Πέρυσι τον Σεπτέμβριο, με την έναρξη του σχολικού έτους, κανένας δεν υποψιαζόταν το τι θα γινόταν έναν χρόνο μετά, με τη μόλυνση των παιδιών από τη μετάλλαξη Δέλτα. Στα πρώτα κύματα της πανδημίας φαινόταν ότι τα παιδιά είχαν μια ασυλία από τον κορωνοϊό, αφού καταγράφονταν λίγα περιστατικά και λιγότερο σοβαρά. Παρ’ όλα αυτά, όμως, τα μέτρα προστασίας που πάρθηκαν (μάσκες, αποστάσεις, ανοιχτά παράθυρα) δεν στάθηκαν αρκετά για να αποτρέψουν το κλείσιμο πολλών τάξεων και σχολείων και τελικά να επέλθει το ολικό lockdown.
Φέτος, όμως, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Τα παιδιά δεν έχουν καμία ασυλία από τον κορωνοϊό. Η φετινή σχολική χρονιά προβλέπεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολη και κρίσιμη για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος. Και τούτο διότι όλοι έχουμε αντιληφθεί ότι τα κλειστά σχολεία συνεπάγονται δυσανάλογα σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική, ψυχική και πνευματική εξέλιξη των παιδιών αλλά και του οικογενειακού περιβάλλοντός τους. Το στέλεχος Δέλτα που επικράτησε στο τωρινό κύμα μολύνει ιδιαίτερα τα παιδιά. Παγκοσμίως αφορά τις ηλικίες 5-12 ετών και 18-24, σύμφωνα με μια μελέτη του Imperial College. Στην Ελλάδα το 1/3 των κρουσμάτων αφορά τις ηλικίες 5-17 ετών.
Η πολύ μεγαλύτερη μεταδοτικότητα στα παιδιά αυξάνει λογικά και τη νοσηρότητα, τη νοσηλεία στο νοσοκομείο, τη νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και την απειλή για απώλεια της ζωής.
Είναι κρίσιμο το ερώτημα αν με την είσοδο στον χειμώνα και την αύξηση των συνθηκών υπερμετάδοσης θα είναι αρκετός ο αριθμός των κλινών Covid για νοσηλεία των παιδιών. Και ακόμη αν θα είναι επαρκείς οι κλίνες no Covid για τη νοσηλεία των άλλων περιστατικών νόσησης.
Οι επιπλοκές που μένουν
Φέτος ξέρουμε πολύ περισσότερα για τις επιπλοκές που αφήνει η νόσηση από τον κορωνοϊό στα παιδιά – είτε νόσησαν με συμπτώματα είτε χωρίς αυτά.
Δύο έως έξι παιδιά στα 1.000 που θα νοσήσουν από Covid-19 θα εμφανίσουν το πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο, το οποίο μπορεί να παρουσιαστεί και μέχρι έναν μήνα μετά την ανάρρωση. Στο σύνδρομο αυτό εμπλέκεται και η καρδιά και η θνητότητα είναι μεγάλη αφού φτάνει το 1,8%.
Η εμφάνιση μυοκαρδίτιδας και περικαρδίτιδας στα παιδιά που νοσούν από Covid αφορά 6 στα 1.000. Εκδηλώνονται με δυνατό πόνο στο στήθος που δεν υποχωρεί εύκολα και συνήθως πυρετό.
Επίσης υπό μελέτη βρίσκεται αυτή τη στιγμή μια άλλη παρενέργεια της νόσησης από κορωνοϊό: το λεγόμενο μετα-Covid σύνδρομο. Αυτό μπορεί να ταλαιπωρήσει για πολλούς μήνες το παιδί, την οικογένειά του και να έχει επιπτώσεις στα μαθήματά του αφού θα χάσει πολλά από αυτά. Ανάλογα με το ποιο σημείο του σώματος θα έχει προσβληθεί, παρουσιάζονται τα συμπτώματα, όπως καταβολή, πονοκέφαλος, σύγχυση, μείωση μνήμης κ.λπ. Ηδη αυτή τη στιγμή στη Βρετανία έχουν δημιουργηθεί 15 υποστηρικτικά κέντρα για την παρακολούθηση και την αποκατάσταση παιδιών με μετα-Covid σύνδρομο.
