Αποσυμφόρηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, μαζί με την επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα μέσα στον Μάιο, ένα καλοκαίρι με αρκετά χαμηλό τον δείκτη μεταδοτικότητας, αλλά και ένα φθινόπωρο χωρίς μάσκες, «βλέπει» o επ. καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας, επιστημονικός υπεύθυνος του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Ρετροϊών στο εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπ.Υγείας, Γκίκας Μαγιορκίνης,
Μιλώντας στο in.gr, o καθηγητής που εδώ και σχεδόν ένα χρόνο μας ενημερώνει για την εξέλιξη της πανδημίας στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου, ενώ τον έχουμε ακούσει αρκετές φορές να επιμένει στην χρήση του όρου «κοινωνική φούσκα», πλέον εμφανίζεται πιο αισιόδοξος από ποτέ.
Βέβαια όπως τονίζει, «δεν είναι ακόμη η ώρα να »σπάσουμε» αυτή τη φούσκα, καθώς ο ιός έχει αποδείξει ποικιλοτρόπως πόσο ύπουλος είναι. Ωστόσο οι μήνες που έρχονται σηματοδοτούν και την σταδιακή επιστροφή στην… ελευθερία μας».
Ήδη άλλωστε τα όπλα για να γίνει αυτό υπάρχουν, ενώ το βασικότερο, δηλαδή οι εμβολιασμοί, έχουν «πατήσει γκάζι» για τα καλά, ειδικά μετά και την ένταξη της ηλικιακής ομάδας 30-39 ετών στο πρόγραμμα «Ελευθερία».
Ισχυρό όπλο τα self test- Πάνω από 2.500 έχουν βγει θετικοί
Το in.gr βρήκε τον επίκουρο καθηγητή και τον ρώτησε για τις τελευταίες εξελίξεις με την πανδημία. Πρόσφατα στη μάχη για την επιστροφή μας στην κανονικότητα με ασφάλεια, προστέθηκαν επίσης και τα self test, τα οποία όπως ανέφερε και ο κ. Μαγιορκίνης αποτελούν ένα ισχυρότατο εργαλείο της Δημόσιας Υγείας, μαζί με τα rapid test.
«Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας περίπου 1 άτομο στα 100 κάνει follow up τεστ μετά το self test του, καθώς είτε αυτό έχει βγει θετικό κι έτσι πρέπει να το επαναλάβει ή έκανε κάποιο λάθος κατά τη χρήση του ή έχει κάποιου είδους αμφιβολία», ανέφερε ο καθηγητής τονίζοντας πως μέχρι στιγμής οι άνθρωποι που έχουν βγει θετικοί από τα τεστ αυτοδιάγνωσης ξεπερνούν τα 2.500.
«Αν δεν έκαναν τα συγκεκριμένα test επειδή ακριβώς οι περισσότεροι είναι ασυμπτωματικοί αφενός θα μετέδιδαν τον ιό εν αγνοία τους, αφετέρου θα μπορούσαν να δώσουν έως και τετραπλάσιο αριθμό κρουσμάτων στο μέλλον, κάτι το οποίο με τα self test δεν έγινε», ανέφερε ο καθηγητής.
Εκτός απροόπτου έρχεται αποκλιμάκωση του ΕΣΥ τον Μάιο
Ο κ. Μαγιορκίνης μάλιστα εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος και για τον μήνα που έρχεται, καθώς εκτός από το άνοιγμα μίας σειράς δραστηριοτήτων, τα δεδομένα δείχνουν πως εκτός απροόπτου θα έρθει και αποκλιμάκωση στο ΕΣΥ.
Σύμφωνα με τον ίδιο ήδη υπάρχει τις τελευταίες δύο εβδομάδες μία σταθεροποίηση στον αριθμό των κρουσμάτων. Μάλιστα δεν προβλέπεται να δούμε σημαντική επιβάρυνση στον επιδημιολογικό χάρτη από το άνοιγμα του λιανεμπορίου και των σχολείων λόγω ακριβώς της εφαρμογής του self testing που μειώνει την «κρυφή» διασπορά του ιού από τους ασυμπτωματικούς.
