρόπο που θέλουμε να μας σέβονται και οι άλλοι».
Βρείτε τις σωστές συνέπειες
Ορίστε τι θα συμβεί σε περίπτωση που η συμπεριφορά του επαναληφθεί, φροντίζοντας η τιμωρία να μην είναι υπερβολική. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί ξέρει καλά τι να περιμένει σε μια τέτοια περίπτωση και υπενθυμίζετε τους κανόνες ανά τακτά διαστήματα. Όποτε χρειαστεί, εφαρμόστε τους με αποφασιστικότητα. Αντίστοιχα, μπορείτε να προτείνετε άλλους τρόπους να λύνει τα προβλήματά του με τους φίλους του. Όταν μαθαίνετε ότι λειτούργησε σωστά, επιβραβεύετέ το.
Δημιουργήστε τα κατάλληλα δίκτυα
Μην περιοριστείτε στη μία συνάντηση με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα του. Επισκεφθείτε το σχολείο μια φορά το μήνα – ή και συχνότερα – και δείξτε την πρόθεσή σας να λύσετε το πρόβλημα. Πολλοί γονείς παρακάμπτουν αυτό το βήμα γιατί θεωρούν πως θα τους αντιμετωπίσουν επικριτικά. Στην πραγματικότητα, η παρουσία σας δείχνει ότι κάνετε το καλύτερο που μπορείτε για το παιδί σας. Ζητήστε να ενημερώνεστε για κάθε πιθανό περιστατικό bullying και εξηγήστε τη στρατηγική που ακολουθείτε. Αν το πρόβλημα προκύπτει πάντα με ένα συγκεκριμένο συμμαθητή του, δεν βλάπτει και η επικοινωνία με τους γονείς του. Η στάση τους απέναντί σας ενδέχεται να είναι λίγο φορτισμένη, όμως εκείνοι μπορεί να «διαβάζουν» τα νέα περιστατικά στη συμπεριφορά του παιδιού τους, ακόμη και όταν ο δάσκαλος δεν έχει παρατηρήσει κάτι.
Ενισχύστε την κοινωνικότητά του
Γράψτε το σε δραστηριότητες που θα του μάθουν να συνεργάζεται, να αντιμετωπίζει με σθένος τις δυσκολίες και να διοχετεύει υγιώς την ενέργειά του. Ιδανικά για αυτή τη δουλειά είναι, φυσικά, τα ομαδικά αθλήματα, όμως και οι τέχνες, ιδιαίτερα το θέατρο, μπορούν να έχουν πολύ θετική επίδραση.
Κάντε την αυτοκριτική σας
Το γεγονός ότι το παιδί σας έκανε bullying σε έναν συμμαθητή του, δεν σημαίνει ότι είστε κακοί γονείς. Όμως τα παιδιά δυσκολεύονται να διακρίνουν ορισμένες λεπτές διαφορές. Έτσι αν, για παράδειγμα, έχετε τη συνήθεια να χρησιμοποιείτε παρατσούκλια για να απευθυνθείτε στον σύντροφο ή τους φίλους σας, ενδέχεται να πιστεύει ότι είναι αστείο να αποκαλέσει κάποιον «χαζό». Αποφύγετε τις λέξεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν υποτιμητικά για την εμφάνιση, την προσωπικότητα, την καταγωγή, το φύλο ή τη σεξουαλικότητα των άλλων, ακόμη και όταν το περιεχόμενο αυτών που λέτε είναι άκακο. Φυσικά το ίδιο ισχύει και για τις λέξεις που χρησιμοποιείτε εν είδει αστείου για να απευθυνθείτε στο παιδί!