Φιλικό για το περιβάλλον, διασκεδαστικό και εξαιρετικό ως μέσο άσκησης, το ποδήλατο αξίζει να μπει στη ζωή της οικογένειάς μας. Οι καλοκαιρινές βόλτες με τα ποδήλατα μας επιτρέπουν να περάσουμε ποιοτικό χρόνο όλοι μαζί στη φύση και κρατούν τα παιδιά μας δραστήρια. Αλλωστε, ακόμη και τα πιτσιρίκια που αρχικά διστάζουν απέναντι στον κίνδυνο να γρατζουνίσουν τα γονατάκια τους μετά από μια πτώση, όταν εν τέλει αποκτήσουν άνεση, αρνούνται να ξεκολλήσουν από τη σέλα. Πώς όμως μπορείτε να βοηθήσετε το μικρό σας να αγαπήσει τις ορθοπεταλιές; Και τι πρέπει να προσέξετε για να είστε σίγουροι ότι το κρατάτε ασφαλές και χαρούμενο;
Βοηθώντας το να ξεφορτωθεί τις βοηθητικές
Στην πραγματικότητα, από τη στιγμή που το παιδί φτάσει στην ηλικία των τεσσάρων ετών, μπορεί να ξεκινήσει να μαθαίνει ποδήλατο απευθείας στις δύο ρόδες. Φυσικά, αν αυτό το σενάριο σας αγχώνει, κανείς δεν σας εμποδίζει από το να ξεκινήσετε πιο… πατροπαράδοτα. Ωστόσο, να θυμάστε ότι τα ποδηλατάκια με τις τέσσερις ρόδες – ακόμη και αν οι δύο είναι μικροσκοπικές – είναι εντελώς διαφορετικά από τα ποδήλατα των «μεγάλων παιδιών». Αυτό σημαίνει ότι κατά τη μετάβαση το μικρό μας ουσιαστικά μαθαίνει να ποδηλατεί από την αρχή.
Το κατάλληλο έδαφος
Οι πρώτες πεταλιές των παιδιών μας θα πρέπει να γίνουν σε ένα περιβάλλον που τα κρατά ασφαλή και τους αφήνει περιθώρια για λάθος κινήσεις. Επομένως, ακόμη και αν υπάρχει ένας πεζόδρομος ακριβώς κάτω από το σπίτι σας, είναι σαφώς προτιμότερο να επιλέξετε ένα κοντινό πάρκο, όπου δεν θα υπάρχει ο κίνδυνος να «τρακάρει» με πεζούς ή παρκαρισμένα οχήματα.
Το έδαφος έχει εξίσου μεγάλη σημασία. Οι πρώτες του δοκιμές χωρίς βοηθητικές είναι καλύτερο να γίνουν πάνω σε χορτάρι. Ετσι, οι πτώσεις θα απαλύνονται και η ταχύτητά του θα παραμένει αρκετά χαμηλή ώστε να μπορείτε να έχετε τον έλεγχο της πορείας του. Οταν εξοικειωθεί αρκετά, μπορείτε να ξεκινήσετε να βγαίνετε μαζί σε ποδηλατοδρόμους και, σταδιακά, σε δρόμους χαμηλής κυκλοφορίας.
Μυστικά ισορροπίας
Ουσιαστικά, προκειμένου να ισορροπεί στο ποδήλατό του χωρίς τις βοηθητικές, το παιδί μαθαίνει να στρίβει την μπροστινή ρόδα για να ανακόπτει την πτώση. Μπορούμε να του δείξουμε πώς θα το επιτυγχάνει ενώ κρατάμε το ποδήλατό του σταθερό. Σταδιακά, αρχίζουμε να κινούμαστε αργά, κρατώντας το από πίσω και προειδοποιώντας το όταν βλέπουμε ότι το ποδήλατό του έχει αρχίσει να παίρνει κλίση. Φροντίζουμε να του μιλάμε με ηρεμία και του τονίζουμε ότι οι κινήσεις του θα πρέπει να είναι απαλές. Διαφορετικά, το πιθανότερο είναι ότι προσπαθώντας να ανακόψει την πτώση, θα στρίψει την μπροστινή ρόδα τόσο απότομα, ώστε το ποδήλατο να αποκτήσει ακόμη πιο έντονη κλίση από την άλλη πλευρά.
Οταν δούμε ότι έχει αρχίσει να τα καταφέρνει, μετακινούμαστε από πίσω του για να μη μας βλέπει και το παροτρύνουμε να κάνει διαρκώς πετάλι. Ανά διαστήματα, αφήνουμε για λίγο τα χέρια μας από τη σέλα, ώστε να προχωρήσει μόνο του χωρίς να το συνειδητοποιήσει και να φοβηθεί. Να είστε προετοιμασμένοι για (αρκετές) πτώσεις και γρατζουνισμένα γόνατα. Μην ανησυχείτε. Το ύψος από το οποίο θα πέσει θα είναι μικρό και οι τραυματισμοί του ήπιοι. Για μεγαλύτερη σιγουριά, μάθετέ του, όταν αισθάνεται ότι θα πέσει, να φέρνει τα χέρια του κοντά στο στήθος για να προφυλάσσει το κεφάλι και τον κορμό του.
