Γυναίκες, καθίστε στο σπίτι, μαγειρέψτε, κάντε τα μαθήματα με τα παιδιά σας, καθαρίστε και μην ξεχάσετε να γυρίσετε τα ρολόγια σας 60 χρόνια πίσω. Αυτό θα μπορούσε να συνοψίζει το σλόγκαν της πανδημίας.
Γυναίκες με πολλούς ρόλους
Οι γυναίκες ανοιγοκλείσαμε τα μάτια μας πέρυσι τον Μάρτιο και ήταν σαν γυρίσαμε πίσω στο 1950, μόνο που τώρα έχουμε περισσότερες αρμοδιότητες και υποχρεώσεις.
Αν προσπαθήσουμε να κάνουμε έναν απολογισμό σχετικά με το ποιοι βγήκαν χαμένοι εξαιτίας του κορωνοϊού και των όσων επέφερε στην κοινωνική, επαγγελματική, προσωπική, οικογενειακή κ.λπ. ζωή μας, θα συνειδητοποιήσουμε ότι οι γυναίκες, και κυρίως όσες προσπαθούν να συνδυάσουν τη μητρότητα με την επαγγελματική ζωή, ανήκουν σε εκείνους που ταλαιπωρήθηκαν και έχασαν πολλά στη διάρκεια της πανδημίας.
Για να το καταλάβουμε, αρκεί να σκεφθούμε πόσα κλήθηκε η κάθε γυναίκα να αντιμετωπίσει, οργανώσει, φέρει σε πέρας, διαπραγματευθεί ή απλώς κάνει στη διάρκεια κάθε 24ώρου του τελευταίου αυτού χρόνου.
Οι ρόλοι πολλοί: μητέρα, σύζυγος, νοικοκυρά, μαγείρισσα, καθαρίστρια, ψυχολόγος, επαγγελματίας, δασκάλα…
Εκ πρώτης όψεως θα μπορούσαμε να πούμε ότι δεν είναι μόνο τώρα, στη διάρκεια της πανδημίας, που οι γυναίκες χρειάζεται να υπηρετήσουμε όλους αυτούς τους ρόλους, αλλά ότι ούτως ή άλλως έτσι είναι τα πράγματα, ειδικά στην ελληνική οικογένεια.
Ωστόσο ας μην ξεχνάμε ότι στη διάρκεια της πανδημίας υπάρχουν και επιπλέον συνθήκες: η εξωτερική βοήθεια από γιαγιάδες, παππούδες, καθαρίστριες, νταντάδες περιορίστηκε πολύ, τα σχολεία έκλεισαν, όπως και όλοι οι χώροι εκπαίδευσης και διασκέδασης των παιδιών, επιπλέον, ξαφνικά όλη η οικογένεια μαζεύτηκε στο σπίτι, μέσα στο οποίο έπρεπε και να γίνονται όλα καθημερινά και ταυτόχρονα, και τέλος πολλές γυναίκες χρειάστηκε να δουλεύουν από το σπίτι ενώ παράλληλα έκαναν και τις δασκάλες, τις νοικοκυρές και τις μαγείρισσες.
Και κουρασμένες και αποτυχημένες;
Οπως είναι εύλογο, το να προσπαθούμε να συνδυάσουμε όλα τα παραπάνω σε μια κατάσταση πανδημίας, κλεισούρας και αβεβαιότητας μας δημιούργησε ένα συνεχές στρες και παράλληλα το αίσθημα ότι είμαστε ανεπαρκείς, δεν έχουμε αρκετή υπομονή, δεν κάνουμε τίποτε καλά, κουραζόμαστε υπερβολικά, δεν έχουμε ούτε ένα λεπτό για τον εαυτό μας και δεν μπορούμε να δουλέψουμε για περισσότερο από δέκα λεπτά χωρίς διακοπή.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνδρες δεν ζορίστηκαν. Πιέστηκαν κι εκείνοι, αλλά όταν τα παιδιά τσακώνονται, πεινάνε, δεν βρίσκουν το μολύβι τους, βαριούνται, διψάνε, δεν καταλαβαίνουν τι λέει ο δάσκαλος ή τους κουνιέται το δόντι, φωνάζουν «μαμά»!
Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε…
Οτι δεν είμαστε δάσκαλοι και ότι δεν πρέπει να έχουμε υπερβολικές απαιτήσεις από τα όσα μπορούμε να προσφέρουμε εκπαιδευτικά στα παιδιά μας.
Οσον αφορά τα λάθη που νομίζουμε συνεχώς ότι κάνουμε, είναι σημαντικό να ξέρουμε πως τα παιδιά κρατάνε από εμάς τις μικρές λεπτομέρειες, όπως μία βόλτα που θα πάμε όλοι μαζί, όπως το ότι θα τους φτιάξουμε το αγαπημένο τους φαγητό ή θα τους διαβάσουμε ένα παραμύθι πριν από τον ύπνο.
Οι μαμάδες μπορεί να μην τα καταφέρνουμε στα βίντεο γκέιμ ή στο να καταστρώνουμε περιπέτειες, είμαστε όμως καλές στο να φτιάχνουμε οικογενειακές παραδόσεις και να καταλαβαίνουμε με μια ματιά τι απασχολεί τα παιδιά μας. Ας κρίνουμε τα λάθη μας πιο ήπια. Σπάνια είναι τόσο άσχημα ή τόσο μόνιμα όσο νομίζουμε.
Οι γυναίκες χαμένες και στον επαγγελματικό τομέα
Οι έρευνες δείχνουν ότι περισσότερες γυναίκες από ό,τι άνδρες έχασαν τη δουλειά τους στη διάρκεια της πανδημίας ή και ότι δούλευαν σε τομείς (π.χ. λιανεμπόριο, αισθητική, τουρισμός, εστίαση, ξενοδοχειακά κ.ά.) που επηρεάστηκαν αρνητικά – είτε μπήκαν σε παύση εργασιών είτε έκλεισαν είτε μειώθηκε πολύ η κίνησή τους – από την κατάσταση με τον κορωνοϊό.
Επιπλέον, πολλές γυναίκες αναγκάστηκαν να παραιτηθούν, να χρησιμοποιούν την άδειά τους, να παραμελήσουν την επαγγελματική τους ασχολία ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της καινούργιας συνθήκης όπου τα παιδιά βρέθηκαν ξαφνικά για τόσο μεγάλο διάστημα εκτός σχολείου, νηπιαγωγείων, σταθμών κ.λπ.
Δυστυχώς επίσης δεν φαίνεται ότι θα υπάρξει βελτίωση σύντομα στο μέλλον, καθώς ύστερα από μια τόσο μεγάλη κρίση οι επιχειρήσεις θα αναγκαστούν πιθανώς να κάνουν περικοπές και να βρουν τρόπους να προσαρμοστούν στις απώλειες από την πανδημία, οπότε θα αργήσουν να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας για να απορροφήσουν τις γυναίκες αλλά και τους άνδρες που έχασαν τη δουλειά τους.
Βέβαια, θα μπορούσε να υπάρχει και ένα κρυμμένο όφελος σε όλο αυτό που βιώσαμε και συνεχίζουμε να βιώνουμε.
Οι γυναίκες θα μπορούσαμε να εκμεταλλευθούμε την ευκαιρία του να εργαζόμαστε περισσότερο από το σπίτι όταν χρειάζεται, έτσι ώστε να μπορούμε να συνδυάζουμε τη φροντίδα των παιδιών με την καριέρα ευκολότερα. Αυτό βέβαια δεν μπορεί να γίνει χωρίς την αναγκαία στήριξη από την Πολιτεία, τους εργοδότες, εμάς των γυναικών μεταξύ μας, αλλά και τη βοήθεια και την κατανόηση από τους συζύγους και την υπόλοιπη οικογένειά μας.