Πιο πολλά κρούσματα αν εργαζόμενοι και παιδιά δεν γυρνούσαν στο περιβάλλον τους
«Ο εργαζόμενος τώρα είναι σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, καθώς εκτός από τα αυστηρά μέτρα, πηγαίνει στη δουλειά του έχοντας κάνει self test», αναφέρει στο in.gr ο κ. Μαγιορκίνης επισημαίνοντας πως αν τα σχολεία και η αγορά δεν άνοιγαν τότε εξαιτίας της αδυναμίας τήρησης του “stay at home” μπορεί να υπήρχαν περισσότερα κρούσματα καθώς δεν θα ήταν τόσο επιδημιολογικά ελεγχόμενο το περιβάλλον.
Μάλιστα ο καθηγητής παραδέχτηκε πως αν δεν υπήρχαν οι μεταλλάξεις, τώρα θα ήμασταν σε… φάση συρρίκνωσης της πανδημίας.
«Η απότομη άνοδος που είδαμε στους δείκτες τον Απρίλιο οφείλεται αφενός στην κόπωση των πολιτών που είναι φυσιολογική, αφετέρου στις μεταλλάξεις, μιας και γνωρίζουμε ήδη πως το βρετανικό παραλλαγμένο στέλεχος είναι πιο μεταδοτικό κατά 20%», ανέφερε ο κ. Μαγιορκίνης ο οποίος, όμως, προέβλεψε πως τον Μάιο το επιδημιολογικό φορτίο θα είναι χαμηλότερο στην κοινότητα.
Και μπορεί ο ζεστός καιρός να είναι σύμμαχος μας για την επιστροφή στην κανονικότητα, ωστόσο όπως αποδείχτηκε και από τις εισηγήσεις των ειδικών, ένα ασφαλές Πάσχα θα προετοιμάσει καλύτερα το έδαφος για ένα καλοκαίρι χωρίς αυξημένα μέτρα ή πισωγυρίσματα.
Γιατί όχι «Πάσχα στο χωριό»
Σχολιάζοντας, λοιπόν, τους λόγους που οδήγησαν την Επιτροπή των Εμπειρογνώμονων του υπουργείου Υγείας να μην δώσει το πράσινο φως για το «Πάσχα στο χωριό», ο κ. Μαγιορκίνης ανέφερε πως προτεραιότητα δόθηκε στο σύστημα Υγείας το οποίο παραμένει επιβαρυμένο, όχι μόνο στις πόλεις αλλά και στη Περιφέρεια.
«Έπρεπε να σκεφτούμε κατά πόσο μία τέτοια έξοδος θα επιβάρυνε το Σύστημα Υγείας. Σε μία τέτοια φάση λοιπόν στόχος μας είναι να ξεκινήσει η αποσυμπίεση από τα αστικά κέντρα και σιγά – σιγά σε όλη την Ελλάδα. Επομένως, μία τόσο μεγάλη και μαζική έξοδος το Πάσχα ενδεχομένως να μην είχε αυτό το αποτέλεσμα που εμείς προσδοκούμε», ανέφερε ο καθηγητής της ιατρικής σχολής του ΕΚΠΑ, ενώ συνέστησε στους πιστούς, οι εκδηλώσεις θρησκευτικής λατρείας κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας να γίνει με ασφάλεια, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Την στιγμή πάντως που το Πάσχα αποτελεί το τελευταίο μεγάλο εμπόδιο πριν την… κορυφή, ήδη οι προβλέψεις για το πως θα κάνουμε καλοκαίρι είναι πολύ ενθαρρυντικές.
