Ξέρατε ότι τα ψέματα αποτελούν σημαντικό στάδιο στην ανάπτυξη των παιδιών; Ξεκινούν περίπου στην ηλικία των τριών ετών και σηματοδοτούν πως έχουν φτάσει σε ένα νέο στάδιο γνωστικής και κοινωνικής ωριμότητας. Πλέον είναι σε θέση να αντιληφθούν ότι οι άλλοι ενδέχεται να έχουν απόψεις διαφορετικές από τη δική τους, να ελίσσονται για να αποφύγουν μια σύγκρουση, αλλά και να αναγνωρίζουν ότι η ειλικρίνεια δεν είναι πάντα κοινωνικά αποδεκτή.
Ωστόσο, καθώς μεγαλώνουν είναι απαραίτητο αυτή η συνήθεια να οριοθετηθεί, ώστε να μην αποτελέσει εμπόδιο στις σχέσεις τους με την οικογένεια, τους εκπαιδευτικούς αλλά και τους φίλους τους.
Πώς θα αγαπήσουν τα παιδιά την ειλικρίνεια;
Επαινόντας την προσπάθεια
Αν μάθουμε στο μικρό μας ότι ο μόνος τρόπος να κερδίσει την εύνοιά μας είναι μέσω των επιτυχιών του, αναπόφευκτα το ωθούμε σε κακές συνήθειες όπως το ψέμα ή αντιγραφή, προκειμένου να μας ικανοποιήσουν.
Κρατώντας το μέτρο στην επιβράβευση
Αντίστοιχα, όταν ένα παιδί περιμένει ότι μια επιτυχία του θα φέρει ως επιβράβευση ένα δώρο ή ένα γλυκό, ίσως επιδιώξει να “κλέψει” προκειμένου να το κερδίσει. Παράλληλα, χάνει την ευκαιρία να απολαύσει την ίδια τη διαδικασία, όπως για παράδειγμα την ικανοποίηση από τις νέες γνώσεις ή την επίλυση ενός δύσκολου προβλήματος. Το εσωτερικό κίνητρο δεν θα τα βοηθήσει μόνο να είναι ειλικρινή, αλλά και να παραμένουν συγκεντρωμένα στους στόχους τους.
Δείχνοντας την αγάπη μας
Τις περισσότερες φορές ένα νήπιο – αλλά και ένας έφηβος – θα πει ψέματα για να μην διακινδυνεύσει μια ένταση ή ακόμη και μια ρωγμή στη σχέση με τους γονείς του. Αν όμως γνωρίζει ότι εμείς όχι μόνο δεν θα φανούμε τιμωρητικοί στην ίδια την ειλικρίνειά του, αλλά και θα το ακούσουμε με κατανόηση και θα χαρούμε με το θάρρος του να πει την αλήθεια, είναι πιο πιθανό να μας εμπιστευτεί. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι η ίδια η διαφάνειά του αρκεί για να αποφύγει τις επιπτώσεις των πράξεών του. Όμως θα πρέπει να του κάνουμε σαφές ότι αυτές θα συνοδευτούν από τη βοήθειά μας και ότι η αγάπη μας για εκείνο είναι αδιαπραγμάτευτη.