Αν ζυγίζεστε σε καθημερινή βάση, πιθανότατα έχετε παρατηρήσει ότι ο αριθμός που αναγράφεται στη ζυγαριά μπορεί να αλλάξει σημαντικά από μέρα σε μέρα. Μερικές φορές ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι αρκετά προφανής. Ίσως φάγατε σουβλάκια το προηγούμενο βράδυ και το βάρος σας αυξήθηκε ή ίσως είχατε μια έντονη προπόνηση και το βάρος σας μειώθηκε λόγω του ιδρώτα που χάσατε. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι λόγοι για αυτή τη μεταβολή στο βάρος σας.
-Το νάτριο
Η πλούσια σε αλάτι διατροφή οδηγεί στην πιο συνηθισμένη μορφή κατακράτησης υγρών. Για αυτή τη δράση του αλατιού υπεύθυνο είναι το βασικό του συστατικό, το νάτριο, το οποίο κατέχει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της ισορροπίας των υγρών του σώματος. Μία μικρή ποσότητα νατρίου είναι αρκετή για την επίτευξη αυτών των ρυθμίσεων, ενώ η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νατρίου οδηγεί στην ενεργοποίηση διάφορων μηχανισμών που πυροδοτούν την κατακράτηση υγρών. Η συνιστώμενη ημερήσια κατανάλωση νατρίου ανέρχεται στα 2,3 γραμμάρια, ποσότητα που μεταφράζεται σε ένα κουτάλι του γλυκού. Μην ξεχνάτε ότι εκτός από το επιτραπέζιο αλάτι, το νάτριο συναντάται σε πολλά τυποποιημένα τρόφιμα, όπως τα πατατάκια, τα κράκερ, τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα, το fast food, τα αλλαντικά και τα τυριά.
Με λίγα λόγια, τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο μπορούν να προκαλέσουν κατακράτηση υγρών και κατ΄ επέκταση να αυξήσουν παροδικά το βάρος σας.
-Οι υδατάνθρακες
Η κατακράτηση υγρών που μπορεί να προκληθεί από την κατανάλωση υδατανθράκων αποτελεί μια φυσιολογική διαδικασία, η οποία αν και δεν προκαλεί πρήξιμο στα άκρα ή στην κοιλιακή χώρα, επηρεάζει το σωματικό βάρος.
Ως πηγή ενέργειας, οι υδατάνθρακες αποθηκεύονται στους μυς και στο συκώτι ως γλυκογόνο, με κάθε γραμμάριο γλυκογόνου να απαιτεί 2-3 γραμμάρια νερού για να αποθηκευτεί. Επομένως, όσο περισσότερο γλυκογόνο έχει αποθηκευτεί στο σώμα τόσο περισσότερο νερό συγκρατείται. Αυτός άλλωστε είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι που ακολουθούν δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες χάνουν γρήγορα βάρος όταν ξεκινούν τη δίαιτα, αφού εξαντλείται το αποθηκευμένο γλυκογόνο και αποβάλλεται σημαντική ποσότητα υγρών.
-Η σωματική άσκηση
Όταν ξεκινάτε προπονήσεις με βάρη μπορεί να δείτε το βάρος σας να αυξάνεται, καθώς το σώμα σας, προκειμένου να καλύψει τις αυξημένες ενεργειακές ανάγκες των μυών, αποθηκεύει μυϊκό γλυκογόνο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απότομη αύξηση βάρους λόγω των συγκρατούμενων υγρών.
Αντίστοιχα, το βάρος σας μπορεί να μειωθεί μετά από μια σκληρή προπόνηση, αφού έχετε αποβάλει υγρά μέσω της εφίδρωσης.
-Η έμμηνος ρύση
Οι ημέρες πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου σας είναι οι χειρότερες για να ζυγιστείτε. Η αύξηση του βάρους λόγω της κατακράτησης υγρών κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσης διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Μπορεί να είναι από ελάχιστη μέχρι και πάνω από 2 κιλά κατά περίπτωση.
Ωστόσο, η αύξηση βάρους είναι πρόσκαιρη (μέχρι το τέλος της έμμηνου ρύσης αναμένεται να εξαφανιστεί η κατακράτηση) εκτός αν τα συμπτώματα της περιόδου (υπογλυκαιμίες, λιγούρες) οδήγησαν σε υπερφαγία που αύξησε μόνιμα το βάρος σας.
-Η φαρμακευτική αγωγή
Η κατακράτηση υγρών αποτελεί παρενέργεια πολλών φαρμακευτικών σκευασμάτων, με την εξωγενή λήψη κορτιζόνης να αποτελεί την πιο συχνή αιτία κατακράτησης υγρών από φαρμακευτική προέλευση.
Άλλα φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν κατακράτηση είναι τα φάρμακα που περιέχουν οιστρογόνα (π.χ. θεραπεία υποκατάστασης ορμονών), κάποια αντιαρρυθμικά (β-αναστολείς), τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη αναλγητικά, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, καθώς επίσης η αγωγή για τη χημειοθεραπεία.
-Η πολύωρη πτήση
Τέσσερις ή και περισσότερες ώρες στο αεροπλάνο μπορεί να προκαλέσουν ανισορροπία στα υγρά και τους ηλεκτρολύτες σας, με αποτέλεσμα τη μικρή αύξηση του βάρους σας.
Αν έχετε σκοπό (για κάποιον περίεργο λόγο) να ζυγιστείτε μετά από μια πολύωρη πτήση, πιείτε πολύ νερό κατά τη διάρκεια της πτήσης και αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη, που μπορούν να σας αφυδατώσουν περισσότερο.
*Η ζυγαριά δεν πρέπει ούτε να σας φοβίζει ούτε να σας γίνει εμμονή. Προσπαθήστε να ζυγίζεστε μία φορά την εβδομάδα (και όχι καθημερινά), μόλις ξυπνήσετε, χωρίς ρούχα και αφού έχετε πάει τουαλέτα, πάντα στην ίδια ζυγαριά.