Ποια είναι, λοιπόν, τα καινούργια δεδομένα για τη μετάλλαξη Δέλτα στα παιδιά;
- Σοβαρή νόσος
- Εισαγωγή σε νοσοκομείο και ΜΕΘ
- Θάνατοι
- Μετα-Covid σύνδρομο
- Πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο
Αυτό που πρέπει να συγκρατήσουμε και να θυμόμαστε είναι ότι και τα παιδιά κινδυνεύουν από το στέλεχος Δέλτα και διασπείρουν τον ιό όπως και οι ενήλικες.
Το εμβόλιο στα παιδιά
Περισσότερο από ποτέ έχει τώρα ωριμάσει η αναγκαιότητα του εμβολιασμού και στα παιδιά. Από τις 2/5/2021 ξεκίνησαν στις ΗΠΑ και στον Καναδά οι εμβολιασμοί σε παιδιά από 12 ετών και πάνω και ακολούθησαν πολλές χώρες σε Αμερική, Ευρώπη και Ασία. Στην Αμερική έχουν γίνει πάνω από 10.000.000 εμβολιασμοί σε ανήλικους, στην Ιταλία 2.000.000 και αρκετές χιλιάδες σε άλλες χώρες. Η αποτελεσματικότητά τους είναι στο 100% και η ασφάλεια επίσης.
Στην Ελλάδα από 7/7/2021 δόθηκε η έγκριση για τις ηλικίες 15-17 ετών και από 29/7/2021 για τις ηλικίες από 12 ετών και πάνω. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών που συγκροτείται από περίπου 15 καθηγητές, αφού μελέτησε τα αποτελέσματα και την αδειοδότηση από τον Αμερικανικό και Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, γνωμοδότησε θετικά για το εμβόλιο, όπως έχει κάνει για όλα τα εμβόλια που γίνονται στα παιδιά όλα αυτά τα χρόνια. Επίσης η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία, που είναι ο επίσημος φορέας όλων των παιδιάτρων, συστήνει ανεπιφύλακτα τον εμβολιασμό.
Τι αναμένουμε
Μια άλλη πληροφορία είναι ότι η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία έχει ζητήσει με επείγουσα επιστολή προς τον FDA (Οργανισμός Φαρμάκων και Τροφίμων) την έγκριση του εμβολίου mRNA για παιδιά από 5 ετών και πάνω. Εκτιμάται, λοιπόν, ότι μέχρι το τέλος του 2021 ο εμβολιασμός θα επεκταθεί και σε αυτές τις ηλικίες.
Στην Ελλάδα, τώρα, δόθηκε το πράσινο φως να γίνονται τα εμβόλια κορωνοϊού στα ιδιωτικά παιδιατρεία, όπως γίνονται όλα τα άλλα. Υπάρχουν περίπου 3.600 παιδιατρεία, τα οποία έτσι κι αλλιώς αποτελούν μίνι εμβολιαστικά κέντρα, αφού το 74% των εμβολιασμών πραγματοποιείται από τους οικογενειακούς παιδιάτρους.
Επιπλέον το εμβόλιο mRNA πήρε πρόσφατα κανονική αδειοδότηση όπως όλα τα εμβόλια – λογικά, λοιπόν, δεν πρέπει να υπάρχει κανένας ενδοιασμός για τον εμβολιασμό των παιδιών.
Το πλεονέκτημα της εμπλοκής των παιδιάτρων στον εμβολιασμό των παιδιών είναι η εξασφάλιση της επιτυχίας των εμβολιαστικών προγραμμάτων, καθώς ο παιδίατρος είναι ο πρώτος επαγγελματίας υγείας στον οποίο οι γονείς θα τηλεφωνήσουν για να πάρουν τη γνώμη του, καθώς αυτή έχει καταλυτική σημασία για τα παιδιά που έτσι κι αλλιώς τα παρακολουθεί χρόνια.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Σπύρο Μαζάνη, παιδίατρο