Η πανδημία εκτόξευσε τον κόσμο μας σε ένα πολύ διαφορετικό μέλλον από εκείνο που νομίζαμε. Το 2021 φαντάζει ιδιαίτερα απρόβλεπτο λόγω των πιθανών επιπτώσεων της πανδημίας. Αλλωστε, αν μας διδάσκει κάτι το 2020, είναι πόσο εύκολα μπορεί να ανατραπούν τα δεδομένα.
Παρ’ όλα αυτά οι ειδικοί αποτολμούν να κάνουν προβλέψεις για τη νέα χρονιά για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα σε διάφορους τομείς
ΕΜΒΟΛΙΑ
Τα πρώτα εμβόλια είναι έτοιμα και αρχίζουν να καταφθάνουν. Μέσα στην επόμενη χρονιά θα δημιουργηθούν και άλλα, καθώς αυτή τη στιγμή υπάρχουν 320 ιατρικές ομάδες που εργάζονται σε εμβόλια σε όλον τον κόσμο. Η πρώτη μάχη που θα δοθεί θα είναι οι χώρες που θα το εξασφαλίσουν.
Σύμφωνα με έρευνα, εάν οι 50 πλούσιες χώρες πάρουν τις πρώτες 2 δισ. δόσεις ενός εμβολίου με αποτελεσματικότητα 80%, οι θάνατοι από COVID θα περιοριστούν κατά 33%, ενώ εάν το εμβόλιο μοιραστεί σε όλες τις χώρες θα σωθεί διπλάσιος αριθμός ζωών. Γι’ αυτό δημιουργήθηκε το COVAX, μια πρωτοβουλία για να εξασφαλιστεί ίση πρόσβαση.
Η δεύτερη μάχη θα είναι να πείσουν οι κυβερνήσεις τους πολίτες να το κάνουν. Ερευνες δείχνουν πως παγκοσμίως το 1/4 των πολιτών διστάζει ή αρνείται. Με το πέρασμα του χρόνου τα πράγματα ίσως αλλάξουν.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Ποτέ στην πρόσφατη ιστορία δεν έχει υπάρξει τόση αβεβαιότητα για την παγκόσμια ανάπτυξη. Και όχι μόνο επειδή οι προοπτικές της διεθνούς οικονομίας για το 2021 εξαρτώνται από την επέλαση του ιού, αλλά επειδή είναι άγνωστο ακόμα ποιες θα είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας, σημειώνει ο «Economist».
Μιας πανδημίας που επιβράδυνε την οικονομική δραστηριότητα, άφησε εκατομμύρια ανέργους και οδήγησε στο κλείσιμο πολλών εταιρειών. Οι οικονομολόγοι θεωρούν πως όταν αποσυρθούν οι κρατικές παρεμβάσεις που έγιναν όλους αυτούς τους μήνες, θα αναδειχθεί το πλήρες εύρος των συνεπειών.
Στον ανεπτυγμένο κόσμο, μια γρήγορη στροφή στη δημοσιονομική λιτότητα αποτελεί κίνδυνο, καθώς οι κυβερνήσεις ανησυχούν για τα ελλείμματα. Με τη νομισματική πολιτική λίγο-πολύ σταθερή, χρειάζονται αποφάσεις για φόρους και δαπάνες.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Η πανδημία επιτάχυνε σημαντικά την είσοδο της τεχνολογίας στην καθημερινότητα. Πολλοί έμαθαν για πρώτη φορά πώς να κάνουν διαδικτυακές αγορές, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι έμειναν σπίτι τους και δοκίμασαν για πρώτη φορά την τηλεργασία.
Η τηλεκπαίδευση εφαρμόστηκε πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι ήταν προγραμματισμένο. Το μέγα ερώτημα για το 2021 είναι σε τι βαθμό θα επιστρέψουμε στην προ πανδημίας κατάσταση.
