Δεν ξέρουμε πώς αντέδρασαν τα δικά σας παιδιά στο “μένουμε σπίτι”, τα δικά μας πάντως ξεκίνησαν την καραντίνα τους ενθουσιασμένα για το κλείσιμο των σχολείων. Τώρα, όμως, που τα μαθήματα επιστρέφουν ενώ η απομόνωση συνεχίζεται κανονικά, τα συναισθήματά τους για την απροσδόκητη αποχή από τα θρανία, έχουν αλλάξει άρδην. Ταυτόχρονα, ακόμη και τα μικρότερα παιδιά “πιάνουν” στον αέρα ορισμένες πληροφορίες που τους δημιουργούν άγχος – ή ακόμη και τη δική μας ψυχολογική κατάσταση. Τα δε μεγαλύτερα είναι πιθανό να εκτίθενται στα ίδια επίπεδα ενημέρωσης με εμάς, χωρίς όμως να έχουν αναπτύξει την κριτική ικανότητα αλλά και την ψυχραιμία για να τα τοποθετήσουν στη διάσταση που τους αναλογεί. Πώς θα καταφέρουμε, λοιπόν, να τα καθησυχάσουμε σε αυτή την περίοδο που έχει γεμίσει και εμάς τους ίδιους με τεράστια άγχη;
Ζητήστε να μάθετε τις απορίες τους
Είναι βέβαιο πως τα μικρά μας θέλουν απαντήσεις για ένα πλήθος θεμάτων γύρω από αυτόν τον άγνωστο ιό. Ίσως όμως δεν είναι εκείνες που ετοιμαζόμαστε να τους δώσουμε. Αν περιμένουμε να ακούσουμε τι θέλουν να μάθουν, θα αποφύγουμε να τα βομβαρδίσουμε με περιττές πληροφορίες που είναι πιθανό να τα αγχώσουν περισσότερο, ενώ ταυτόχρονα θα εξασφαλίσουμε ότι στο τέλος της συζήτησης θα έχουν όντως μια καλύτερη αντίληψη της κατάστασης. Δεν είναι ντροπή να παραδεχτούμε ότι δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις. Αντιθέτως, αν τους δώσουμε μια λάθος απάντηση, όταν εντέλει το μάθουν – και θα το μάθουν – ενδέχεται η εμπιστοσύνη τους να κλονιστεί.
Αποδεχτείτε ότι θα κάνετε λάθη
Η κατάσταση που ζούμε είναι πρωτόγνωρη για όλους μας, ανεξάρτητα από την ηλικία μας. Θα γίνουν λάθη τόσο στις προσπάθειές μας να εξηγήσουμε τη συνθήκη στα παιδιά μας, όσο και στη συμπεριφορά μας απέναντί τους – ο εγκλεισμός δεν είναι καλός σύμβουλος γονεϊκότητας. Αυτό που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε, είναι να το θυμόμαστε πάντα, και να μη διστάσουμε να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και να ζητάμε συγγνώμη από τα μικρά μας όταν τα διαπράττουμε.
Προετοιμαστείτε για δύσκολες ερωτήσεις
Όσο μικρότερο είναι ένα παιδί, τόσο πιο πιθανό είναι να πιστεύει ότι κάθε γεγονός συνδέεται με κάποιο τρόπο με τη συμπεριφορά του. Δεν αποκλείεται να σας ρωτήσει αν φταίει εκείνο για… την εξάπλωση του ιού ή ακόμη και αν είναι κάποιου είδους θεϊκή τιμωρία. Εξηγήστε του με ψυχραιμία ότι οι ιοί δεν είναι τίποτα άλλο παρά φυσικά φαινόμενα και ότι οι επιστήμονες θα καταφέρουν εντέλει να βρουν τις απαντήσεις για να τον νικήσουμε.
Μιλήστε για συναισθήματα
Στο τέλος της συζήτησης, ρωτήστε το πώς νιώθει απέναντι στην όλη κατάσταση. Εξηγήστε του ότι δεν υπάρχουν επιτρεπτά και ανεπίτρεπτα συναισθήματα. Αν σας ρωτήσει αν φοβάστε ή αγχώνεστε, απαντήστε με ειλικρίνεια και εξηγήστε του τι κάνετε για να νιώσετε καλύτερα.
Κρατήστε τα ενήλικα ζητήματα για τους ενήλικες
Μην μιλάτε μπροστά στο παιδί για τα πράγματα που σας ανησυχούν. Δεν χρειάζεται να ξέρει λεπτομέρειες των οικονομικών δυσκολιών που ενδεχομένως επέφερε ο ιός, ούτε να σας ακούει να εξοργίζεστε με εκείνους που δεν ακολουθούν τις οδηγίες αυτοπεριορισμού.
