Ο έπαινος αποτελεί μία απλή αλλά αποτελεσματική στρατηγική πειθαρχίας που αυξάνει την καλή συμπεριφορά του παιδιού ενώ ταυτόχρονα μειώνει τα λιγότερο επιθυμητά χαρακτηριστικά. Όταν επισημαίνετε στο παιδί τις στιγμές που η συμπεριφορά του είναι καλή και σύμφωνη με τους κανόνες που έχετε ορίσει, τότε του δείχνετε έμπρακτα ότι εκτιμάτε την προσπάθειά του αλλά και την συμμόρφωσή του στις παρατηρήσεις σας. Ταυτόχρονα, η λεκτική επιβράβευση μπορεί να ενθαρρύνει το παιδί να συνεχίσει την καλή του συμπεριφορά, αποτρέποντάς το από την εμφάνιση λιγότερο επιθυμητών χαρακτηριστικών.
Τα οφέλη του επαίνου
Ο έπαινος μπορεί να ενθαρρύνει μια ποικιλία καλών συμπεριφορών εκ μέρους του παιδιού. Όταν βλέπετε ότι παιδί είναι ήρεμο και ευγενικό, δηλώστε του πόσο όμορφη συμπεριφορά έχει. Η θετική ενίσχυση θα του δώσει το απαραίτητο κίνητρο για να συνεχίσει. Ποιες συμπεριφορές θα ήταν καλό να ενθαρρύνετε ανάλογα με την ηλικία του παιδιού:
- Κοινωνική συμπεριφορά: Επιβραβεύστε το παιδί όταν μοιράζεται, όταν περιμένει με υπομονή την σειρά του, όταν χρησιμοποιεί ευγενικά λόγια και όταν συμπεριφέρεται όμορφα στους γύρω του.
- Συμμόρφωση: Είναι σημαντικό να επαινέσετε το παιδί όταν παρατηρείτε ότι συμμορφώνεται στους κανόνες ή τα όρια που έχετε θέσει και όταν βλέπετε ότι ακούει και ακολουθεί τις οδηγίες που του έχετε δώσει.
- Προσπάθεια: Όταν το μικρό σας μαθαίνει μια νέα ικανότητα, ο έπαινος μπορεί να το ενθαρρύνει να συνεχίσει την προσπάθεια μέχρι να τελειοποιήσει την νέα του ικανότητα.
Κάντε τον έπαινο αποτελεσματικό
Ο έπαινος και η θετική προσοχή μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές πρακτικές όταν δίνονται κατάλληλα. Ορισμένοι τρόποι για να κάνετε τον έπαινο σας ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην ενθάρρυνση της καλής συμπεριφοράς, περιλαμβάνουν:
- Άμεσο και συχνό feedback: Θα ήταν καλό να επαινείτε το παιδί όταν βλέπετε ότι προσαρμόζει την συμπεριφορά του αναλόγως των οδηγιών σας ή ακόμα και όταν καταβάλλει αξιόλογη προσπάθεια.
- Κάντε τον έπαινο συγκεκριμένο: Δοκιμάστε όταν επαινείτε το παιδί να είστε συγκεκριμένοι ώστε να καταλάβει σε τι ακριβώς αναφέρεστε. Με αυτόν τον τρόπο, γίνεται σαφές ότι επαινείτε την άμεση συμμόρφωση ή προσπάθεια.
- Πλαισιώστε θετικά τον έπαινο: Όταν επαινείτε το παιδί δοκιμάστε να αναφερθείτε περισσότερο στην συμπεριφορά που θέλετε να δείτε από εκείνο και όχι στην λιγότερη επιθυμητή. Επισημάνετε επίσης τα χαρακτηριστικά που θέλετε να αναπτύξει και όχι εκείνα που ελπίζετε να μειώσει. Με αυτόν τον τρόπο, βοηθάτε το παιδί να συμμορφωθεί ενώ διατηρείτε το κλίμα ζεστό, θετικό και ασφαλές.
- Έπαινος για την προσπάθεια και όχι για το αποτέλεσμα: Θα ήταν καλό να προσφέρετε ένα ρεαλιστικό έπαινο στο παιδί. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσατε να επιβραβεύσετε την προσπάθειά του ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.
- Αποφύγετε τις ετικέτες: Οι ετικέτες, ακόμα και αν είναι θετικές ίσως να μην είναι καλύτερη ιδέα. Όταν μιλάτε στο παιδί χρησιμοποιώντας ετικέτες, υπάρχει περίπτωση το παιδί να σκεφθεί ότι αυτό είναι το μοναδικό ξεχωριστό του χαρακτηριστικό. Επικεντρώστε τον έπαινό σας στην συμπεριφορά κι όχι τα χαρακτηριστικά τους.