Όταν τα παιδιά κάνουν κάτι, τα επιβραβεύουμε, τους αφαιρούμε προνόμια ή δοκιμάζουμε τις κλασικές λογικές συνέπειες. Ωστόσο, μερικές φορές μπορεί να νιώθουμε ότι παρ’ όλες τις προσπάθειες και τις στρατηγικές που ακολουθούμε, το παιδί συνεχίζει να φέρεται άσχημα, να αντιμιλά και να μας αγνοεί. Αυτό ίσως σημαίνει ότι κάνουμε κάποιο από τα παρακάτω λάθη στην πειθαρχία του.
10 συχνά λάθη που κάνουμε στην πειθαρχία του παιδιού
Λάθος 1ο – Χάνουμε την ψυχραιμία μας
Ο έντονος θυμός μπορεί να μας κάνει πολύ τρομακτικούς για τα παιδιά μας. Ταυτόχρονα, τους δίνει και ένα πολύ κακό παράδειγμα διαχείρισης συναισθημάτων. Όταν το μικρό μας κάνει κάτι που μας θυμώνει πολύ, παίρνουμε μια βαθιά ανάσα πριν αντιδράσουμε και δεν μιλάμε μέχρι να νιώσουμε και πάλι ήρεμοι. Στόχος είναι να διορθώσουμε μια λάθος συμπεριφορά, όχι να ξεσπάσουμε. Σίγουρα θα υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες δεν θα καταφέρουμε να αποφύγουμε το να ανεβάσουμε την ένταση της φωνής μας, πράγμα απολύτως κατανοητό και ανθρώπινο. Τότε ζητάμε συγγνώμη, εξηγούμε στο παιδί πως και οι γονείς κάνουν λάθη και του θυμίζουμε πως το αγαπάμε πολύ.
Λάθος 2ο – Δεν είμαστε συνεπείς
Οι αρνητικές συνέπειες πρέπει να είναι σταθερές. Αν έχουμε προειδοποιήσει το παιδί ότι αν συνεχίσει την κακή συμπεριφορά θα τιμωρηθεί (π.χ. αν χτυπήσεις τον αδερφό σου, δεν θα έχεις πρόσβαση στο tablet για 3 ημέρες), και στη συνέχεια δεν εφαρμόσουμε την τιμωρία, του περνάμε το μήνυμα ότι μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, χωρίς συνέπειες.
Λάθος 3ο – Λέμε διαρκώς «μη»
Πρώτα από όλα, από ένα σημείο και μετά παύει να είναι αποτελεσματικό. Τα νήπια έχουν τεράστια ανάγκη να εξερευνήσουν τον κόσμο, επομένως σύντομα θα αρχίσει να μας αγνοούν. Εκτός αυτού, τα πολλά «όχι» δημιουργούν μια αίσθηση καταπίεσης που κανείς δεν απολαμβάνει. Φροντίζουμε λοιπόν σε κάθε απαγόρευση να προσθέτουμε μια εναλλακτική λύση. Για παράδειγμα: «Δεν μπορείς να γεμίσεις τα κουζινικά σου με νερό, γιατί κάνει κρύο. Όμως μπορούμε να φτιάξουμε «αρακά» με τις πλαστελίνες σου».
Λάθος 4ο – Δεν λαμβάνουμε υπόψιν την ηλικία του παιδιού
Η ηλικία του παιδιού επηρεάζει την προσέγγιση πειθαρχίας που θα ακολουθήσουμε. Τα μικρότερα παιδιά χρειάζονται άμεσες συνέπειες, ενώ τα μεγαλύτερα καταλαβαίνουν ότι η λάθος συμπεριφορά τους το πρωί μπορεί να έχει συνέπειες αργότερα μέσα στην ημέρα.
Λάθος 5ο – Δεν σεβόμαστε τα χαρακτηριστικά του παιδιού μας
Τα χαρακτηριστικά του παιδιού μας επηρεάζουν το πώς θα ανταποκριθεί σε διάφορες στρατηγικές πειθαρχίας. Τα χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν την προσωπικότητα, την ιδιοσυγκρασία, τα ταλέντα, τις δεξιότητες, τις δυνατότητες και τις αδυναμίες. Για παράδειγμα, η ανατροφή ενός παιδιού που αναστατώνεται εύκολα απαιτεί διαφορετικές στρατηγικές πειθαρχίας σε σύγκριση με ένα ήρεμο παιδί που είναι πρόθυμο να συμβιβαστεί. Σκεφτόμαστε λοιπόν τι είδους κανόνες, όρια και συνέπειες ταιριάζουν καλύτερα στα μοναδικά χαρακτηριστικά του δικού μας παιδιού.
Λάθος 6ο – Θέλουμε να ελέγχουμε τα πάντα
Τα παιδιά, ειδικά στη νηπιακή ηλικία, ενθουσιάζονται να παίρνουν αποφάσεις. Ας μην τους τις στερήσουμε όλες! Αφήνουμε τα μικρά μας να νιώσουν ότι έχουν τον έλεγχο σε ορισμένα πράγματα που δεν έχουν και τόση σημασία, όπως είναι το μπλουζάκι που θα φορέσουν ή το χρώμα της καινούργιας τσάντας τους.
Λάθος 7ο – Δεν επαινούμε την καλή συμπεριφορά
Ένα παιδί που δέχεται επαίνους για την καλή του συμπεριφορά είναι πιο πιθανό να τη συνεχίσει στο μέλλον και να υπακούει στους κανόνες. Εάν διαπιστώσουμε ότι το παιδί δεν λαμβάνει αρκετή θετική ενίσχυση για την καλή του συμπεριφορά, προσαρμόζουμε τη στρατηγική πειθαρχίας μας έτσι ώστε να αυξήσουμε το κίνητρό του να συμπεριφέρεται καλά.
Λάθος 8ο – Άθελά μας ενθαρρύνουμε την κακή συμπεριφορά
Μερικές φορές τα παιδιά λαμβάνουν ενθάρρυνση για αρνητικές συμπεριφορές, γεγονός που τα κάνει να συνεχίζουν την κακή συμπεριφορά. Για παράδειγμα, ένα παιδί που λαμβάνει πολλή προσοχή επειδή γκρινιάζει, μαθαίνει ότι το κλαψούρισμα είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να τραβήξει την προσοχή.
Λάθος 9ο – Προχωράμε σε χαρακτηρισμούς
Φροντίζουμε να μην του λέμε ότι είναι κακό παιδί, ότι κάνει σαν μωρό ή ότι είναι κακομαθημένο, καθώς έτσι το πεισμώνουμε και μειώνουμε την αυτοεκτίμησή του. Αντ’ αυτού, περιοριζόμαστε στο να σχολιάσουμε την ανεπιθύμητη συμπεριφορά.
Λάθος 10ο – Δεν διαλέγουμε τις μάχες μας
Κανένα παιδί δεν μπορεί να έχει πάντα άψογη συμπεριφορά, ούτε πρέπει να είναι αυτό το ζητούμενο. Ξεχωρίζουμε τους κανόνες που είναι πραγματικά σημαντικοί για εμάς, επιμένουμε σε αυτούς και παραβλέπουμε τα λάθη που δεν αποτελούν και τόσο μεγάλο πρόβλημα.