Ενώ οι συστηματικές ανεπιθύμητες παρενέργειες όπως η κόπωση και ο πονοκέφαλος μπορεί να εμφανιστούν μετά τη λήψη των εμβολίων κατά του κοροναϊού, νέα επιστημονική μελέτη επισημαίνει ότι μόνο περίπου 1 στα τέσσερα άτομα τις βιώνουν στην πραγματικότητα.
Η πιο κοινή παρενέργεια μετά τα εμβόλια
Πολύ πιο συχνές – και επίσης βραχύβιες – είναι οι τοπικές αντιδράσεις, όπως πόνος ή ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης.
«Αυτή η μελέτη δείχνει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν παρενέργειες όπως πονοκέφαλο και κόπωση, και παρόλο που αναφέρονται συχνά, είναι καθησυχαστικό ότι πολλοί από εμάς δεν θα αντιμετωπίσουμε αυτές τις παρενέργειες», δήλωσε η δρ. Veronica Contreras, ειδική οικογενειακής ιατρικής.
Στη μελέτη, ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποίησαν δεδομένα από μια εφαρμογή συμπτωμάτων για την covid-19 για να εξετάσουν τις ανεπιθύμητες παρενέργειες που βίωσαν πάνω από 627.000 άτομα που έλαβαν είτε τα εμβόλια Pfizer-BioNTech ή AstraZeneca-Oxford.
Μεταξύ των ατόμων που εμβολιάστηκαν, το 25,4% ή περίπου 1 στα 4 άτομα, ανέφεραν ότι έχουν συστηματική ανεπιθύμητη παρενέργεια, η οποία εμφανίζεται σε ένα μέρος του σώματος εκτός του σημείου του εμβολίου.
Οι πιο συχνές συστηματικές ανεπιθύμητες παρενέργειες ήταν κόπωση και κεφαλαλγία. Εμφανίστηκαν γενικά μέσα στις πρώτες 24 ώρες μετά τον εμβολιασμό και διήρκεσαν κατά μέσο όρο περίπου 1 ημέρα.
Οι τοπικές ανεπιθύμητες παρενέργειες ήταν πολύ πιο συχνές – εμφανίστηκαν στο 66,2% των ατόμων – με ευαισθησία και πόνο κοντά στο σημείο της ένεσης που αναφέρονται πιο συχνά. Αυτά τα συμπτώματα ξεκίνησαν γενικά την ημέρα μετά την ένεση και διήρκεσαν περίπου μία ημέρα.
Άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες όπως εξανθήματα, αίσθημα καψίματος στο δέρμα αναφέρθηκαν σε πολύ μικρότερο αριθμό ατόμων, μόλις 2%.
Πρώτη VS δεύτερης δόσης
Για το εμβόλιο Pfizer-BioNTech, οι συστηματικές ανεπιθύμητες παρενέργειες ήταν εντονότερες μετά τη δεύτερη δόση, καθώς 22% των ατόμων ανέφερε παρενέργειες μετά τη δεύτερη δόση, σε σύγκριση με 11,7% μετά την πρώτη.
Οι συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν πιο συχνές μετά την πρώτη δόση του εμβολίου AstraZeneca-Oxford, αγγίζοντας το 33,7%. Οι ερευνητές ωστόσο, δεν εξέτασαν δεδομένα σχετικά με τις παρενέργειες μετά τη δεύτερη δόση αυτού του εμβολίου.
Για άτομα που έλαβαν δύο δόσεις του εμβολίου Pfizer-BioNTech, οι τοπικές ανεπιθύμητες παρενέργειες ήταν ελαφρώς λιγότερο συχνές μετά τη δεύτερη δόση (68,5%) από την πρώτη δόση (71,9%).
Οι τοπικές ανεπιθύμητες παρενέργειες ήταν επίσης λιγότερο συχνές μετά την πρώτη δόση του εμβολίου AstraZeneca (58,7%).
Τι ρόλο παίζουν ηλικία, φύλο και προγενέστερη λοίμωξη
Τα άτομα κάτω των 55 ετών είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν είτε συστηματικές είτε τοπικές παρενέργειες μετά από οποιοδήποτε εμβόλιο, σε σύγκριση με τους ηλικιωμένους ενήλικες. Οι γυναίκες ήταν επίσης πιο πιθανό από τους άνδρες να αναφέρουν ανεπιθύμητες παρενέργειες μετά την πρώτη δόση και των δύο εμβολίων.
Επιπλέον, τα άτομα που είχαν διαγνωσθεί στο παρελθόν με covid-19 είχαν περίπου 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν συστηματικές παρενέργειες μετά από οποιαδήποτε δόση του εμβολίου Pfizer-BioNTech, σε σύγκριση με άτομα χωρίς προγενέστερη μόλυνση.
Είχαν επίσης περίπου διπλάσιες πιθανότητες να έχουν συστηματικές παρενέργειες μετά την πρώτη δόση του εμβολίου AstraZeneca. Οι τοπικές ανεπιθύμητες παρενέργειες ήταν επίσης υψηλότερες και για τα δύο εμβόλια σε άτομα που είχαν περάσει κοροναϊό.