Δυσγραφία – Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται;

Πολλές φορές τα παιδιά δυσκολεύονται να αναπτύξουν προσωπικό τρόπο γραφής όπως και να μεταφέρουν τη σκέψη τους στο χαρτί, καθώς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη σχεδίαση των γραμμάτων και των συμβόλων, στον προσανατολισμό τους και όχι μόνο. Τότε λέμε ότι τα παιδιά παρουσιάζουν Δυσγραφία.

Αν και οι περισσότεροι γονείς αγνοούν την ύπαρξή της, έχει βρεθεί ότι επηρεάζει έως και 1 στα 5 παιδιά.

Εάν έχετε παιδιά στο σχολείο, εδώ είναι όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την κατάσταση αυτή:

Ποια είναι τα συμπτώματα

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν έχουν όλα τα παιδιά με δυσγραφία κακή γραφή. Μερικά μπορεί να συγκεντρωθούν αρκετά ώστε να κάνουν τα γράμματά τους τακτοποιημένα, αλλά τελικά όταν κληθούν να αποτυπώσουν τη σκέψη τους σε χαρτί και να αντιγράψουν σημειώσεις ή εργασίες, δυσκολεύονται να ανταποκριθούν.

Αυτά τα σημάδια υποδεικνύουν πιθανώς ότι ένα παιδί έχει δυσγραφία:

• Το διάστημα των λέξεων είναι ακανόνιστο και απρόβλεπτο. Ορισμένες λέξεις μπορεί να είναι στριμωγμένες μεταξύ τους ενώ άλλες να απέχουν μεταξύ τους. Η γραφή μπορεί να ξεκινά στο κέντρο της σελίδας κι όχι αριστερά.
• Η γραφή περιπλανάται πάνω και κάτω από τις γραμμές.
• Τα παιδιά μπορούν να βάλουν τυχαία κεφαλαία γράμματα στη μέση των λέξεων ή δεν θα γράψουν με κεφαλαία γράμμα στην αρχή των προτάσεων, παρόλο που γνωρίζουν τους κανόνες κεφαλαιοποίησης.
• Παραπονιούνται ότι πονάει το χέρι τους μετά το γράψιμο. Μπορεί να πιάσουν το μολύβι περίεργα ή να γράψουν με το σώμα τους σε μια ασυνήθιστη θέση.
• Αντιστέκονται στη συγγραφή εργασιών.
• Τα ορθογραφικά λάθη είναι κοινά (αλλά όχι πάντα).

Δυσγραφία Vs Δυσλεξίας

Ενώ τα παιδιά με δυσγραφία μπορεί επίσης να έχουν δυσλεξία, τα δύο δεν συμβαδίζουν απαραίτητα. Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από δυσκολία στην ανάγνωση, προβλήματα στην ακοή ήχων, σύνδεση γραμμάτων με τους ήχους που αντιπροσωπεύουν (φωνητικά), αποκωδικοποίηση λέξεων, ευχέρεια στοματικής ανάγνωσης και ορθογραφία.

Αντίθετα, η δυσγραφία είναι μια διαταραχή που δεν έχει καμία σχέση με την ανάγνωση. Η δυσκολία που βιώνουν αυτά τα παιδιά να αποτυπώσουν τις σκέψεις τους στο χαρτί οφείλεται στο γεγονός ότι ο σχηματισμός των γραμμάτων δεν είναι αυτόματος. Με άλλα λόγια, επικεντρώνονται στο πώς να γράψουν έναντι του τι να γράψουν.

Πώς μπορεί να διαγνωστεί

Είναι σύνηθες τα παιδιά με δυσγραφία να κουράζονται εύκολα και να απογοητεύονται, με αποτέλεσμα να εγκαταλείπουν την προσπάθεια με ευκολία. Έτσι, δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις σχολικές απαιτήσεις από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, καθώς η γραφή αποτελεί βασική δεξιότητα στη διαδικασία της μάθησης. Γι’ αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό οποιαδήποτε δυσκολία αναφορικά με την γραφή και την κατάκτηση της να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα – εάν είναι δυνατόν από την προσχολική ηλικία κιόλας – ώστε να μην επηρεαστεί η μετέπειτα επίδοση του παιδιού στη μαθησιακή διαδικασία.

Εάν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει δυσγραφία ή πρόβλημα γραπτής έκφρασης, το πρώτο βήμα είναι να αναζητήσετε αξιολόγηση από έναν επαγγελματία υγείας.

Υπάρχει θεραπεία;

Η δυσγραφία δεν θεραπεύεται, αλλά υπάρχουν στρατηγικές που όταν εφαρμόζονται υπό την καθοδήγηση ειδικών θεραπευτών, μπορούν να την αντιμετωπίσουν. Οι γονείς οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικοί στην επιλογή των θεραπευτών καθώς υπάρχουν άνθρωποι που παρουσιάζονται ως ειδικοί ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι.

Μερικές στρατηγικές που μπορείτε, ωστόσο, να εφαρμόσετε και μόνοι σας είναι οι ακόλουθες:

• Το παιδί διαλέγει μόνο του το μολύβι/στυλό που το διευκολύνει.
• Το παιδί γράφει σε τετράδιο με γραμμές.
• Υπενθυμίζουμε στο παιδί ότι δε μπορεί να ξεφεύγει από το όριο της γραμμής και του τετραδίου.
• Δείχνουμε στο παιδί πώς να κρατάει το μολύβι, τη σωστή στάση του σώματος, πώς να τοποθετεί τα δάχτυλά του και το υπόλοιπο χέρι του όταν γράφει.
• Δίνουμε στο παιδί ασκήσεις πρώτης γραφής ανεξάρτητα από την ηλικία και την τάξη του.
• Ενισχύουμε την καλή συμπεριφορά.
• Κόβουμε τις κακές συνήθειες γραφής.
• Φτιάχνουμε λέξεις με πλαστελίνη ή άλλο υλικό και παρακινούμε το παιδί να κάνει το ίδιο.

Ως γονιός, είναι σπαρακτικό να βλέπεις το παιδί σου να αγωνίζεται. Θα πρέπει, ωστόσο, να θυμάστε ότι το παιδί με μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι ούτε τεμπέλικο ούτε περιορισμένων νοητικών ικανοτήτων. Είναι ένα παιδί που έχει ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και χρειάζεται συνεχή ψυχολογική υποστήριξη από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς για να μπορέσει να «ανθίσει» και να δείξει τις δυνατότητές του.