Αυτές είναι κάποιες ερωτήσεις που απασχολούν πολλούς γονείς και όσους εμπλέκονται με τη διατροφή των παιδιών. Στα ερωτήματα αυτά υπάρχει απάντηση και βασίζεται στις συστάσεις των επίσημων φορέων για τα γεύματα παιδιών (όπως διεθνώς απεικονίζονται στο μοντέλο «HEALTHY EATING PLATE»).

Ενα ιδανικό πιάτο λοιπόν θα έχει ως στόχο:

 

Μέσα από τα γεύματα το παιδί να καλύψει τις ανάγκες του σε ενέργεια και βασικά θρεπτικά συστατικά και να εκπαιδευτεί στην πράξη πάνω στις αρχές της ισορροπημένης διατροφής. Το εβδομαδιαίο πρόγραμμα διατροφής του παιδιού να περιλαμβάνει ποικιλία τροφών από όλες τις βασικές ομάδες τροφίμων.
Πέρα ωστόσο από την ποιότητα του γεύματος ενός παιδιού, μεγάλη σημασία έχει και η διαδικασία αυτού.

Δεν είναι λίγες οι φορές που ένα παιδικό γεύμα δείχνει να μην έχει τέλος, με το παιδί να καταναλώνει λίγο φαγητό, στη συνέχεια να σηκώνεται για να παίξει ή να ασχοληθεί με κάτι άλλο, μετά να επιστρέφει στο τραπέζι για μερικές μπουκιές ακόμα, να σηκώνεται ξανά και ούτω καθεξής…

Μάλιστα, πολλοί γονείς καταλήγουν να ακολουθούν τελικά το παιδί, μαζί με το πιάτο, προκειμένου να βεβαιωθούν ότι θα καταναλώσει «ανώδυνα» όλο το φαγητό του. Ωστόσο, μια τέτοιου είδους τακτική αφενός δεν αποτελεί τον ενδεδειγμένο τρόπο σίτισης ενός παιδιού και αφετέρου κάθε άλλο παρά το βοηθά να «χτίσει» υγιεινές διατροφικές συνήθειες και να διαμορφώσει μια ισορροπημένη σχέση με το φαγητό.

Ολη η οικογένεια κάθεται στο τραπέζι

 

Είναι πολύ σημαντικό το γεύμα να αποτελεί μια αυτοτελή και χρονικά οριοθετημένη διαδικασία, με την οικογένεια να συγκεντρώνεται στο τραπέζι και όλα τα μέλη της να καταναλώνουν το φαγητό τους, αλληλεπιδρώντας μεταξύ τους, χωρίς να υπάρχει ενασχόληση με άλλες δραστηριότητες ή να αποσπάται η προσοχή από άλλα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, όπως για παράδειγμα η τηλεόραση.

Με αυτόν τον τρόπο, δίνεται στα παιδιά η ευκαιρία να επικεντρωθούν στο πιάτο τους και να καταναλώσουν το γεύμα αποκρινόμενα στο αίσθημα πείνας και κορεσμού, θέτοντας τις βάσεις για τον καλύτερο έλεγχο της διατροφικής πρόσληψης, τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του γεύματος, οι γονείς, λειτουργώντας ως πρότυπα, μπορούν να δώσουν το καλό παράδειγμα στα παιδιά, προωθώντας υγιεινές διατροφικές συνήθειες μέσα από τις δικές τους επιλογές.