Βοηθητικά… τρικ
Αντί να βγάλετε απευθείας τα βοηθητικά ροδάκια, ξεκινήστε σηκώνοντάς τα τόσο, ώστε να μην ακουμπούν στο έδαφος. Ετσι, το παιδί δεν θα έχει τη βοήθειά τους όταν προχωρά σε ευθεία, αλλά θα μπορεί να στηριχτεί σε αυτά όταν στρίβει, με αποτέλεσμα να αισθάνεται σιγουριά. Επειτα, αφαιρέστε τη μία από τις δύο ρόδες και όταν δείτε ότι το μικρό σας δεν χρησιμοποιεί ουσιαστικά ούτε την άλλη, αφαιρέστε τη και αυτή.
Δίχρονοι πρωταθλητές
Υπάρχει πλέον ένας τρόπος να αποφύγετε το στάδιο των βοηθητικών, χωρίς να χρειαστεί να το βάλετε να μάθει απευθείας κανονικό ποδήλατο. Από τα ποδηλατάκια ισορροπίας, τα οποία είναι κατάλληλα για παιδιά ηλικίας δύο ετών και πάνω, δεν λείπουν μόνο οι βοηθητικές, αλλά και τα… πετάλια. Ουσιαστικά, τα παιδιά χρησιμοποιούν τα πόδια τους για να μετακινηθούν πάνω στη σέλα του ποδηλάτου, αποκτώντας σταδιακά αρκετή αυτοπεποίθηση ώστε να τα ξεκολλούν από το έδαφος και να προχωρούν πιο γρήγορα. Αν ξεκινήσει από νωρίς, μέχρι την ηλικία των τεσσάρων ετών θα είναι ικανό να το χρησιμοποιεί για να μετακινείται στο χώμα, να ανεβαίνει και να κατεβαίνει πεζοδρόμια, ακόμη και για να υπερπηδά μικρά εμπόδια.
Επιλέγοντας το πρώτο του… όχημα
Το ποδήλατο του παιδιού θα πρέπει να είναι στο κατάλληλο μέγεθος για την ανάπτυξή του. Για να είστε σίγουροι ότι επιλέξατε το κατάλληλο, μετρήστε το πόδι του εσωτερικά, δηλαδή από τον καβάλο έως τον αστράγαλο. Στη συνέχεια, διαιρέστε τον αριθμό με το 2,54 και αφαιρέστε από το πηλίκο τον αριθμό 14. Ο αριθμός που θα προκύψει, στρογγυλοποιημένος, είναι το κατάλληλο ύψος του σκελετού σε ίντσες. Αντίστοιχα, το πλάτος του τιμονιού από λαβή σε λαβή θα πρέπει να είναι το πολύ 1-2 εκατοστά μεγαλύτερο από το άνοιγμα της πλάτης του παιδιού. Για να αποφύγετε τα… μαθηματικά, μπορείτε απλώς να το πάρετε μαζί σας στο ποδηλατάδικο.
Δεν είναι ανάγκη να επιλέξετε το πιο εντυπωσιακό μοντέλο. Το σημαντικό είναι να είναι ελαφρύ, να έχει φωτάκια μπροστά και πίσω, κουδούνι στο τιμόνι και, φυσικά, να έχει ποιοτική κατασκευή ώστε να αντέξει στη χρήση που θα του κάνει το παιδί και να είναι βέβαιο πως τα φρένα του θα «πιάνουν» καλά. Μην παραλείψετε να προμηθευτείτε και επιπλέον εξοπλισμό ασφαλείας, όπως κράνος, επιγονατίδες και ανακλαστικό γιλέκο για τις νυχτερινές σας βόλτες.
Μην του κάνετε τη ζωή… ποδήλατο
Η δική μας στάση απέναντι στην όλη διαδικασία θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό και το πώς θα βιώσουν τα μικρά μας την εμπειρία του ποδηλάτου. Γι’ αυτό θυμηθείτε:
Δεν είστε προπονητές, αλλά γονείς. Μπορεί πράγματι να επαναλαμβάνει πάντα τα ίδια λάθη, όμως αν του κάνετε διαρκώς παρατηρήσεις, θα απογοητευτεί και δεν αποκλείεται να το παρατήσει. Προτιμήστε να του αναφέρετε τι πρέπει να προσέξει στο διάλειμμα ή επιστρέφοντας σπίτι και θα δείτε ότι θα σας ακούσει πιο προσεκτικά.
Ούτε εκείνο είναι αθλητής. Βλέπει το ποδήλατο ως παιχνίδι και πρέπει να συνεχίσει να το βλέπει έτσι προκειμένου να το απολαύσει. Αν σας πει ότι κουράστηκε ή βαρέθηκε, μην το πιέσετε να συνεχίσει.
Δεν είναι ανάγκη να είναι ατρόμητο. Σε περίπτωση που φοβάται, προχωρήστε τη διαδικασία όσο πιο αργά γίνεται, δίνοντάς του κίνητρα να συνεχίσει μέσα από την ενθάρρυνση και τον έπαινο όταν τα καταφέρνει. Κάποια παιδιά μαθαίνουν να κάνουν ποδήλατο σε λίγες ώρες, ενώ άλλα χρειάζεται να προσπαθούν επί μήνες. Δεν κρίνεται το μέλλον τους από αυτό.
Μη μένετε πεζοί. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για να έχετε σύντομα μπροστά σας έναν λιλιπούτειο αλλά ενθουσιώδη ποδηλάτη είναι να παίρνετε μαζί σας και τα δικά σας ποδήλατα. Οπως όλοι ξέρουμε πολύ καλά, τα μικρά μας δεν χάνουν ευκαιρία να μιμηθούν τις πράξεις μας. n