Υγεία: Πώς θα ξεγελάσουμε τον χρόνο

Οσοι αισθάνονται νεότεροι από ό,τι πραγματικά είναι έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, ενώ όσοι νιώθουν όσο είναι στην πραγματικότητα είναι πιο πιθανό να πεθάνουν νέοι. Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα για όσους αισθάνονται μεγαλύτεροι από την πραγματική τους ηλικία. Και όλα αυτά δεν τα λέμε εμείς αλλά έρευνα από το University College του Λονδίνου. Προφανώς η αγάπη και η δίψα για τη ζωή είναι σημαντικοί παράγοντες ώστε να ζήσουμε περισσότερο τόσο επειδή έχουμε καλύτερη ψυχολογία όσο και επειδή είναι πιο πιθανό να κάνουμε καλές επιλογές σε σχέση με την υγεία και τις συνήθειές μας. Οι επιστήμονες επισημαίνουν επίσης ότι συχνά η αίσθηση που έχουμε σε σχέση με την ηλικία μας έχει να κάνει και με το ποια είναι η πραγματική ηλικία του οργανισμού μας, που μπορεί να είναι μικρότερη από την ημερολογιακή μας, αν έχουμε καλά γονίδια και αν είμαστε προσεκτικοί σε σχέση με τα όσα μάς γερνάνε όπως είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, το αλκοόλ, η αυξημένη πίεση, το σάκχαρο, η υψηλή χοληστερίνη, η κακή διατροφή, ο κακός ύπνος, η έλλειψη άσκησης αλλά και παράγοντες που έχουν να κάνουν με την ψυχολογία μας και το πόσο αισιόδοξοι είμαστε ή πόσους φίλους έχουμε.

Γερνάμε όταν ασπρίζουν τα μαλλιά μας;

Υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη πως ένας άνθρωπος γερνάει όταν ασπρίζουν τα μαλλιά του, μειώνονται η όραση και η ακοή του ή όταν αποκτά ρυτίδες. Ολα αυτά είναι βέβαια χαρακτηριστικά που εμφανίζονται καθώς περνάνε τα χρόνια, αλλά το γήρας στην πραγματικότητα επέρχεται όταν μειώνονται κάποιες ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού που είναι σημαντικές για την εύρυθμη λειτουργία του και όχι όταν τα μαλλιά μας ασπρίζουν, έχουμε κάποιους πόνους που δεν μας ταλαιπωρούσαν πριν ή βλέπουμε τις πρώτες ρυτίδες. Αν ακούσουμε λοιπόν τα όσα λένε οι ειδικοί, μπορεί τελικά να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε νεότεροι από ό,τι λέει η ταυτότητά μας και ότι πολύ λίγο ρόλο παίζει το αν τα μαλλιά μας άσπρισαν από τα 25 ή το πρόσωπό μας ξεκίνησε να «σπάει» στα 30.

Ποιες ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού σχετίζονται άμεσα με τη μακροβιότητα

Οι επιστήμονες τονίζουν πως αν και δεν έχει ακόμη βρεθεί και αναλυθεί απόλυτα ο μηχανισμός του γήρατος, αυτός σίγουρα δεν έχει να κάνει με τα λευκά μαλλιά, τις αρθροπάθειες (τους πόνους που νιώθουν οι μεγάλοι άνθρωποι), τις ρυτίδες κ.λπ., αλλά έχει να κάνει με άλλα πράγματα που έχουν πραγματική βαρύτητα για την καλή λειτουργία ολόκληρου του οργανισμού. Υπάρχουν δηλαδή κάποιες ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού τις οποίες πρέπει να προσέχουμε και να διατηρούμε σε άριστη κατάσταση αν θέλουμε να γεράσουμε σε όσο πιο προχωρημένη ηλικία γίνεται. Αυτές είναι:

• Η καρδιά και τα αγγεία πρέπει να βρίσκονται σε καλή κατάσταση, αφού δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η πιο συχνή αιτία θανάτου είναι τα καρδιαγγειακά προβλήματα.
• H ζωτική χωρητικότητα των πνευμόνων.
• Η καλή λειτουργία των νεφρών και του ήπατος.

Μπορούμε δηλαδή να πούμε πως η καρδιά και τα αγγεία είναι τα σημαντικότερα όργανα για να διατηρήσουμε τη μακροβιότητά μας και μετά έρχονται οι πνεύμονες, τα νεφρά και το ήπαρ.

Πώς θα «γίνουμε» 10 χρόνια νεότεροι

Αν καταφέρουμε να υιοθετήσουμε τις 20 συνήθειες που περιγράφονται παρακάτω, θα μπορέσουμε να έχουμε ένα μυαλό και έναν οργανισμό 10 χρόνια νεότερο από την ημερολογιακή ηλικία μας. Ας τις δούμε:

1. Να κοιμόμαστε 7 με 8 (ή και περισσότερες) ώρες κάθε νύχτα.
2. Nα τρώμε τουλάχιστον 3 με 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών καθημερινά.
3. Να τρώμε τουλάχιστον μία χούφτα ξηρών καρπών και μία μερίδα μούρων (μύρτιλα, βατόμουρα, σμέουρα) καθημερινά.
4. Να τρώμε ψητό ή βραστό ψάρι (με μεγάλη περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα) τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα.
5. Να πίνουμε κόκκινο κρασί (κατά μέσο όρο ένα ποτήρι την ημέρα) ή χυμό σταφυλιού ή να τρώμε σταφύλια τουλάχιστον 5 φορές την εβδομάδα (προσοχή χρειάζεται για όσους έχουν αυξημένο ζάκχαρο).
6. Να ασκούμαστε σχεδόν καθημερινά για τουλάχιστον μισή ώρα τη φορά (συνολικά 3 ώρες ή και περισσότερο την εβδομάδα).
7. Να διαβάζουμε απαιτητικά αναγνώσματα, να λύνουμε Sudoku ή σταυρόλεξα ή να ασχολούμαστε με δραστηριότητες στη διάρκεια των οποίων χρειάζεται να απομνημονεύσουμε, να μάθουμε, να αναλύσουμε, να υπολογίσουμε και να λύσουμε προβλήματα τουλάχιστον 5 φορές την εβδομάδα.
8. Να είναι η ολική μας χοληστερίνη μικρότερη από 200 mg/dl.
9. Να είναι η «κακή» (LDL) χοληστερίνη μας μικρότερη από 130 mg/dl.
10. Να διατηρούμε το βάρος μας σε φυσιολογικά επίπεδα.
11. Να ακολουθούμε τη μεσογειακή διατροφή (με πολλά φρούτα, λαχανικά, τρόφιμα ολικής άλεσης, ελαιόλαδο κ.λπ.)
12. Να χρησιμοποιούμε μόνο ελαιόλαδο και καθόλου μαργαρίνη ή βούτυρο στη διατροφή μας.
13. Να μην καπνίζουμε.
14. Nα είναι η αρτηριακή μας πίεση μέσα στα φυσιολογικά όρια.
15. Να ελέγχουμε το σάκχαρό μας.
16. Να μην υποφέρουμε από μεταβολικό σύνδρομο – σύνδρομο αντίστασης στην ινσουλίνη (υψηλά τριγλυκερίδια, παχυσαρκία κεντρικού – αντρικού τύπου και υπέρταση).
17. Να μην έχουμε πρόβλημα με τον ύπνο μας (π.χ. αϋπνίες ή υπνική άπνοια).
18. Να προσπαθούμε να ελέγχουμε το στρες μας.
19. Να έχουμε μεγάλο κοινωνικό κύκλο και να περνάμε αρκετό χρόνο με φίλους, συναδέλφους και συγγενείς.
20. Να είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να μην πάθουμε Αλτσχάιμερ.

Η διατροφή που «κόβει» χρόνια

• Οι ειδικοί μάς αποκαλύπτουν κάποιους διατροφικούς κανόνες που μπορούν να μας βοηθήσουν να διατηρηθούμε νεότεροι. Αυτοί είναι:
• Να περιορίσουμε το αλάτι (τόσο αυτό που προσθέτουμε στο φαγητό όσο και εκείνο που παίρνουμε από τα συσκευασμένα και τα έτοιμα τρόφιμα). Εκτός του ότι μας «πρήζει», αυξάνει την πίεσή μας και έχει βρεθεί πως αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας.
• Να αποφεύγουμε τη ζάχαρη. Αυξάνει το βάρος μας, το ζάχαρο και τα λιπίδια στο αίμα μας και έχει συνδεθεί με πολλές ασθένειες.
• Να καταναλώνουμε αλκοόλ με μέτρο. Αν πίνουμε, ας επιλέγουμε τα ποτά με τη μεγαλύτερη προστατευτική αντιοξειδωτική δράση (κόκκινο, ροζέ, λευκό κρασί, μπίρα).
• Να ακολουθούμε τις επιταγές της μεσογειακής διατροφής. Αν τρώμε πολλά φρούτα και λαχανικά, ψάρια και ελαιόλαδο, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι έχουμε ένα ελιξίριο νεότητας που διατηρεί τα κύτταρα του σώματος νεανικά και τα προφυλάσσει από την οξείδωση.

Οι συνήθειες που μας κάνουν νεότερους

Οι ειδικοί μάς προτρέπουν να ξεκινάμε καινούργια πράγματα, να ασκούμαστε, να μην καπνίζουμε, να κοιμόμαστε καλά και αρκετά, να αποφεύγουμε τα πολύ θορυβώδη μέρη, να κάνουμε όσο πιο πολύ σεξ μπορούμε, να καθόμαστε 20-30 λεπτά ημερησίως στον ήλιο ώστε να συνθέτουμε επαρκή ποσότητα βιταμίνης D και στις υπόλοιπες περιπτώσεις να χρησιμοποιούμε αντηλιακό, να κάνουμε ασκήσεις για να βελτιώσουμε την ισορροπία μας και την ευλυγισία μας.

Πόσων χρονών είναι… τα αγγεία μας;

Τα αγγεία είναι οι πολύτιμες αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα ολόκληρο τον οργανισμό μας. Γι’ αυτό και οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι «είμαστε τόσο νέοι όσο και οι αρτηρίες μας». Τα αγγεία γερνάνε και γίνονται πιο δύσκαμπτα καθώς μεγαλώνουμε και ακόμα περισσότερο αν έχουμε σχετική κληρονομικότητα. Επίσης, υπάρχουν κάποιες κακές συνήθειες που τα γερνάνε πρόωρα και γι’ αυτό οι ειδικοί μάς προτρέπουν να τις ξεχάσουμε. Το κάπνισμα, η υψηλή χοληστερίνη, ο διαβήτης, η υπέρταση και η έλλειψη άσκησης αυξάνουν την ηλικία των αγγείων μας ακόμα και κατά 5 με 10 χρόνια.

*Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον δρα Αναστάσιο Σπαντιδέα, παθολόγο – κλινικό φαρμακολόγο.