Η σωστή διαδικασία του γεύματος

 

Επομένως, θα ήταν καλό οι γονείς να προσπαθήσουν να θέσουν κανόνες σχετικά με την κατανάλωση των γευμάτων στο σπίτι, στους οποίους θα συμπεριλαμβάνεται και η χρονική τους διάρκεια. Σε γενικές γραμμές, 20-30 λεπτά αποτελούν ένα λογικό περιθώριο για την ολοκλήρωση του γεύματος από μικρούς και μεγάλους. Αν ήθελε κανείς να βρει κάποιους βασικούς διατροφικούς κανόνες που αφορούν τη διαδικασία του γεύματος ενός παιδιού, αυτοί θα μπορούσαν να είναι οι εξής:

Προσφέρετε στα παιδιά υγιεινές επιλογές και ποικιλία

 

Ως γονείς, είστε εκείνοι που επιλέγετε το είδος των τροφίμων που θα σερβίρετε καθημερινά στο τραπέζι. Επομένως, φροντίστε ώστε να προσφέρετε ισορροπημένα γεύματα και προσπαθήστε να ετοιμάζετε ποικιλία φαγητών κατά τη διάρκεια της εβδομάδας ή του μήνα, ώστε το παιδί σας να «εκτίθεται» σε ποικιλία γεύσεων και να προσλαμβάνει πληθώρα θρεπτικών συστατικών, χωρίς παράλληλα να βαριέται.

Δώστε στο παιδί σας τη δυνατότητα να επιλέξει τι και πόσο θα φάει

 

Το παιδί σας θα πρέπει να έχει την ελευθερία να επιλέξει τι θα καταναλώσει από το φαγητό που του σερβίρετε και σε τι ποσότητα. Εάν ένα τέτοιο ενδεχόμενο σας «τρομάζει», σκεφτείτε ότι εφόσον εσείς αποφασίζετε τι θα προσφέρετε στο παιδί σας, πρακτικά έχετε και τον έλεγχο του τι θα επιλέξει τελικά να καταναλώσει.

Μην πιέζετε το παιδί σας να «αδειάσει» το πιάτο του

 

Αφήστε το παιδί να σταματήσει όταν αισθάνεται ότι χόρτασε. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθει να αντιλαμβάνεται το αίσθημα κορεσμού, κάτι που θα το βοηθήσει τόσο άμεσα όσο και μελλοντικά, ώστε να μην οδηγείται σε υπερκατανάλωση τροφής.

Μη χρησιμοποιείτε τρόφιμα ως επιβράβευση

 

Αποφύγετε πρακτικές όπως «φάε το φαγητό σου για να φας μετά σοκολάτα», καθώς με αυτόν τον τρόπο κατηγοριοποιείτε τα τρόφιμα στο μυαλό του παιδιού σε περισσότερο και λιγότερο επιθυμητά. Επιπλέον, μη χρησιμοποιείτε το φαγητό ως ένδειξη αγάπης και στοργής ή ως επιβράβευση για κάτι κάλο που έκανε το παιδί, αφού έτσι θα μάθει να χρησιμοποιεί το φαγητό ως απόκριση στο στρες ή σε άλλα συναισθήματα. Προτιμήστε λεκτική επιβράβευση, μια αγκαλιά ή περισσότερη από την προσοχή σας αντί για κάποιο «διατροφικό έπαθλο».

Κλείστε την τηλεόραση

 

Η παρακολούθηση τηλεόρασης κατά τη διάρκεια του φαγητού μπορεί να επηρεάσει την προσλαμβανόμενη ποσότητα τροφής, μειώνοντας το αντιλαμβανόμενο αίσθημα κορεσμού. Επομένως, καθίστε όλοι μαζί στο τραπέζι και επικεντρωθείτε στο φαγητό, χωρίς να αφήνετε κάτι άλλο να αποσπά την προσοχή του παιδιού.

Λειτουργήστε ως πρότυπο

 

Το παιδί σας παρατηρεί και αντιγράφει τη συμπεριφορά σας. Συνεπώς, η υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών από την πλευρά σας, όπως για παράδειγμα η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών ή η δοκιμή νέων τροφίμων, θα του δώσει το καλό παράδειγμα.

*Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Χάρη Γεωργακάκη, κλινικό διαιτολόγο–διατροφολόγο, MSc στην Κλινική Διατροφή, αντιπρόεδρο του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιαγγειακής Υγείας και Διατροφής.