Το τελευταίο διάστηµα ζούµε όλοι µαζί κάτι πρωτόγνωρο. Κινδυνεύουµε ξαφνικά από έναν αόρατο και άγνωστο εχθρό, ο οποίος µπορεί να µας περιµένει σε κάθε µας βήµα. Ετσι, κρατάµε αποστάσεις από τους γύρω µας ώστε να αποφύγουµε την πιθανή µετάδοση του ιού µέσω των σταγονιδίων που µπορεί να τον µεταφέρουν µε ένα βήξιµο ή ένα φτέρνισµα του διπλανού µας σε εµάς.
Ξέρουµε όµως ότι εκτός από τη µετάδοση του ιού απευθείας από άνθρωπο σε άνθρωπο υπάρχει και το ενδεχόµενο να βρεθεί ο ιός στα χέρια µας (π.χ. επειδή πιάσαµε ένα µολυσµένο πόµολο ή µία επιφάνεια) και στη συνέχεια – αν δεν τα πλύνουµε καλά – να τον µεταφέρουµε στον οργανισµό µας µέσω των µατιών, της µύτης ή του στόµατός µας.
Ποια µέτρα καθαριότητας πρέπει να ακολουθήσουµε ώστε να αποφύγουµε ένα τέτοιο ενδεχόµενο;
Πόσο ζει στις διάφορες επιφάνειες ο νέος κορωνοϊός COVID-19;
Οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν υπάρχει μία ασφαλής απάντηση στη συγκεκριμένη ερώτηση. Και εξηγούν ότι θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο νέος κοροναϊός ζει εκτός του ανθρώπινου σώματος, πάνω σε επιφάνειες, 48 με 72 ώρες. Αυτό όμως που τονίζουν είναι ότι όλα τα πειράματα που γίνονται, για να βρεθεί πόσο ζει ο ιός στις διάφορες επιφάνειες, γίνονται σε συνθήκες εργαστηρίου. Στην πραγματική ζωή ωστόσο τα πράγματα δεν είναι τόσο σαφή.
Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πόση ποσότητα του ιού υπάρχει σε μία επιφάνεια αλλά ούτε και σε ποιες συνθήκες βρίσκεται ώστε να μπορέσει να επιβιώσει. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούν ότι οι 3 ημέρες είναι ένα όριο ασφαλείας και έτσι μπορούμε να αφήνουμε τα πράγματα που φοβόμαστε ότι μπορεί να φέρουν τον ιό (για παράδειγμα, τα ψώνια από το σουπερμάρκετ), αν δεν τα χρειαζόμαστε άμεσα, σε ένα σημείο για 3 ημέρες και μετά να θεωρούμε ότι είναι πλέον «καθαρά».
Γιατί μας λένε συνεχώς να πλένουμε τα χέρια μας;
Γενικά οι κοροναϊοί έχουν γύρω τους ένα προστατευτικό περίβλημα από λίπος, το οποίο αν εξαφανιστεί – όπως γίνεται όταν έρχονται σε επαφή με το σαπούνι και κατά προτίμηση ζεστό νερό – δεν μπορούν να επιβιώσουν. Γι’ αυτό και είναι απαραίτητο να πλένουμε τα χέρια μας καλά με σαπούνι και ει δυνατόν ζεστό νερό για 20 δευτερόλεπτα και επίσης να αποφεύγουμε να πιάνουμε το πρόσωπό μας (τα μάτια, τη μύτη και το στόμα μας).
Οι ειδικοί εξηγούν ότι αν πιάσουμε μία επιφάνεια (π.χ. το ράφι του σουπερμάρκετ) ή ένα αντικείμενο (π.χ. το πόμολο μιας πόρτας) που έχει επάνω τον ιό και μετά βάλουμε το χέρι μας στο στόμα είναι πιθανό να κολλήσουμε. Το πρόβλημα είναι ότι πιάνουμε πάρα πολύ συχνά το πρόσωπό μας. Σε έρευνα που έγινε σε φοιτητές Ιατρικής που ήξεραν ότι λάμβαναν μέρος σε τέτοια έρευνα, βρέθηκε ότι έπιαναν το πρόσωπό τους ή τα μαλλιά τους κατά μέσο όρο 20 με 30 φορές την ώρα. Και έβαζαν τα δάχτυλά τους στο στόμα τους κατά μέσο όρο 4 φορές την ώρα.
Και αν μας τρώει η μύτη μας τι να κάνουμε; Να χρησιμοποιούμε ένα χαρτομάντιλο και μετά να το πετάμε με προσοχή, απαντούν οι ειδικοί.
Γενικοί κανόνες υγιεινής στην εποχή του κοροναϊού και όχι μόνο:
-Πρέπει να πλένουμε πολύ καλά τα χέρια μας με σαπούνι και ζεστό νερό αφού χρησιμοποιήσουμε την τουαλέτα, προτού ξεκινήσουμε να τρώμε ή να ετοιμάζουμε ένα φαγητό και φυσικά αφού το τελειώσουμε. Αν είναι απαραίτητο να τα απολυμάνουμε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οινόπνευμα 70% ή κάποιο ήπιο αντισηπτικό. Οταν όμως βάζουμε συνέχεια οινόπνευμα στα χέρια μας ξεραίνονται και δημιουργούνται εκδορές στο δέρμα, οπότε είναι εύκολο να διεισδύσουν τα μικρόβια και να δημιουργήσουν φλεγμονή.