Μείωση του δείκτη μεταδοτικότητας το καλοκαίρι κατά 20%
Ειδικότερα ο κ. Μαγιορκίνης, τονίζει πως οι πιθανότητες να έχουμε κάποια έξαρση του ιού το καλοκαίρι είναι εξαιρετικά λίγες, καθώς όλα τα στοιχεία και οι υπολογισμοί συγκλίνουν στο γεγονός πως θα έχει μειωθεί σημαντικά ο δείκτης μεταδοτικότητας (Rt) ενώ μέσω των εμβολιασμών θα χτιστεί το πολυπόθητο «τείχος ανοσίας».
«Αυτή τη στιγμή το 27% το πληθυσμού έχει κάποιας μορφής ανοσία. Για να φτάσουμε στο σημείο για να μιλάμε για ενδείξεις «ανοσίας της αγέλης» θα πρέπει το 50% περίπου του πληθυσμού να έχει εμβολιαστεί, ενώ θα υπάρχει και ένα 10% που θα έχει αποκτήσει φυσική ανοσία», ανέφερε ο καθηγητής επιδημιολογίας επισημαίνοντας πως η ζέστη το καλοκαίρι είναι από μόνη της ένα πλεονέκτημα.
«Το καλοκαίρι λόγω της ζέστης, αλλά και της μέχρι τώρα ανοσίας που υπάρχει υπολογίζουμε πως ο δείκτης Rt θα έχει καταγράψει μείωση της τάξης του 20%.
Ο δείκτης αυτός είναι πολύ σημαντικός και άμεσα συνδεδεμένος με την ανοσία της αγέλης. Είναι ενδεικτικό μάλιστα πως ακόμη κι αν γίνονταν κατά 12,5% λιγότεροι εμβολιασμοί το καλοκαίρι, τότε θα είχαμε ακριβώς τα ίδια αποτελέσματα σε εμβολιαστική κάλυψη με το χειμώνα.
Αυτό που εννοώ είναι πως το καλοκαίρι είναι η ευνοϊκότερη περίοδος προκειμένου να χτίσουμε ένα ισχυρό «τείχος ανοσίας» και γιατί όχι τον Σεπτέμβριο να φτάσουμε ακόμη και στο σημείο να… πετάξουμε τις μάσκες μας, όπως έκανε και προσφάτως το Ισραήλ», ανέφερε ο κ. Μαγιορκίνης επαναλαμβάνοντας πως το ισχυρότερος μας όπλο γι΄αυτό είναι σαφώς τα εμβόλια.
Ο καθηγητής τέλος αναφέρθηκε για ακόμη μία φορά στα εμβόλια και συγκεκριμένα σε αυτό που έχει συγκεντρώσει όλη τη προσοχή, δηλαδή το AstraZeneca.
Εξαιρετικά ασφαλές εμβόλιο το AstraZeneca – Τι ερευναται
Επαναλαμβάνοντας πως το όφελος των εμβολιασμών είναι πολύ υψηλό και πως το προφίλ του εμβολίου της AstraZeneca είναι εξαιρετικά ασφαλές, ο καθηγητής ανέφερε πως οι θρομβώσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες.
«Αυτή τη στιγμή γίνονται πάρα πολλές έρευνες πάνω σε όλα τα εμβόλια που έχουμε στη διάθεσή μας.
Σχετικά, όμως, με τα περιστατικά θρομβώσεων που είναι ελάχιστα σε σχέση με τους εμβολιασμούς που έχουν γίνει παγκοσμίως, υπάρχουν δύο υποθέσεις.
Η πρώτη αφορά την πρωτεΐνη ακίδα, επειδή ο κοροναϊός φαίνεται ότι αυξάνει την πιθανότητα θρόμβωσης. Ωστόσο δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο μέχρι στιγμής σε εμβόλια mRNA.
Η δεύτερη σχετίζεται τον ιικό φορέα, δηλαδή τον αδενοϊό. Ενδεχομένως, οι αδενοϊοί σαν φορείς μπορεί να αυξάνουν αυτή την πιθανότητα κι έτσι η ανοσολογική αντίδραση έναντι των αδενοειδών να είναι αυτή που πιθανόν να σχετίζεται με την ανάπτυξη αυτών των αντισωμάτων».