Στις αρχές του 2020 οι ειδικοί επανέλαβαν πολλές φορές τη λέξη «αβεβαιότητα», προκαλώντας έκπληξη στον γενικό πληθυσμό υπό την έννοια ότι η επιστήμη κατά κανόνα δίνει τις απαντήσεις. Το καλοκαίρι του 2021 διαπιστώνει κανείς τι εννοούσαν τότε, καθώς η ερευνητική κοινότητα βρήκε τη λύση στα εμβόλια, όσο όμως καθυστερεί η ανοσία, ο πανδημικός ιός θα συνεχίζει να απειλεί.
- Ποια είναι τα συμπτώματα που προκαλεί το στέλεχος Δέλτα και πώς διαφοροποιούνται από τα συμπτώματα που προκαλούν άλλα στελέχη;
Τα συμπτώματα που εκδηλώνουν οι ασθενείς έπειτα από μόλυνση με το στέλεχος Δέλτα μοιάζουν περισσότερο με βαρύ κρύωμα – καταρροή. Πονόλαιμος, πονοκέφαλος και πυρετός είναι τα συνηθέστερα. Αντιθέτως, η ανοσμία και η απουσία γεύσης καθώς επίσης και ο βήχας φαίνεται να… απουσιάζουν, παρ’ όλα αυτά οι επιστήμονες εξακολουθούν να συλλέγουν σχετικά στοιχεία.
2. Πόσο μεταδοτικό είναι;
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, το ινδικό στέλεχος είναι 40%-60% πιο μεταδοτικό από το Αλφα (γνωστό και ως βρετανικό στέλεχος), που σημειωτέον είναι ήδη περίπου 60% πιο μεταδοτικό από το αρχικό πανδημικό στέλεχος.
3. Προκαλεί πιο βαριά νόσηση;
Τα υπάρχοντα δεδομένα δεν επαρκούν ώστε να αποφανθεί σχετικά η επιστημονική κοινότητα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφτηκαν συνολικά 42 θάνατοι από την 1η Φεβρουαρίου έως τις 7 Ιουνίου. Από τους θανόντες οι 23 δεν είχαν εμβολιαστεί, οι 7 είχαν κάνει μόνο την πρώτη δόση (είχαν μεσολαβήσει κατά μέσο όρο 21 ημέρες από τον εμβολιασμό τους) και οι υπόλοιποι 12 έχασαν τη ζωή τους δύο εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού τους.
4. Τα εμβόλια προστατεύουν;
Τα επιστημονικά δεδομένα στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα: ο εμβολιασμός προστατεύει και έναντι του στελέχους Δέλτα, υπό την προϋπόθεση ότι έχει ολοκληρωθεί. Πιο συγκεκριμένα, το εμβόλιο της Pfizer έχει αποτελεσματικότητα 79% έναντι του στελέχους Δέλτα και της AstraZeneca 60%. Το ποσοστό, όμως, φαίνεται να σκαρφαλώνει στο 90% στην περίπτωση βαριάς νόσησης και νοσηλείας.
5. Αρα, ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το τέταρτο κύμα θα χτυπήσει κατά κανόνα τον ανεμβολίαστο πληθυσμό. Συνεπώς, όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των ανεμβολίαστων, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η δυναμική του επερχόμενου κύματος. Υπό το πρίσμα αυτό, είναι δυνητικά πιο θανατηφόρο στέλεχος, γιατί εξαιτίας της πολύ μολυσματικής του φύσης θα προσβάλει τελικά τους πιο ευπαθείς που θα νοσήσουν σοβαρότερα, θα νοσηλευτούν και πιθανά θα καταλήξουν από τη λοίμωξη Covid-19, ειδικά σε περιοχές με χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού.
6. Γιατί θεωρείται κρίσιμος ο εμβολιασμός των νέων;
Η επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων Αντρεα Αμόν σε πρόσφατο βιντεοσκοπημένο βίντεο προειδοποιεί ότι η εξάπλωση του Δέλτα σε ανεμβολίαστες ηλικιακές ομάδες θα απειλήσει τελικά και τις πιο ευάλωτες ομάδες πριν προλάβουν να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό. Πρόσθεσε, δε, με νόημα ότι «είναι πολύ πιθανό η παραλλαγή Δέλτα να κυκλοφορεί ευρέως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κυρίως μεταξύ των νέων, οι οποίοι δεν αποτελούν στόχο του εμβολιασμού».
7. Πότε εκτιμάται ότι θα επικρατήσει στη Γηραιά Ηπειρο;
Οι υπολογισμοί των επιστημόνων είναι ιδιαίτερα ανησυχητικοί: η παραλλαγή Δέλτα, η οποία εντοπίστηκε αρχικά στην Ινδία, θα αντιπροσωπεύει το 70% των νέων λοιμώξεων στην ΕΕ έως τις αρχές Αυγούστου και το 90% έως τα τέλη Αυγούστου. Αξίζει να σημειωθεί ότι συνολικά η παρουσία της έχει εξακριβωθεί σε 92 χώρες του κόσμου και πιθανόν να είναι το επικρατές στέλεχος του κορωνοϊού σε παγκόσμιο επίπεδο.
8. Γιατί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τη χρήση μάσκας και από τους εμβολιασμένους;
Η σύσταση της χρήσης μάσκας από τους εμβολιασμένους συνίσταται στο ότι δεν έχει εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός και ένα τόσο μολυσματικό στέλεχος μπορεί να οδηγήσει σε εξάρσεις του ιού. Στο Ισραήλ περίπου οι μισοί ενήλικες που προσβλήθηκαν με το νέο στέλεχος ήταν πλήρως εμβολιασμένοι με το εμβόλιο της εταιρείας Pfizer.
9. Πόσο ισχυρό πρέπει να είναι το τείχος ανοσίας;
Η είσοδος του ινδικού στελέχους αλλάζει τα δεδομένα καθώς πλέον οι ειδικοί εκτιμούν ότι δεν αρκεί το ποσοστό ανοσίας στον πληθυσμό (είτε μέσω εμβολιασμού είτε μέσω νόσησης) να αγγίξει το 70%-75%, ώστε να στηθεί ένα ισχυρό φράγμα που θα εμποδίσει το τέταρτο κύμα. Πλέον, κάνουν λόγο για τείχος ανοσίας που θα πρέπει να ξεπερνά ακόμη και το 80%.
10. Τι είναι η Δέλτα plus;
Οι ινδικές Αρχές προειδοποιούν για την ανίχνευση μιας νεότερης μετάλλαξης του νέου στελέχους, με την κωδική ονομασία Delta plus, η οποία είναι μεταδοτικότερη και προσβάλλει σφοδρότερα τους πνεύμονες. Εχει εντοπιστεί ήδη σε εννέα χώρες, όπως η Πορτογαλία, η Ελβετία και μόλις χθες προστέθηκε στη λίστα και η Δανία.