«Είναι άδικο να μην με εμπιστεύεσαι!» Αυτή είναι η πιο συνηθισμένη αντίδραση των εφήβων, όταν οι γονείς τους αρνούνται να τους αφήσουν να πάνε διακοπές με τους φίλους τους, χωρίς την επίβλεψη ενός ενήλικα.
Από την άλλη, οι ίδιοι οι γονείς με το που ακούνε αυτό το… αίτημα, αρχίζουν να φαντάζονται αλκόολ, επικίνδυνες δραστηριότητες και κινδύνους σε κάθε γωνία.
Και φυσικά, από την πλευρά τους έχουν δίκιο και οι δύο πλευρές: Οι έφηβοι έχουν ανάγκη από ανεξαρτησία, για να μπορέσουν να εξελιχθούν σε αυτόνομους ενήλικες, και οι γονείς μπορούν να αντιληφθούν τις απειλές που τα ακόμη ανώριμα παιδιά τους δυσκολεύονται να πάρουν στα σοβαρά.
Τι πρέπει να απαντήσουμε, λοιπόν, στο (δίκαιο) αίτημα τον παιδιών;
Όπως είχε γράψει η Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος και συγγραφέας στο Vita.gr, «η αρχική σκέψη των περισσότερων γονιών είναι να μη δώσουν τη συγκατάθεσή τους.
Συχνά, όμως, βλέποντας την αντίδραση του εφήβου τους, νιώθουν υποχρεωμένοι να ελιχθούν.
Από πολλούς περνά η σκέψη να βάλουν κάποιες προϋποθέσεις.
Για παράδειγμα, να είναι στην παρέα κάποιος μεγάλος, ίσως συγγενικό τους πρόσωπο, κάποιος ξάδελφος, ή να πάνε και οι ίδιοι μαζί τους αλλά να μένουν αλλού, ή να πάνε σε μέρος που βρίσκεται πολύ κοντά στην Αθήνα κλπ.
Κάθε γονιός αντιδρά με το δικό του τρόπο.
Βέβαια, ακόμη και αν υπάρχει μεγαλύτερο παιδί στην παρέα, αυτό δεν αποτελεί εγγύηση πως οι έφηβοι θα επιβλέπονται επαρκώς.
Αντιλαμβάνομαι την αγωνία σας και την ανησυχία σας. Αν όμως σκεφτείτε ρεαλιστικά αφήνοντας πίσω τη συναισθηματική σας φόρτιση, αναλογιστείτε ότι το παιδί σας είναι 17 ετών, σε ένα χρόνο θα ενηλικιωθεί και θα μπορεί σύμφωνα με το νόμο να κάνει πραγματικά ό,τι επιθυμεί.
Σκεφτείτε επίσης ότι μπορεί να περάσει σε κάποια σχολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μακριά από το σπίτι σας, σε άλλη πόλη ή σε κάποιες περιπτώσεις ίσως χρειαστεί να το στείλετε στο εξωτερικό για σπουδές.
Έχετε λοιπόν φανταστεί πως ξαφνικά θα το εμπιστευτείτε και θα θεωρήσετε δεδομένο ότι θα μπορεί να σταθεί μόνο στα πόδια του μακριά σας επειδή μόνο και μόνο έγινε φοιτητής και είναι 18 ετών, χωρίς να έχει δοκιμάσει ποτέ να μείνει έστω για λίγες μέρες μόνος του χωρίς την προστασία σας;
Επίσης, είναι σημαντικό να μην ξεχνάτε ότι οι έφηβοι έχουν ανάγκη από τους φίλους τους για να συνεχίσουν να εξελίσσονται και για να ενταχθούν στην κοινωνική ζωή.
Οι διακοπές μπορεί να έχουν ποικίλη διάρκεια και επιτρέπουν στον έφηβο να γνωρίσει τον εαυτό του ανεξάρτητο από τους γονείς και να προσαρμοστεί σε νέες καταστάσεις.
Μένοντας μακριά από το σπίτι του ο νέος είναι υποχρεωμένος να «τα βγάλει πέρα μόνος του», ακόμη και αν πιεστεί από τους φίλους του ή από άτομα που θα μπορούσε να συναντήσει.
Μπορεί να «δει» ποια είναι τα δικά του όρια, οι επιθυμίες του και ο τρόπος που διευθετεί προβλήματα.
Γι’ αυτό τα ταξίδια είναι ένα «σχολείο πρωτοβουλίας και υπευθυνότητας».
Τι σας συμβουλεύω
– Ακούστε με προσοχή την επιθυμία του εφήβου σας, χωρίς να τον αποπάρετε.
– Συζητήστε μαζί του με ποιους θα πάει, πού θα μείνει και για πόσες ημέρες.
– Ζητήστε να μιλήσετε και με τους γονείς των φίλων του, αν είναι δυνατόν.
– Αν τελικά δώσετε την συγκατάθεσή σας τονίστε του ότι τον εμπιστεύεστε.
– Αν είναι η πρώτη φορά που απομακρύνεται από την οικογένεια με φίλους του, προτείνετε να πάει σε ένα νησί στο οποίο υπάρχει κάποιος συγγενής ή καλός φίλος δικός σας ή κάποιου άλλου φίλου του, ώστε αν η νεανική παρέα αντιμετωπίσει προβλήματα στην πρώτη της αυτόνομη διαβίωση, να έχει ένα «αποκούμπι».
– Παρότι οι έφηβοι ήδη γνωρίζουν τους κινδύνους από τις εξόδους που κάνουν στην περιοχή τους, ίσως είναι χρήσιμο να τους επαναλάβετε ότι πρέπει να προσέχουν σε ζητήματα ασφάλειας όπως στην κατανάλωση αλκοόλ ή άλλων ουσιών.
– Συστήστε τους να αποφεύγουν τις συναναστροφές με αγνώστους, να προτιμούν εύκολα προσβάσιμες περιοχές και να μην κλείνουν το κινητό τους.
– Αν χρειαστεί, να επιβιβάζονται μόνο σε οχήματα ατόμων που γνωρίζουν καλά και που δεν έχουν πιει.
– Χωρίς πρόθεση υπερπροστασίας από την πλευρά σας, είναι επιθυμητό να καταλάβουν ότι οφείλουν να σας τηλεφωνήσουν όταν φτάσουν στον προορισμό τους ώστε να σας καθησυχάσουν.
– Οι νεανικές διακοπές θα λειτουργήσουν σαν μια «πρόβα τζενεράλε» για την ενήλικη ζωή του παιδιού. Όσο λοιπόν κι αν «τρέμει το φυλλοκάρδι σας» έφτασε η στιγμή να επιτρέψετε στους 17χρονους εφήβους σας να απολαύσουν την ελευθερία των διακοπών με τους φίλους τους, κυρίως όμως να αναλάβουν την ευθύνη του εαυτού τους.