Η ζήλια μεταξύ αδελφών δεν αποτελεί σύγχρονο φαινόμενο – ας μην ξεχνάμε πως ακόμη και η Βίβλος αφιερώνει σε αυτή ένα σημαντικό της κομμάτι! Ωστόσο, εξακολουθεί να ταλαιπωρεί εξίσου τους γονείς, αλλά και τα ζηλιάρικα μικρά τους. Άλλωστε, όλοι ξέρουμε πόσο βασανιστικό είναι αυτό το απολύτως φυσιολογικό συναίσθημα.
Πώς μπορούμε να ανακουφίσουμε τα παιδιά από τις ανασφάλειες και την αντιζηλία και να τα βοηθήσουμε να χτίσουν από νωρίς την υπέροχη σχέση που ξέρουμε ότι μπορούν να αποκτήσουν;
Αν μόλις φέραμε ένα μωρό στο σπίτι
Χρειάζεται λίγος καιρός μέχρι ένα νήπιο να αρχίσει να απολαμβάνει τον νέο ρόλο του «μεγάλου αδελφού». Προς το παρόν, αυτό που βλέπει είναι έναν… εισβολέα που του στερεί την μέχρι τώρα αποκλειστικότητα στη σχέση σας. Για να το βοηθήσετε να το ξεπεράσει:
Μην «κατηγορείτε» το μωρό
Αντί να του πείτε: «Δεν μπορώ τώρα, πρέπει να ταΐσω/ αλλάξω/ κοιμίσω την αδερφή σου», προτιμήστε: «Θα έρθω να παίξουμε σε δέκα λεπτά» ή «Θα πάμε βόλτα στο πάρκο μετά το φαγητό». Έτσι δεν θα συνδέει ό,τι πηγαίνει στραβά με την ύπαρξη του νεογέννητου.
Επιβραβεύστε το
Σίγουρα υπάρχουν στιγμές που φέρεται με όμορφο τρόπο στο αδερφάκι του. Παρατηρήστε το και αντιδράστε με χαρά και ενθουσιασμό.
Εκδηλωθείτε
Όσο άυπνοι και αν είστε, φροντίστε να του λέτε περισσότερα «σ’ αγαπώ» και να βρίσκετε λίγο χρόνο αποκλειστικά για εκείνο. Έτσι θα νιώσει σίγουρο ότι δεν… εκθρονίστηκε!
Αν τα παιδιά είναι λίγο μεγαλύτερα
Εδώ τα πράγματα είναι ελαφρώς πιο περίπλοκα, καθώς η ζήλια συνήθως είναι αμφίδρομη. Ο μικρός μπορεί να ζηλεύει τη μεγάλη που κάνει περισσότερα πράγματα ή έχει μεγαλύτερες ελευθερίες, και η μεγάλη να νιώθει ότι ο μικρός είναι ο «χαϊδεμένος» σας. Και σε αυτή την περίπτωση, όμως, η κατάσταση είναι στο χέρι σας σε μεγάλο βαθμό.
Φταίνε κι οι δυο
Όποιος και να ξεκίνησε τον καβγά, πάντα υπάρχει και κάποιος που τον συνέχισε. Μην αποδίδετε ευθύνες μόνο στο ένα παιδί, γιατί έτσι αυξάνετε τις ανασφάλειές του.
Υπολογισμένες αντιδράσεις
Μην πανικοβάλλεστε όταν τα παιδιά σας εκφράζουν συναισθήματα ζήλιας για το αδελφάκι τους. Όσο πιο έντονα αντιδράτε, τόσο περισσότερο θα μονιμοποιείται η κατάσταση, καθώς η ζήλια θα αρχίσει να συνοδεύεται από άγχος.
Πείτε τα με το όνομά τους
Ή τουλάχιστον μην χρησιμοποιείτε χαριτωμένα παρατσούκλια που όμως κάνουν τα πράγματα χειρότερα. Η λέξη «σπόρος» είναι πολύ αστεία, αλλά μπορεί να κάνει ένα μικρότερο αδελφάκι να αισθάνεται μειονεκτικά απέναντι στο πρωτότοκο.
Ενθαρρύνετε τη συνεργασία
Αντί να παίζετε παιχνίδια στα πλαίσια των οποίων το ένα ανταγωνίζεται το άλλο, ενθαρρύνετέ τα να βρίσκονται στην ίδια ομάδα. Όταν τους ζητάτε να καθαρίσουν, μην τα παροτρύνετε να προσπαθήσουν να ξεπεράσουν το ένα το άλλο σε ταχύτητα, αλλά δείξτε τους πόσο πιο γρήγορα γίνονται οι δουλειές όταν τις κάνουν μαζί (για παράδειγμα, το ένα παιδί μπορεί να κρατάει ανοιχτό το καλαθάκι και το άλλο να τοποθετεί μέσα τα παιχνίδια).
Αφιερώστε τους χρόνο ξεχωριστά
Όταν το νήπιο κοιμάται, διαβάστε ένα βιβλίο με το επτάχρονο παιδί σας. Όταν η μεγάλη είναι στο σχολείο, δείτε μια ταινία αγκαλιά με τον μικρό. Έτσι δεν θα νιώθουν την ανάγκη να ανταγωνιστούν για την προσοχή σας.
Βάλτε τέλος στις συγκρίσεις
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και σίγουρα το καθένα από τα παιδιά σας τα καταφέρνει καλύτερα σε κάποιον τομέα σε σχέση με το άλλο. Οι άτοπες συγκρίσεις θα τα κάνουν να αισθάνονται ότι δεν είναι τόσο ικανά όσο το αδελφάκι τους και επομένως να το φθονούν. Οι μόνες υγιείς συγκρίσεις είναι αυτές του κάθε παιδιού με τον εαυτό του.
Συζητήστε το ανοιχτά
Μην αφήνετε το παιδί να πιστεύει ότι η ζήλια του για το αδελφάκι του είναι αφύσικο συναίσθημα. Εξηγώντας του ότι όλοι νιώθουμε έτσι μερικές φορές, και δίνοντάς του λόγους να νιώθει ασφάλεια, το βοηθάτε να το ξεπεράσει. Αντιθέτως, όσο το ωθείτε στο να το κρύψει αντί να το λύσει, επιτείνετε τα αρνητικά του συναισθήματα, τα οποία καταλήγει να ξεσπά σε ανύποπτο χρόνο ακριβώς επειδή ντρέπεται για αυτά και τα καταπιέζει.