Οχι μεγάλο, προβλέπει η «Liberation».
Ακόμα και οι πιο ηλικιωμένοι συμπολίτες μας μαθαίνουν να διαχειρίζονται τον τραπεζικό τους λογαριασμό διαδικτυακά. Πολλοί από εκείνους που γνώρισαν την τηλεργασία την προτιμούν. Ερευνα της εταιρείας McKinsey δείχνει ότι το 15% στελεχών εταιρειών θα επιτρέψει στο 1/10 των υπαλλήλων τους να απασχολούνται με τηλεργασία από μία έως τρεις ημέρες την εβδομάδα.
SOCIAL MEDIA
Με τις αλλεπάλληλες καραντίνες και τον περιορισμό των ταξιδιών σημειώθηκε έκρηξη στον αριθμό εκείνων που στράφηκαν στα social media για επικοινωνία. Οι μεγάλες εταιρείες ετοιμάζουν μεγάλες αλλαγές μέσα στο 2021.
Το Facebook προωθεί τα Shops, που διευκολύνουν το ηλεκτρονικό εμπόριο, καθώς και περαιτέρω ανάπτυξη του Facebook Pay για αγορές με ένα «κλικ», ενώ ετοιμάζεται και για τη συγχώνευση των εφαρμογών για μηνύματα ώστε να υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ Messenger, Instagram Direct και WhatsApp.
To Τwitter προωθεί το Fleets, τα δικά του stories. Το TikTok σχεδιάζει μεγαλύτερη συνεργασία με διάσημους τραγουδιστές για να παρουσιάζουν από εκεί, αποκλειστικά, νέα τους κομμάτια.
ΕΝΤΑΣΗ ΗΠΑ – ΚΙΝΑ
Σε διπλωματικό έγγραφο που άφησε να διαρρεύσει ο ηγέτης της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, καταγράφεται να παραπονιέται σε ευρωπαίους αξιωματούχους ότι οι σχέσεις με τις ΗΠΑ μοιάζουν «με πυγμαχικό αγώνα χωρίς κανόνες».
Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δεν πρόκειται να θέσει τέλος στον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα που ξεκίνησε ο Ντόναλντ Τραμπ. Προτεραιότητά του είναι να διορθώσει τις σχέσεις με τους συμμάχους των ΗΠΑ ώστε να προχωρήσει πιο αποτελεσματικά στην αντιπαράθεση με το Πεκίνο.
Οπως χαρακτηριστικά λέει άνθρωπος του περιβάλλοντός του, «θα επιλέγουμε πιο έξυπνες μάχες με την Κίνα ώστε να τις κερδίζουμε». Και o ανταγωνισμός για την τεχνολογία – από την τεχνητή νοημοσύνη μέχρι τους κβαντικούς υπολογιστές – θα ενταθεί.
ΥΓΕΙΑ
Ο αριθμός των ιατρικών «επισκέψεων» που έγιναν διαδικτυακά, δηλαδή της επαφής του γιατρού με τον ασθενή μέσω Internet, εκτοξεύτηκε φέτος σε όλον τον κόσμο. Σύμφωνα με τους αναλυτές της εταιρείας Forrester, υπολογίζονται για φέτος στο ένα δισεκατομμύριο.
Η τάση αναμένεται να γιγαντωθεί την επόμενη χρονιά και οι ειδικοί προβλέπουν πως σχεδόν το 1/3 αυτών των ψηφιακών «επισκέψεων» θα αφορά θέματα ψυχικής υγείας.
Το περιοδικό «Forbes» θεωρεί πως το 2021 θα επιταχυνθούν οι εξελίξεις σε μορφές θεραπείας «προσωποποιημένων φαρμάκων», δηλαδή φαρμάκων που φτιάχνονταν βάσει του γενετικού προφίλ του ασθενούς, γεγονός που θα τα κάνει πιο αποτελεσματικά και με λιγότερες παρενέργειες.
