Είναι γνωστό ότι με την έναρξη της σχολικής χρονιάς αρχίζουν στα παιδιά και οι πρώτες λοιμώξεις του αναπνευστικού, που συνεχίζονται όλο τον χειμώνα.
Οι λοιμώξεις αυτές δεν είναι άλλες από τη γρίπη, τον πονόλαιμο και γενικώς τα κρυολογήματα, από τα οποία κανένας μαθητής δεν μπορεί να ξεφύγει, αφού οι ιοί τους, που δρουν από τη μύτη μέχρι και τον ρινοφάρυγγα, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος σε πολυσύχναστους χώρους όπως είναι τα σχολεία και οι παιδικοί σταθμοί. Ενα παιδί μπορεί να κρυολογήσει ακόμα και έξι φορές μέσα στον ίδιο χειμώνα, κυρίως γιατί το κοινό κρυολόγημα δεν είναι αρρώστια που οφείλεται σε μία και μοναδική αιτία, αλλά σε μια σειρά φλεγμονών που έχουν να κάνουν με περίπου 200 διαφορετικούς ιούς! Γι’ αυτό είναι και δύσκολο να προληφθούν. Δεν έχει βρεθεί, δηλαδή, ένα αποτελεσματικό φάρμακο ή εμβόλιο που να τους καταπολεμά όλους μαζί.
Πώς μεταδίδονται οι ιώσεις του αναπνευστικού
Η μετάδοση γίνεται μέσω της αφής, με τα τετράδια, τα βιβλία, τα παιχνίδια, αλλά και μέσω του αέρα, με τον βήχα, το φτέρνισμα κ.λπ. Ωστόσο, μη νομίζετε ότι θα αποφύγετε τα κρυολογήματα και τις παιδικές αρρώστιες αν δεν στείλετε το παιδί στον παιδικό σταθμό. Οι ιώσεις κολλούν ακόμα και μέσα στο σπίτι από τους επισκέπτες, τα μεγαλύτερα αδέρφια ή και τους ίδιους τους γονείς που τις μεταφέρουν από τον χώρο της εργασίας τους. Πρέπει ακόμα να ξέρετε ότι το παιδί είναι απαραίτητο να περάσει έναν ορισμένο αριθμό λοιμώξεων, γιατί με αυτόν τον τρόπο παίρνει «μαθήματα ανοσίας». Δηλαδή, κάθε φορά που πλήττεται από έναν ιό ή μικρόβιο και αρρωσταίνει, για να γίνει καλά, ο οργανισμός του παράγει τα ονομαζόμενα αντισώματα (ουσίες που «φυλακίζουν» και αποδυναμώνουν τον «εχθρό»). Γι’ αυτό άλλωστε και οι αναπνευστικές λοιμώξεις μειώνονται με την πάροδο της ηλικίας. Ενα παιδί π.χ. 3-5 ετών μπορεί να παρουσιάσει 4 και 6 λοιμώξεις μέσα στον χρόνο, στα 6-8 χρόνια του οι λοιμώξεις αυτές γίνονται 3 με 4, ενώ όσο μεγαλώνει, ο αριθμός των λοιμώξεων μειώνεται.
Για να τις προλάβετε
Σημαντικά μέτρα για να προλάβετε τις συνήθεις αναπνευστικές λοιμώξεις (κοινά κρυολογήματα, πονόλαιμος, γρίπη) που πολιορκούν αυτή την εποχή το παιδί είναι:
- Nα του αλλάζετε τα ρούχα και να φροντίζετε να πλένει πολύ καλά τα χέρια του κάθε φορά που επιστρέφει στο σπίτι από το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό.
- Nα πλένετε καλά και τα δικά σας χέρια, καθώς έχει βρεθεί ότι το πλύσιμο των χεριών, μέσω των οποίων συχνά μεταφέρονται οι ιοί, βοηθά στην ελάττωση των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος.
- Να ενισχύσετε τη διατροφή του με τροφές όπως είναι τα ψάρια, το κρέας, το γάλα, ο κρόκος του αβγού, τα φασόλια, οι ξηροί καρποί (που είναι καλές πηγές ψευδαργύρου) καθώς και με πράσινα λαχανικά και εσπεριδοειδή (που περιέχουν άφθονη βιταμίνη C). Πολλές έρευνες έχουν κατά καιρούς αποδείξει ότι ο ψευδάργυρος και η βιταμίνη C – μεταξύ άλλων – περιορίζoυν τα συμπτώματα ενός κρυολογήματος, ενισχύοντας ταυτόχρονα και την άμυνα του οργανισμού στις διάφορες λοιμώξεις.
- Να εξασφαλίζετε καλό αερισμό των κλειστών χώρων στους οποίους βρίσκονται τα παιδιά και να αποφεύγετε την έκθεσή τους σε καπνό τσιγάρων, που έχει δυσάρεστες επιπτώσεις στην αναπνευστική τους λειτουργία.
- Εννοείται ότι σε περίπτωση δικού σας κρυολογήματος πρέπει πάντοτε να βήχετε και να φτερνίζεστε με το χέρι στο στόμα – το οποίο χέρι θα πλένετε καλά αμέσως μετά και πριν αγγίξετε το παιδί.
