Τα παιχνίδια πρέπει να είναι διασκεδαστικά, κατάλληλα για την ηλικία, διεγερτικά και ασφαλή.
Το παιχνίδι είναι σημαντικό στην κοινωνική, ψυχική, σωματική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Γι’ αυτό και πρέπει να θεωρείται ως αναπτυξιακό εργαλείο μάθησης.
Όταν επιλέγετε παιδικά παιχνίδια λάβετε υπόψη αυτές τις συμβουλές:
Επιλέξτε τα πιο απλά
Τα παιχνίδια που κάνουν πάρα πολλά δεν επιτρέπουν σε ένα παιδί να χρησιμοποιεί τη φαντασία του. Κούκλες και λούτρινα ζώα που μιλάνε ή τραγουδούν ή κατευθύνουν τα παιδιά να πατήσουν συγκεκριμένα κουμπιά, αναλαμβάνουν ουσιαστικά την κατάσταση του παιχνιδιού όταν το παιδί είναι αυτό που θα έπρεπε να κατευθύνει τη δράση. Τα καλύτερα παιχνίδια – όπως τα τουβλάκια – είναι συχνά τα πιο απλά, επειδή επιτρέπουν στα παιδιά να είναι δημιουργικά και αυθόρμητα.
Βάλτε όρια στις οθόνες
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ενέχουν πολλούς πιθανούς κινδύνους για την υγεία και την ανάπτυξη των παιδιών, όπως απώλεια ακοής (από δυνατά παιχνίδια), αύξηση βάρους (από αδράνεια στο παιχνίδι) και καθυστέρηση γλώσσας και ανάπτυξης. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Παιδιατρικής, τα παιδιά κάτω των 2 ετών δεν πρέπει να βλέπουν τηλεόραση ή να παίζουν παιχνίδια στον υπολογιστή, καθόλου. Αντίστοιχα, τα παιδιά άνω των 2 ετών δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τις 1-2 ώρες την ημέρα.
Μην παρασύρεστε από όσα αυτοαποκαλούνται εκπαιδευτικά
Η εκπαιδευτική επιχείρηση παιχνιδιών ανθεί, παίζοντας με τους φόβους των γονιών ότι τα παιδιά τους πρέπει να μάθουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να πάρουν εφόδια για το μέλλον. Για παράδειγμα, τα CD που εκθέτουν τα παιδιά στην κλασική μουσική ή τις ξένες γλώσσες είναι καλά, αλλά πολλά παιδικά παιχνίδια που καυχιόνται ότι μπορούν να ενισχύσουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου ή να δημιουργήσουν πρώιμους αναγνώστες και μαθηματικούς, είναι τελικά ακατάλληλα.
Βγάλτε έξω μόνο μερικά κάθε φορά
Όταν τα παιδιά έχουν πάρα πολλά παιχνίδια μπροστά τους δυσκολεύονται να επικεντρωθούν σε κάποιο από αυτά. Αντί, λοιπόν, να τα βγάζετε έξω όλα ταυτόχρονα, προτιμήστε να εμφανίζετε ένα παιχνίδι κάθε 2-3 εβδομάδες, ώστε να είναι κάθε φορά μια νέα εμπειρία για το παιδί. Μην βιαστείτε, επίσης, να αντικαταστήσετε ένα παλιό παιχνίδι με νέα, καθώς το ίδιο παιχνίδι μπορεί να μεταφέρει ένα παιδί σε πολλά διαφορετικά στάδια ανάπτυξης.
Επιλέξτε τα κατάλληλα για κάθε ηλικία
Τα παιδιά απολαμβάνουν τα παιχνίδια που μπορούν να κατανοήσουν και είναι κατάλληλα για το συγκεκριμένο στάδιο ανάπτυξής τους.
Ακολουθούν μερικές προτάσεις για τους τύπους παιχνιδιών από τους οποίους επωφελούνται περισσότερο τα παιδιά, καθώς περνούν από διαφορετικά στάδια:
0-6 μηνών:
Τα βρέφη γοητεύονται από την κίνηση, τους ήχους και τα απλά ασπρόμαυρα εικαστικά. Ανακαλύπτουν τα δικά τους σώματα, δουλεύουν στο συντονισμό ματιού-χεριού, φτάνουν και πιάνουν. Τα κατάλληλα για την ηλικία παιχνίδια για μωρά περιλαμβάνουν: περιστρεφόμενα παιχνίδια κούνιας, κουδουνίστρες, παιχνιδόκουτα και οτιδήποτε μπορούν να αρχίσουν να πιάνουν, να σέρνουν, να τραβούν, να κλωτσούν, να σφίγγουν ή να τινάζονται.
6-8 μηνών:
Τα μεγαλύτερα μωρά μπορούν να κρατούν μικρά παιχνίδια. Μαθαίνουν για την αιτία και το αποτέλεσμα και θα επαναλαμβάνουν δραστηριότητες ξανά και ξανά για να τις κατακτήσουν. Τους αρέσει επίσης να μεταφέρουν παιχνίδια από χέρι σε χέρι και μέσα κι έξω από δοχεία. Πολλά από τα ίδια παιχνίδια για βρέφη θα χρησιμοποιηθούν με νέους τρόπους από τα μεγαλύτερα μωρά.
8-18 μηνών:
Αυτή είναι η ηλικία που τα μωρά αρχίζουν να προβλέπουν αποτελέσματα, να αποφασίζουν για έναν στόχο και να κάνουν σκόπιμα κάποια ενέργεια για να την πραγματοποιήσουν. Αρχίζουν επίσης να πειραματίζονται με το μέγεθος, το σχήμα και το χώρο. Κατάλληλα για την ηλικία είναι τα παιχνίδια push/pull, τα τουβλάκια, τα κύπελλα, τα δαχτυλίδια, τα σχήματα και τα απλά παιχνίδια που αποσυνδέονται.
18-24 μηνών:
Τα νήπια απολαμβάνουν να «προσποιούνται». Τώρα είναι η ώρα να τους πάρετε κούκλες, ρούχα για να τις ντύνουν, σετ κουζίνας, αυτοκινητάκια, φορτηγά και σχολικά λεωφορεία.
2-4 ετών:
Τα παιδιά μαθαίνουν πολλά για την κοινωνικοποίηση κατά την προσχολική ηλικία και συνεχίζουν να το κάνουν παίζοντας πολλά παιχνίδια προσποίησης. Τα μικροσκοπικά σετ αγροκτήματος και σπιτιού τους επιτρέπουν να ασκούν τη φαντασία τους, ενώ μεγάλες κηρομπογιές και δακτυλοχρώματα βοηθούν στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας. Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου τα παιδιά μαθαίνουν αναπτύσσουν τις λεπτές και τις αδρές κινητικές δεξιότητες, οπότε οι γρίφοι, τα μεγάλα λέγκος, τα τουβλάκια και άλλα παιχνίδια κατασκευής, ταιριάζουν τέλεια σε αυτή την ηλικία. Ο θόρυβος είναι πάντα δελεαστικός, έτσι τα παιδιά σε αυτό το ηλικιακό εύρος αγαπούν τα τύμπανα και τα παιχνίδια με σφυρί.