Εξηγήστε τους πώς προστατεύεστε
Μια από τις ερωτήσεις που είναι αναμενόμενο να σας κάνει το παιδί σας, είναι αν πρόκειται να αρρωστήσετε και εσείς ή και το ίδιο. Φυσικά, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα γνωρίζουμε ότι ο ο κοροναϊός είναι πιο ήπιος στη συντριπτική πλειοψηφία των κρουσμάτων σε παιδιά. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι τα μέλη της οικογένειάς σας θα καταφέρουν να τον αποφύγουν. Η ειλικρινέστερη απάντηση που μπορείτε να του δώσετε, είναι πως λαμβάνετε τα απαραίτητα μέτρα ώστε να είστε όσο γίνεται πιο ασφαλείς, για παράδειγμα μένοντας στο σπίτι και πλένοντας συχνά τα χέρια σας.
Αντιμετωπίστε το άγχος του αποχωρισμού
Αν ανήκετε στις ομάδες που αυτή τη στιγμή φροντίζουν για όλους εμάς τους υπόλοιπους, συνεχίζοντας να εργάζονται εν μέσω της πανδημίας, είναι πολύ πιθανό τα παιδιά σας να ανησυχούν πολύ όταν βγαίνετε από το σπίτι. Μιλήστε τους για τα επιπλέον μέτρα προστασίας που λαμβάνετε προκειμένου να παραμείνετε ασφαλείς, προκειμένου να μετριάσετε το άγχος τους.
Μην σταματάτε την επικοινωνία
Χρησιμοποιήστε το τηλέφωνο και τις κλήσεις βίντεο προκειμένου τα μικρά σας να παραμένουν σε επαφή με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Εκτός από τη γιαγιά και τον παππού, προσπαθήστε να βλέπουν λίγο και τους φίλους τους.
Φιλτράρετε την πληροφορία
Ναι, είναι ανάγκη να παραμείνετε ενημερωμένοι, όμως δεν χρειάζεται να ισχύει το ίδιο για όλη την οικογένειά σας. Διαβάστε τα άρθρα που σας ενδιαφέρουν στο tablet ή το κινητό σας και αφήστε τις ειδήσεις για την ώρα που τα παιδιά βρίσκονται στο κρεβάτι τους. Φυσικά, από μια ηλικία και έπειτα είναι δύσκολο να ελέγξετε τι φτάνει στα αυτιά τους. Μπορείτε όμως να τους εξηγήσετε ότι δεν είναι όλες οι πηγές εξίσου αξιόπιστες και ότι ακριβώς επειδή μέχρι στιγμής είναι πολλά αυτά που δεν γνωρίζουμε για τον ιό, καλό είναι να κρατάμε μικρό καλάθι απέναντι στις υπερβολικά θετικές, αλλά και στις υπερβολικά αρνητικές πληροφορίες.
Χαλαρώστε – αλλά κρατήστε – τη δομή
Είναι γνωστό ότι τα παιδιά έχουν ανάγκη από μια ρουτίνα για να νιώθουν ασφαλή. Τα μαθήματα εξ αποστάσεως θα εξασφαλίσουν ότι σε κάποιο βαθμό θα διατηρηθεί μια δομή στην καθημερινότητά τους. Ωστόσο, αυτή την εποχή έχουν ανάγκη και από περισσότερο παιχνίδι και ελεύθερο χρόνο για να χαλαρώσουν.
Φροντίστε τον εαυτό σας
Νιώθετε ότι δεν αντέχετε να ακούσετε ούτε μια πληροφορία ακόμη για σήμερα; Ωραία, μπορείτε να συνεχίσετε την ενημέρωσή σας αύριο. Έχετε κουραστεί από τη συνεχή αλληλεπίδραση με τα εκνευρισμένα από την κλεισούρα πιτσιρίκια; Αυτό δεν σας κάνει κακό γονιό, αλλά έναν άνθρωπο με ανάγκη για προσωπικό χώρο – δηλαδή έναν άνθρωπο. Ζητήστε από τον ή τη σύντροφό σας να τα αναλάβει για λίγο και απομονωθείτε στο δωμάτιό σας. Τέτοιες συμπεριφορές φροντίδας του εαυτού μας είναι το μόνο μας στήριγμα σε αυτές τις δύσκολες μέρες. Και έχει σημασία να τις εφαρμόζουμε τόσο για εμάς, όσο και για τα παιδιά μας.