Τι βοηθάει τη γρήγορη ανάρρωση;
Εντριβές
Αμεση ανακούφιση στην καταρροή και γενικά στις ασθένειες του αναπνευστικού προσφέρουν οι κομπρέσες και οι εντριβές στο στήθος, με μερικές σταγόνες από αιθέρια έλαια ρίγανης, πεύκου ή ευκάλυπτου. Αν η μύτη του παιδιού είναι φραγμένη, θα νιώσει επίσης ανακούφιση αν του κάνετε ενσταλάξεις σε κάθε ρουθούνι με φυσιολογικό ορό ή πλύσεις με χλιαρό αλατόνερο (έχει την ιδιότητα να αποβάλλει τις παραγόμενες από το κρυολόγημα βλέννες, που συσσωρεύονται στη ρινική κοιλότητα εμποδίζοντας την αναπνοή).
Εισπνοές
Oι εισπνοές ατμού πάνω από μια λεκάνη με καυτό νερό συμβάλλουν επίσης στη ρευστοποίηση και την αποβολή των εκκρίσεων. Oι εισπνοές είναι ιδιαίτερα ανακουφιστικές το βράδυ, επειδή βοηθούν τον ύπνο, που κατά τη διάρκεια του κρυολογήματος είναι δύσκολος. Αποφύγετε όμως την εισπνοή οινοπνεύματος εμποτισμένου σε βαμβάκι, γιατί παρόλο που διευκολύνει προσωρινά την αναπνοή, ξηραίνει το βλεννογόνο της μύτης.
Αφεψήματα. Στην περίπτωση του βήχα, ιδιαίτερα ευεργετικά για την καταπολέμησή του είναι τα αφεψήματα φασκόμηλου, μέντας, αγγελικής, αλθαίας, αγριοτριανταφυλλιάς και χαμομηλιού (συγκεντρώνουν αποχρεμπτικές, αντισηπτικές και σπασμολυτικές ιδιότητες). Αν ωστόσο ο βήχας επιμένει, στο εμπόριο κυκλοφορούν και πολλά αντιβηχικά σιρόπια για μικρούς και μεγάλους. Πριν αγοράσετε όμως κάποιο από αυτά, ζητήστε τη συμβουλή του γιατρού.
Σούπες
Σε ό,τι αφορά τη διατροφή του, οι σούπες με κοτόπουλο ή μοσχάρι είναι ιδανική επιλογή για το παιδί που έχει κρυολογήσει, επειδή συνδυάζουν την απαραίτητη λήψη υγρών με την πρόσληψη πρωτεϊνών από το κρέας ή το κοτόπουλο. Oι πρωτεΐνες (από τα κρεατικά και τα γαλακτοκομικά) αποτελούν το βασικό δομικό υλικό των αντισωμάτων που παράγει ο οργανισμός για να καταπολεμήσει τους ιούς.
Ξεκούραση
Τέλος, εάν έχετε τη δυνατότητα να κρατήσετε το παιδί στο σπίτι, αποφύγετε να το στείλετε στο σχολείο τις μέρες που είναι λίγο κρυωμένο ή έχει πυρετό. Εκτός από το γεγονός ότι, εάν πάει, είναι πιθανό να κολλήσει τα άλλα παιδάκια, και το ίδιο θα είναι αρκετά αδύναμο για να αντισταθεί ο οργανισμός του σε κάποιον άλλο ιό, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες να κολλήσει αμέσως άλλη μία ίωση. Το ιδανικό είναι να παραμείνει στο σπίτι μέχρι να περάσουν τουλάχιστον 48 ώρες χωρίς καθόλου συμπτώματα.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη γρίπη
Αν και πρόκειται για μια τυπική αναπνευστική ασθένεια του χειμώνα, στην πραγματικότητα οι ιοί της γρίπης κυκλοφορούν όλο τον χρόνο. Τα συμπτώματα είναι γνωστά: πυρετός μέχρι ή και περισσότερο από 38 βαθμούς, πόνοι στις αρθρώσεις και στους μυς, πονοκέφαλος κυρίως σε παιδιά άνω των τριών, εξάντληση, βήχας που στην αρχή είναι ξερός και με το πέρασμα των ημερών μεταμορφώνεται σε βήχα με εκκρίσεις. Τα συμπτώματα αυτά θα διαρκέσουν 4-5 ημέρες, εκτός της κακοδιαθεσίας που καμιά φορά επιμένει για 2-3 εβδομάδες. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής και της Ευρωπαϊκής Παιδιατρικής Εταιρείας: η εποχική γρίπη μπορεί να προκαλέσει βακτηριακές λοιμώξεις σε βρέφη και παιδιά (οξεία μέση ωτίτιδα, βρογχίτιδα, ιγμορίτιδα, πνευμονία). Κατά τη διάρκεια των επιδημιών, άλλωστε, η γρίπη ευθύνεται για πάνω από το 13% των εισαγωγών στα παιδιατρικά νοσοκομεία. Γι’ αυτόν τον λόγο, όταν ένα παιδί με συμπτώματα γρίπης εμφανίσει και ενδείξεις δύσπνοιας, θα πρέπει να επισκεφτεί τον γιατρό επειγόντως. n