Είτε περνά όλη της την ημέρα τραβώντας selfies, είτε αδιαφορεί για τις ανάγκες της υπόλοιπης οικογένειας, η έφηβη κόρη σας δεν ανήκει στην εξαίρεση, αλλά μάλλον στον κανόνα. Στην πραγματικότητα, τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια αισθάνονται πως είναι το κέντρο του κόσμου κατά τη διάρκεια της εφηβείας τους, και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό.
Μέσα από αυτή τη στάση καταφέρνουν να διαχωρίσουν σταδιακά τον εαυτό τους από τους γονείς τους, προκειμένου να αναπτύξουν μια ολοδική τους ταυτότητα. Με άλλα λόγια, απλώς διανύουν τη διαδρομή τους προς την ενηλικίωση.
Αυτό που κάνει το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό πιο ορατό στα κορίτσια, είναι ο τρόπος που εκπαιδεύονται κοινωνικά να το διοχετεύουν, αλλά και το γεγονός ότι οι περισσότεροι γονείς έχουν την τάση να περιμένουν λιγότερη ενσυναίσθηση και συμμετοχή στις οικογενειακές υποχρεώσεις εκ μέρους των αγοριών.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που πρέπει να κρατήσετε στο μυαλό σας είναι ότι η συμπεριφορά της κόρης σας δεν σημαίνει ότι εξελίσσεται σε έναν κακό, εγωιστικό άνθρωπο, ούτε ότι οι ίδιοι έχετε κάνει κάποιο λάθος στην ανατροφή σας. Κατά πάσα πιθανότητα, σύντομα θα τη δείτε να βγαίνει από αυτή τη φάση ζωής και να ενδιαφέρεται περισσότερο για τα συναισθήματα των άλλων. Οι παρακάτω συμβουλές ίσως επιταχύνουν αυτή τη μετάβαση – και θα πιάσουν και στον γιο σας.
Πώς να κάνετε μια έφηβη να μην συμπεριφέρεται εγωκεντρικά
Ενισχύστε την ενσυναίσθηση
Όση δουλειά και αν έχετε κάνει προς αυτή την κατεύθυνση όσο ήταν ακόμη νήπιο, η συγκεκριμένη δεξιότητα δεν έχει προλάβει να αναπτυχθεί πλήρως στην εφηβεία. Ωθήστε τη στο να σκέφτεται τα συναισθήματα των άλλων κάνοντάς της ερωτήσεις, όπως: «Πώς πιστεύεις ότι ένιωσε η φίλη σου όταν έμαθε ότι της είπες ψέματα για να βγεις με κάποια άλλη;».
Διδάξτε της αλληλεγγύη
Βοηθήστε τη να δει την αξία της αλληλοϋποστήριξης παίρνοντάς τη μαζί σας σε κάποιου είδους πράξη προσφοράς. Για παράδειγμα, σερβίρετε μαζί σε ένα συσσίτιο αστέγων ή διαλέξτε ρούχα που δεν φοράτε πια για να τα χαρίσετε σε οικογένειες που τα έχουν ανάγκη. Φροντίστε να ζητήσετε τη γνώμη της για το είδος της προσφοράς που επιθυμεί.
Θυμίστε της πως όλοι είμαστε μικροί
Είναι εύκολο να αισθάνεται το κέντρο του κόσμου όταν βρίσκεται στο σχολείο, ίσως όμως δυσκολευτεί να νιώσει το ίδιο κάτω από τον γαλαξία. Έρευνες έχουν δείξει ότι το αίσθημα δέους βοηθά τους εφήβους να προσγειωθούν. Όλοι είμαστε μικροί μπροστά στην απεραντοσύνη του κόσμου, και καλό είναι να το θυμόμαστε πότε – πότε.
Δώστε το καλό παράδειγμα
Οι έφηβοι εξακολουθούν να μιμούνται συμπεριφορές των γονιών τους. Ταυτόχρονα, το εξεταστικό τους βλέμμα συγκρατεί τα λάθη μας για να τα χρησιμοποιήσει εναντίον μας στην επόμενη παρατήρηση.
Μην χρησιμοποιείτε τα υλικά αγαθά ως τιμωρία ή κίνητρο
Τουλάχιστον όχι μόνο αυτά. Όσο περισσότερο εστιάζετε την τιμωρία σας στη χρήση του κινητού της ή την επιβράβευση στην αγορά ενός καινούριου τζιν, τόσο της μαθαίνετε ότι τα υλικά αγαθά είναι το σημαντικότερο πράγμα στον κόσμο.