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ο τουρισμός που σχεδόν αφανίστηκε φέτος προβλέπεται να αυξηθεί το 2021, όχι όμως στα προ πανδημίας επίπεδα. Επίσης θα αλλάξει πρόσωπο, καθώς όλες οι χώρες δίνουν ήδη πολύ μεγαλύτερη έμφαση στον εσωτερικό τουρισμό, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί. Οι ταξιδιώτες δεν θα πτοηθούν.
Σύμφωνα με ταξιδιωτικές ιστοσελίδες που συγκρίνουν τιμές, ήδη η ζήτηση έχει αρχίσει να δείχνει σημάδια ανάκαμψης. Θα υπάρξει και μια άλλη σημαντική αλλαγή. Καθώς επεκτείνεται η τηλεργασία, δεν θα είναι λίγοι εκείνοι που θα επιλέξουν να μείνουν σε κάποιον προορισμό απ’ όπου θα μπορούν να εργάζονται περισσότερο.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Ενα από τα λίγα θετικά της φετινής κρίσης είναι η δυνατότητα ανάληψης δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς οι κυβερνήσεις κάνουν πράσινες επενδύσεις για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τον περιορισμό έκλυσης των αερίων που επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Για την κλιματική αλλαγή, το 2021 ξεκινά σε λίγες ημέρες, στις 12 Δεκεμβρίου, πέμπτη επέτειο της Συμφωνίας του Παρισιού. Μετά τις πρόσφατες ανακοινώσεις της ΕΕ και της Κίνας ότι δεσμεύονται να εξαλείψουν τέτοιες εκλύσεις μέχρι τα μέσα του αιώνα, πολλές χώρες αναμένεται να ακολουθήσουν. Ο Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε πως η πρώτη του κίνηση ως προέδρου θα είναι η επιστροφή των ΗΠΑ στη διεθνή κλιματική Συμφωνία του Παρισιού.
ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ
Η τάση είχε ξεκινήσει, όμως η φετινή χρονιά, λένε επιστήμονες στην ισπανική εφημερίδα «El Pais», έδωσε νέα ορμή στην αυτοματοποίηση, τόσο στη συλλογή όσο και στο πακετάρισμα προϊόντων.
Οι διαδικασίες θα επιταχυνθούν μέσα στο 2021, ώστε σε μερικά χρόνια οι πελάτες να είναι οι πρώτοι άνθρωποι που θα αγγίζουν πολλά προϊόντα. Με την τεχνολογία αυτοματοποιούνται πολλές από αυτές τις διαδικασίες καλλιέργειας, συλλογής, συσκευασίας και αποστολής και έτσι αλλάζουν και τα επιχειρηματικά μοντέλα.
Και εδώ ο ιός λειτούργησε ως επιταχυντής, οδηγώντας τη βιομηχανία να βρει νέους και καλύτερους τρόπους να φτάνουν τα τρόφιμα και άλλα προϊόντα στους καταναλωτές.
ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΛΛΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ
Η πανδημία του αποτελεί προειδοποίηση για την ανθρωπότητα, λένε οι αναλυτές που εδώ και αρκετά χρόνια προειδοποιούσαν για αυτήν.
Ελπίζουν ότι τώρα θα μπορέσουν να πείσουν τις κυβερνήσεις να πάρουν μέτρα και για άλλους πιθανούς κινδύνους που έχουν αγνοηθεί, όπως η αντίσταση στα αντιβιοτικά και η πυρηνική τρομοκρατία. Το 2020 θα μας θυμίζει πως η ανθρωπότητα παραμένει ευάλωτη σε καταστροφές που δεν μπορούν πάντα να προβλεφθούν.
Σίγουρα θα πάρουμε το μάθημά μας από έναν ιό που άλλαξε τον τρόπο της ζωής μας. Ο επόμενος κίνδυνος, όμως, μπορεί να είναι άλλου είδους.