Εχετε την αίσθηση ότι κάθε φορά που ξεκινάτε µια συζήτηση µε τον σύντροφό σας καταλήγετε σε τσακωµό, ότι διαφωνείτε για τα πάντα, ότι υπάρχει µία συνεχής ένταση µεταξύ σας; Ισως από την άλλη πλευρά δεν τσακώνεστε αλλά νιώθετε ότι κάτι δεν πάει καλά, ότι κάτι είναι σαν να έχει σταµατήσει να «κουµπώνει». Μήπως νιώθετε ότι έχετε αποµακρυνθεί συναισθηµατικά και η επαφή που είχατε φαίνεται να µην υπάρχει πια; Ισως, από την άλλη πλευρά, το πρόβληµά σας να εστιάζει σε κάποια σεξουαλική δυσλειτουργία.
Παρ’ όλα αυτά αγαπιέστε και δεν θέλετε να διαλύσετε τη σχέση σας ή, ακόµα κι αν έχει περάσει από το µυαλό σας ο χωρισµός, θέλετε να δώσετε άλλη µία ευκαιρία και να το σκεφτείτε καλύτερα. Τι µπορείτε να κάνετε; Οι ειδικοί προτείνουν τη θεραπεία ζεύγους, που ακόµα κι αν µας ακούγεται ως κάτι καινούργιο και εξεζητηµένο θα πρέπει να συνειδητοποιήσουµε ότι µπορούµε να την εµπιστευτούµε καθώς η θεραπεία ζεύγους έχει ξεκινήσει µαζί µε την οικογενειακή θεραπεία τουλάχιστον τα τελευταία 60 χρόνια, ενώ στη χώρα µας τα τελευταία 20 χρόνια περίπου.
Χρειαζόμαστε θεραπεία ζεύγους;
Οι ειδικοί λένε ότι αν έστω ο ένας από τους δύο συντρόφους νιώθει δυστυχισμένος στη σχέση πιο πολλές μέρες από όσες νιώθει ευτυχισμένος, αν υπάρχουν συχνοί καβγάδες (ειδικά όταν επανέρχονται ξανά και ξανά τα ίδια ζητήματα) και αν έστω ο ένας από τους δύο συντρόφους νιώθει άγχος, νεύρα, στενοχώρια, θλίψη όταν σκέφτεται τη σχέση ή τον σύντροφό του ενώ νιώθει καλά στις σχέσεις του με τους φίλους, την οικογένειά του, τους συναδέλφους του ή ακόμα και με ξένους, τότε η ψυχοθεραπεία ζεύγους θα μπορούσε πιθανώς να προσφέρει βοήθεια στο ζευγάρι.
Πώς θα πείσω τον σύντροφό μου;
Το να αναφέρουμε τη θεραπεία ζεύγους στον σύντροφό μας εν μέσω ενός τσακωμού δεν θα μας βοηθήσει. Σκόπιμο είναι να την προτείνουμε κάποια στιγμή ηρεμίας, όπου θα μπορέσουμε να εκφράσουμε ψύχραιμα περί τίνος πρόκειται και γιατί σκεφτόμαστε ότι μπορεί να μας βοηθήσει. Αν ο σύντροφός μας στο πρώτο άκουσμα αντιδράσει πολύ αρνητικά μπορούμε να του δώσουμε χρόνο να το σκεφτεί ώστε να μην τον κάνουμε να νιώθει ότι αντιμετωπίζει μία ειλημμένη – από την πλευρά μας – απόφαση που δεν αλλάζει με τίποτα.
Στην πράξη
Οπως και η ατομική ψυχοθεραπεία έτσι και η θεραπεία ζεύγους μπορεί να ακολουθεί διαφορετικές μεθόδους/σχολές (π.χ. συμπεριφορική, συστημική, EFT κ.λπ.). Σε κάθε περίπτωση η θεραπεία ζεύγους έχει συνήθως ένα συγκεκριμένο θεραπευτικό συμβόλαιο και δεν διαρκεί όσο θα κρατούσε μία ατομική ψυχοθεραπεία. Ανάλογα με την κατεύθυνση που ακολουθείται αλλά και με άλλες παραμέτρους, ο τρόπος που γίνεται η θεραπεία ζεύγους δεν είναι πάντα ο ίδιος.
