Ίσως πιστεύατε πως μένουν μερικά χρόνια ακόμη που το παιδί θα εξακολουθεί να είναι «το μικρούλι» σας, όμως η προεφηβεία ήρθε να σας διαψεύσει πανηγυρικά. Ήδη έχει αρχίσει να απομακρύνεται από εσάς και να στηρίζεται όλο και περισσότερο στους φίλους του. Ακόμη και τις στιγμές που αντιμετωπίζετε αυτό το γεγονός με ψυχραιμία – στο κάτω – κάτω είναι αναμενόμενο στάδιο στην ανάπτυξή του – δεν μπορείτε να μην αναρωτιέστε αν τα άτομα που έχει επιλέξει για να το περιστοιχίζουν είναι τα κατάλληλα για εκείνο και αν η επαφή του μαζί τους του κάνει καλό ή το βλάπτει. Μπορεί να μην είστε σε θέση να διαλέξετε τις παρέες του, όμως υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε τα κριτήρια που χρησιμοποιεί το ίδιο για να αξιολογήσει τις φιλίες του.
Ενθαρρύνετε τις υγιείς φιλίες
Έχει τεράστια σημασία να του εξηγήσετε ποιες συμπεριφορές χωρούν σε μια ουσιαστική φιλία και ποιες όχι. Πείτε του πως το κουτσομπολιό ή οι προσβολές – ακόμη και χάριν αστείου – δεν ταιριάζουν σε έναν καλό φίλο και σχολιάστε αυτά που εκτιμάτε στις παρέες του. Για παράδειγμα, πείτε: «Μου άρεσε πολύ που ο Κώστας προσφέρθηκε να βοηθήσει στο πλύσιμο των πιάτων». Φροντίστε να καλείτε συχνά τους φίλους του στο σπίτι σας για φαγητό, ταινίες ή άλλες δραστηριότητες.
Δείξτε του τα λάθη του
Αν δυσκολεύεται να κάνει σταθερές φιλίες, ίσως το πρόβλημα δεν βρίσκεται αποκλειστικά στους άλλους. Ρωτήστε το αν προσπαθεί να κοινωνικοποιηθεί, αν είναι χαμογελαστό, πώς συμπεριφέρεται στους συμμαθητές του. Αν έχετε παρατηρήσει ότι, για παράδειγμα, γίνεται επιθετικό όταν ακούει απόψεις που δεν συμφωνούν με τις δικές του, πείτε του πως είναι ωραίο που παθιάζεται με τα πράγματα που πιστεύει, όμως είναι σημαντικό να δίνει χώρο και στη γνώμη των άλλων.
Βοηθήστε το να είναι ο εαυτός του
Αυτό σημαίνει διάφορα πράγματα. Πρώτα από όλα, μην προσπαθείτε να το στρέψετε σε επιλογές που θα θέλατε να είχατε κάνει εσείς. Μπορεί οι προθέσεις σας να είναι πολύ καλές, όμως με αυτόν τον τρόπο δεν θα είναι ευτυχισμένο – και είναι δύσκολο να κοινωνικοποιηθεί όταν συναναστρέφεται ανθρώπους με τους οποίους στην πραγματικότητα δεν έχει και τόσα κοινά. Ταυτόχρονα, εξηγήστε του πως δεν είναι και τόσο σημαντικό να είναι δημοφιλές στο σχολείο. Έτσι θα προλάβετε το ενδεχόμενο να χάσει την ταυτότητά του προκειμένου να προσαρμοστεί σε παρέες που στην ουσία δεν του ταιριάζουν, με στόχο το… κύρος.
Προετοιμαστείτε για δράμα
Όσο ισορροπημένο και αν είναι το μικρό σας, είναι δεδομένο πως θα υπάρξουν στιγμές που οι φιλίες του θα γίνουν εκρηκτικές. Τα παιδιά δυσκολεύονται να συγκρατήσουν τις παρορμήσεις τους ενώ συχνά εμπλέκονται σε… μηχανορραφίες προκειμένου να αισθανθούν μεγάλα και δυνατά. Μάθετέ του να επεξεργάζεται καλά την κατάσταση πριν επιχειρήσει να συζητήσει ένα πρόβλημα με τους φίλους του, αλλά και να προσπαθεί να δει την κατάσταση από την οπτική των άλλων.
Προσφέρετε στήριξη
Είναι σχεδόν δεδομένο πως κάποιες φιλίες θα αποδειχθούν τοξικές. Όταν υποπέσει στην αντίληψή σας μια τέτοια περίπτωση, καθοδηγήστε το ώστε να καταλάβει ποια άτομα του στενού του περιβάλλοντος τού συμπεριφέρονται άσχημα, το υποτιμούν ή το κάνουν να αμφισβητεί τον εαυτό του. Αν η φιλία τελειώσει, δείξτε κατανόηση. Αναγνωρίστε τον πόνο που συνοδεύει το τέλος, αλλά τονίστε πως η ζωή είναι γεμάτη ευκαιρίες για αληθινές σχέσεις.
Καλλιεργήστε το θάρρος της γνώμης του
Σε αυτή την περίοδο της ζωής τους, τα παιδιά κάνουν πολλά πράγματα για να είναι αρεστά και συχνά δυσκολεύονται να διαχωρίσουν τη θέση τους σε πράγματα που διαφωνούν. Βλέπετε, οι συσχετισμοί… εξουσίας είναι πολύ λεπτοί στο σχολικό περιβάλλον! Ο καλύτερος τρόπος για να το προστατέψετε είναι εξασφαλίζοντας πως θα έχει πάντα το θάρρος να εκφράσει τη γνώμη του. Εκτός από τις συζητήσεις που θα κάνετε μαζί του, έχει μεγάλη σημασία να ενθαρρύνετε αυτό το χαρακτηριστικό και έμπρακτα: Μην προσπαθείτε να το κάνετε πάντα να συμφωνήσει μαζί σας. Όταν δεν καταφέρνετε να βρείτε κοινό έδαφος, προσπαθήστε να παραμένετε ψύχραιμοι. Έτσι θα μάθει πως δεν βάζει τις σχέσεις του σε κίνδυνο εκφράζοντας τα παράπονά του ή διατηρώντας τις απόψεις του.