-Οταν μπαίνουμε σπίτι μας από έξω είναι σκόπιμο να βγάζουμε αμέσως τα παπούτσια μας και το πανωφόρι μας και να αλλάζουμε ρούχα.
-Προτού βάλουμε στο ψυγείο τα λαχανικά και τα φρούτα είναι σκόπιμο να τα πλένουμε (με ζεστό νερό και σαπούνι, όπως τα χέρια μας) γιατί μπορεί να είναι φορείς κάποιων μικροβίων. Αν δεν θέλουμε να τα πλύνουμε για να μη χαλάσουν, μπορούμε να τα φυλάμε μέσα σε κλεισμένες σακούλες ή στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους του ψυγείου που δεν τα αφήνουν να έρχονται σε επαφή με τα υπόλοιπα τρόφιμα και να τα πλένουμε πριν τα καταναλώσουμε. Αν δεν μπορούμε να τα πλύνουμε με σαπούνι, είναι σκόπιμο να τα καθαρίσουμε με άφθονο ζεστό νερό.
-Τα αβγά πρέπει να τα πλένουμε καλά με νερό και σαπούνι προτού τα βάλουμε στο ψυγείο ή να τα κρατάμε σε έναν ειδικό χώρο μέσα στη συσκευασία τους, ξεχωριστά από τα άλλα τρόφιμα.
-Το κρέας και το κοτόπουλο, όταν είναι ωμά, πρέπει να τα φυλάσσουμε σε χωριστό μέρος και πολύ καλά σκεπασμένα, ώστε να μην έρχονται σε επαφή με άλλα μαγειρεμένα τρόφιμα, επειδή τα κοτόπουλα και τα αβγά μπορεί να έχουν σαλμονέλα, η οποία ενοχοποιείται για τις γαστρεντερίτιδες. Οταν τα βγάλουμε από το ψυγείο για να τα μαγειρέψουμε είναι εύλογο πως θα τα ακουμπήσουμε σε κάποιο σκεύος, θα τα πλύνουμε στον νεροχύτη και θα τα τεμαχίσουμε στον πάγκο εργασίας της κουζίνας ή σε κάποιο ειδικό ξύλο προτού τα μαγειρέψουμε. Αφού τελειώσουμε την προετοιμασία για το μαγείρεμα του κρέατος και του κοτόπουλου είναι απαραίτητο να πλύνουμε καλά με νερό και σαπούνι τα σκεύη που χρησιμοποιήσαμε καθώς και τον νεροχύτη ή τους πάγκους εργασίας.
-Αφού μαγειρέψουμε το κοτόπουλο ή το κρέας τότε είναι πια ακίνδυνα, όπως και τα αβγά αφού τα βράσουμε. Οσον αφορά τα αβγά, είναι καλύτερο να προτιμάμε να τα τρώμε σφιχτά, ώστε να έχουν βράσει αρκετά λεπτά.
-Προϊόντα που δεν χαλάνε και δεν θέλουμε να καταναλώσουμε άμεσα μπορούμε να τα αφήσουμε για 3 ημέρες και να τα βάλουμε μετά στα ράφια ή στα ντουλάπια.
-Μπορούμε να απολυμάνουμε με αντισηπτικά και απολυμαντικά τις συσκευασίες που δεν μπορούμε να πλύνουμε με σαπούνι και νερό (π.χ. κονσέρβες) ή να βγάλουμε τα τρόφιμα με προσοχή από τις συσκευασίες και να φυλάξουμε το περιεχόμενό τους σε δοχεία, τάπερ κ.λπ.
-Είναι απαραίτητο να χρησιμοποιούμε διαφορετικά σφουγγάρια για τα πιάτα, τους πάγκους εργασίας και την τουαλέτα. Τόσο τα σφουγγάρια όσο και τις πετσέτες πρέπει να τα αντικαθιστούμε όταν παλιώνουν, και να τα κρατάμε στεγνά και καθαρά επειδή η υγρασία ευνοεί την ανάπτυξη παθογόνων οργανισμών.
-Την τουαλέτα πρέπει να την πλένουμε τακτικά με απορρυπαντικό και νερό και σπανιότερα να την απολυμαίνουμε με λίγη χλωρίνη σε αραίωση 1 προς 10. Είναι απαραίτητο επίσης να τραβάμε το καζανάκι κάθε φορά που χρησιμοποιούμε την τουαλέτα και να μην αφήνουμε τα βρώμικα νερά να λιμνάζουν και να παραμένουν.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον δρα Αναστάσιο Σπαντιδέα, κλινικό φαρμακολόγο-παθολόγο