«Μαμά, τα παιδιά στο σχολείο λένε ότι ο Γιαννάκης είναι φυτό», σας είπε μια μέρα ο οκτάχρονος γιος σας και σας έπιασε απροετοίμαστους. Ποιος θα φανταζόταν ότι το παιδικό κουτσομπολιό ξεκινά από τόσο νωρίς; Για την ακρίβεια, ξεκινά από πολύ νωρίτερα. Σύμφωνα με έρευνες, η ηλικία στην οποία τα παιδιά αρχίζουν να μοιράζονται με τους φίλους τους πληροφορίες για τρίτους είναι εκείνη των πέντε ετών!
Ωστόσο, όταν ξεκινά αυτή η (όχι και τόσο κομψή) δραστηριότητα, δεν έχει ακόμη κακόβουλο χαρακτήρα. Μέχρι και την ηλικία των οκτώ περίπου ετών, τα παιδιά χρησιμοποιούν το κουτσομπολιό ως μέσο για να προστατεύσουν το ένα το άλλο από πιθανά λάθη, στηριγμένα στα αρνητικά αποτελέσματα της συμπεριφοράς κάποιου άλλου. Στη συνέχεια, όμως, τα πράγματα παύουν να είναι τόσο αθώα. Μέσα από τη δημιουργία και τη διασπορά φημών, τα μικρά μας ελέγχουν τη δύναμη που μπορούν να ασκήσουν στο περιβάλλον τους και επιδιώκουν να γίνουν δημοφιλή. Σε αυτή τους την προσπάθεια ενδέχεται να πληγώσουν ανεπανόρθωτα τα συναισθήματα των συμμαθητών τους ή και να γίνουν τα ίδια θύμα αυτής της κακής συνήθειας. Τα παρακάτω έξι απλά βήματα θα βοηθήσουν το παιδί σας να αποφύγει τις… κίτρινες συμπεριφορές.
Δαμάζοντας τα κύματα
Σύμφωνα με αμερικανική έρευνα, αν και τα παιδιά κουτσομπολεύουν πολύ – μιλώντας ακόμη και για 24 διαφορετικά άτομα μέσα σε μόλις 15 λεπτά! – τα αρνητικά σχόλια που διατυπώνουν στον ίδιο χρόνο είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Εξασφαλίστε ότι το μικρό σας θα τα αποφεύγει και αυτά μέσα από ένα απλό παράδειγμα: Στην επόμενη επίσκεψή σας στην παραλία (ή και σε μια λεκανίτσα με νερό στο σπίτι) ρίξτε ένα βότσαλο στο νερό, δείξτε του τους κυματισμούς που δημιουργούνται και εξηγήστε του ότι οι πληροφορίες διαδίδονται με τον ίδιο τρόπο μέχρι που ξεφεύγουν εντελώς από τον έλεγχό μας. Γι’ αυτό και πρέπει να προσέχουμε πολύ το περιεχόμενο αυτών που λέμε.
Μάθημα προσωπικών δεδομένων
Έχοντας μεγαλώσει με το δίδαγμα ότι η αλήθεια είναι πάντα καλή, είναι πιθανό να δυσκολεύεται να καταλάβει γιατί είναι κακό να τη μοιράζεται. Ο όρος που χρειάζεστε για να του κάνετε τα πράγματα ξεκάθαρα, είναι η ιδιωτικότητα. Μιλήστε του για το πώς ορισμένες πληροφορίες είναι είτε πολύ ευαίσθητες (όπως η οικογενειακή κατάσταση των άλλων παιδιών), είτε ντροπιαστικές, είτε ανακριβείς και ως εκ τούτου δεν πρέπει να τις διαδίδει.
Καταστήστε το περιττό
Έρευνες έχουν δείξει ότι το κουτσομπολιό κάνει τα παιδιά πιο δημοφιλή και τα βοηθά να αναπτύξουν στενότερες φιλίες. Επομένως, είναι απολύτως λογικό το μικρό σας να επιθυμεί να συμμετέχει. Αυτό που μπορείτε να του πείτε είναι πως όσο περισσότερο διαδίδει πράγματα για τους άλλους, τόσο πιο πιθανό είναι να κυκλοφορήσουν φήμες και για το ίδιο. Παράλληλα, ενθαρρύνετέ το σε διασκεδαστικές δραστηριότητες με άλλα παιδιά και ενισχύστε τις ήδη υπάρχουσες φιλίες του, ώστε να μην έχει ανάγκη από «αθέμιτα μέσα» για να κοινωνικοποιηθεί.
Κλείστε τον πομπό
«Μα όλοι στο σχολείο αυτό λένε», σας είπε η κόρη σας ως δικαιολογία όταν τη μαλώσατε για τη φήμη που σας επανέλαβε. Με απλά λόγια, εξηγήστε της ότι η διάδοση ενός κουτσομπολιού είναι εξίσου κακή με την εφεύρεσή του. Ένας εύκολος τρόπος για να την κάνετε να καταλάβει, είναι δημιουργώντας ένα σενάριο στο οποίο η ίδια έχει το ρόλο του θύματος.
Προσέξτε τι λέτε
Ας το παραδεχτούμε, όλοι μας έχουμε συζητήσει για τρίτους κάποια στιγμή στη ζωή μας. Προσπαθήστε όταν το κάνετε μπροστά στο παιδί, οι πληροφορίες που μοιράζεστε να έχουν αποκλειστικά θετικό χαρακτήρα. Μην ξεχνάτε ότι ακόμη πιο σημαντικό από το να αποφεύγετε τα άσχημα σχόλια για τους φίλους ή τους συναδέλφους σας, είναι να μην αναφέρεστε με αρνητικό τρόπο στους συμμαθητές του και τους γονείς τους. Ακόμη και αν έχετε όλο το δίκιο με το μέρος σας, είναι βέβαιο πως το παιδί αργά ή γρήγορα θα σας μιμηθεί.
Εξοπλίστε το κατάλληλα
Αφού καταλάβει γιατί αυτή η συμπεριφορά είναι λάθος, το επόμενο εμπόδιο στην προσπάθειά σας είναι η ανάγκη του για αποδοχή από τους συνομηλίκους του που ενδέχεται να το κάνει να διστάζει να διαχωρίσει τη θέση του. Προτείνετέ του ήπιες φράσεις που μπορεί να λέει σε αυτές τις περιπτώσεις ώστε να σταματάει τις κακεντρεχείς συζητήσεις χωρίς να πυροδοτεί εντάσεις. Δύο τέτοια παραδείγματα είναι τα εξής: «Γιατί μου το λες αυτό;» ή «Πάντως η Μαρία λέει πάντα τα καλύτερα για σένα».