Μην της κάνετε όλα τα χατίρια
Δεν αναφερόμαστε μόνο στην αγορά πραγμάτων που επιθυμεί. Είτε πρόκειται για την άρνησή της να συμμετέχει στις δουλειές του σπιτιού, είτε για την Σαββατιάτικη έξοδό της, φροντίστε να λαμβάνετε υπόψη σας και τις ανάγκες της υπόλοιπης οικογένειας πριν της απαντήσετε θετικά. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει πως οι δικές της επιθυμίες θα παρακάμπτονται διαρκώς, ενώ θα πρέπει να της εξηγείτε τους λόγους πίσω από την άρνησή σας και να είστε ανοιχτοί σε συζήτηση.
Περιορίστε τα κοινωνικά δίκτυα
Οι περισσότεροι έφηβοι περνούν κατά μέσο όρο εννιά ώρες την ημέρα μπροστά από ηλεκτρονικές συσκευές. Εκεί έρχονται αντιμέτωποι με μια θάλασσα από selfie, που δημιουργούν την ψευδαίσθηση πως όλοι οι υπόλοιποι ζουν μια ενδιαφέρουσα ζωή που χαρακτηρίζεται από αφθονία. Έτσι, επιδιώκουν όλο και περισσότερο να δημιουργήσουν και οι ίδιοι μια τέτοια εικόνα για τον εαυτό τους.
Επαινέστε την προσπάθεια
Όλοι λέμε «μπράβο» στα παιδιά μας όταν γράφουν 20 στο διαγώνισμα, έτσι όμως τους μαθαίνουμε ότι το μόνο που έχει σημασία είναι το αποτέλεσμα. Δώστε σημασία στις προσπάθειές της τόσο στο σχολείο όσο και στις τυχόν εξωσχολικές δραστηριότητες. Έτσι θα την βοηθήσετε να αναπτύξει μια υγιή εικόνα του εαυτού της και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση.
Ζητήστε της να συμμετέχει στις αγγαρείες
Οι δουλειές του σπιτιού είναι ευθύνη όλων των ανθρώπων που κατοικούν εκεί, και αυτό συμπεριλαμβάνει την έφηβη κόρη σας. Μην δίνετε ανταλλάγματα για να μαζέψει το δωμάτιό της, αλλά αποφύγετε και τις φράσεις όπως: «Όσο ζεις στο σπίτι μου, θα κάνεις ό,τι σου λέω εγώ». Το σημαντικό είναι να μπορέσει να μπει στη θέση σας και να καταλάβει πως πρέπει να αλληλοϋποστηρίζεστε προκειμένου να είστε όλοι ικανοποιημένοι. Θα γκρινιάξει, όταν όμως αρχίσει να ζει μόνη της, θα σας ευχαριστεί.
Μάθετέ της να εκφράζει τα συναισθήματά της
Πολλές φορές η κακή συμπεριφορά της δεν είναι παρά μία άμυνα απέναντι στα δυσάρεστα συναισθήματα. Δείξτε της υγιείς τρόπους να διοχετεύει τον θυμό, τη θλίψη και την απογοήτευσή της, και μιλήστε της για δικές σας ανάλογες εμπειρίες και πώς τις διαχειριστήκατε.
Διαλέξτε τις μάχες σας
Δεν χρειάζεται να τσακώνεστε για το παραμικρό. Πολλές φορές το να αγνοήσετε μια κακή συμπεριφορά είναι η καλύτερη επιλογή – ιδίως όταν πρόκειται για κάτι που έκανε με σκοπό να σας τραβήξει την προσοχή.
Αφήστε τη να βιώσει τις συνέπειες
Μην τρέχετε να τη σώσετε από όλα της τα λάθη. Οι περισσότερες κακές επιλογές έχουν φυσικές συνέπειες, οι οποίες συνήθως δεν θα τη θέσουν σε κίνδυνο. Για παράδειγμα, αν ενώ τσακώνεστε σπάσει το κινητό της, αφήστε τη για ένα διάστημα χωρίς συσκευή – ή αγοράστε της μία (πολύ) παλιότερης τεχνολογίας.