Ετσι, είναι πιθανό ο θεραπευτής να βλέπει τους δύο συντρόφους τόσο τον καθένα μόνο του όσο και μαζί (όταν φυσικά τα πράγματα επανέλθουν στην κανονικότητα), κάθε εβδομάδα ή και κάθε 15 ημέρες, αλλά σε κάθε περίπτωση τα θέματα της συζήτησης δεν θα εστιάζουν μόνο στις πιθανές αποτυχίες της σχέσης αλλά και στα θετικά και όλα αυτά που κάνουν τους δύο συντρόφους περήφανους. Η θεραπεία ζεύγους –που είναι συχνά μία δύσκολη διαδικασία – έχει στόχο να κατορθώσουν οι δύο σύντροφοι, μέσα από ένα συγκεκριμένο θεραπευτικό πλαίσιο, να επικοινωνήσουν συναισθηματικά.
Ετσι, θα πρέπει το κάθε μέλος του ζευγαριού να καταλάβει τι είναι αυτό που τον απομακρύνει ώστε να επιτευχθεί η συναισθηματική επικοινωνία μεταξύ τους χωρίς να χρειάζεται ένας τρίτος για να τους βοηθάει, ένας διαμεσολαβητής, ο θεραπευτής δηλαδή.
Πότε λήγει η θεραπεία ζεύγους
Η θεραπεία ζεύγους λήγει όταν το κάθε άτομο μέσα στο ζευγάρι πιστέψει ότι έχει απαντηθεί το ερώτημα για το οποίο απευθύνθηκαν στον θεραπευτή. Ο στόχος της θεραπείας είναι να «βγάλει» τα βαθύτερα αίτια της δυσλειτουργίας του ζευγαριού προς τα έξω, κι αν δεν μπορεί να τα λύσει τουλάχιστον να δώσει στους δύο συντρόφους τα κατάλληλα μέσα για να μπορέσουν να τα λύσουν οι ίδιοι στην καθημερινότητα. Φυσικά υπάρχει το ενδεχόμενο – αν και πιο σπάνιο – η απόφαση στην οποία θα καταλήξουν οι δύο σύντροφοι να είναι ο χωρισμός, περίπτωση στην οποία (εφόσον υπάρχουν παιδιά) είναι καλή ιδέα να γίνει γονεϊκή θεραπεία ώστε οι γονείς να βοηθηθούν αναφορικά με το πώς θα διαχειριστούν το διαζύγιο σε σχέση με τα παιδιά τους.
Ποιοι αποφασίζουν να κάνουν
Οι ειδικοί εξηγούν ότι δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο προφίλ των ανθρώπων που αναζητούν βοήθεια για τη σχέση τους. Συχνά βέβαια πρόκειται για ανθρώπους που είναι μαζί κάποια χρόνια. Παλιότερα επρόκειτο για υψηλού μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου ανθρώπους, αλλά πλέον η θεραπεία ζεύγους έχει γίνει πολύ ευρύτερα γνωστή και αποδεκτή.
Επίσης, στο παρελθόν ανακινούσαν το θέμα κυρίως οι γυναίκες αλλά τα τελευταία χρόνια αυτό αλλάζει και δεν είναι απίθανο να ζητούν και οι άνδρες τη θεραπεία ζεύγους. Τέλος, υπάρχουν κάποια σημεία καμπής στη σχέση που μπορεί να προκαλέσουν πίεση στο ζευγάρι, που με τη σειρά του θα αναζητήσει τη βοήθεια του ειδικού. Τέτοια είναι ο ερχομός των παιδιών στην οικογένεια, κυρίως του πρώτου παιδιού, επειδή αλλάζουν οι δυναμικές της σχέσης και χάνονται πολλές φορές οι ισορροπίες, αλλά το ίδιο μπορεί να συμβεί και όταν φύγουν πια τα παιδιά από το σπίτι, επειδή ξαφνικά δημιουργείται ένα κενό.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Μαρία Ζούμπα, οικογενειακή σύμβουλο, ειδ. συστημική ψυχοθεραπεύτρια (απόφοιτη Παντείου Πανεπιστημίου με ειδίκευση στις τοξικοεξαρτήσεις).