Μία από τις πιο ζεστές, νοσταλγικές αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων είναι οι στιγμές που περάσαμε με τη γιαγιά μας να μας λέει παραμύθια. Στην ασφαλή αγκαλιά της ταξιδεύαμε σε μυθικούς κόσμους, πολεμάγαμε τρομερούς δράκους και υπερασπιζόμασταν το Καλό. Οσοι έχουμε μεγαλώσει με συντροφιά τα παραμύθια, γνωρίζουμε από πρώτο χέρι ότι δεν αποτελούν απλώς έναν τρόπο ψυχαγωγίας· είναι το πρώτο μας όχημα για τη διερεύνηση του αχανούς κόσμου και τα θεμέλια του ηθικού μας κώδικα.
Τώρα πλέον από την αντίστροφη θέση – αυτή του αφηγητή – εισάγουμε τα παιδιά μας στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών και τους δίνουμε την ευκαιρία να επωφεληθούν από αυτά.
Τι προσφέρουν τα παραμύθια στα παιδιά μας;
Οξύνουν την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
Οσο κι αν θέλουμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας και να αποτρέψουμε κάθε δυσκολία στη ζωή τους, αναπόφευκτα θα παρουσιαστούν μπροστά τους προβλήματα, τα οποία θα κληθούν να αντιμετωπίσουν.
Μέσα από τα παραμύθια, τα παιδιά μαθαίνουν τη σημασία τού να έχουν ψυχικό σθένος και να βρίσκουν λύσεις στις δυσκολίες.
Οπως είχε σχολιάσει και ο διάσημος βρετανός συγγραφέας Τζ.Κ. Τσέστερτον, «τα παραμύθια δεν μας λένε απλώς ότι υπάρχουν δράκοι, αλλά ότι μπορούμε να τους νικήσουμε». Και αυτό είναι ένα πολύτιμο μάθημα για την ανάπτυξη του χαρακτήρα των παιδιών μας.
Προωθούν την ψυχοσυναισθηματική τους ανάπτυξη
Ενώ τα παιδιά είναι εκ φύσεως… εγωκεντρικά, ως γονείς μπορούμε να τα ενθαρρύνουμε να αποκτήσουν ενσυναίσθηση, βοηθώντας τα να φανταστούν πώς αισθάνονται οι άλλοι και κατ’ επέκταση να δείχνουν έμπρακτο ενδιαφέρον για τα συναισθήματά τους.
Η ενσυναίσθηση θα βοηθήσει τα παιδιά να δημιουργήσουν υγιείς σχέσεις και να συμπεριφέρονται σωστά. Τα παραμύθια είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να καλλιεργήσουν τα παιδιά ενσυναίσθηση, καθώς τους δίνουν την ευκαιρία να κατανοήσουν βαθύτερα τα συναισθήματα και τους σκοπούς των χαρακτήρων.
Εξάπτουν τη φαντασία τους
Τα παιδιά είναι οπλισμένα με αστείρευτη φαντασία, χάρη στην οποία περνούν ευχάριστα τον χρόνο τους και μαθαίνουν να δίνουν δημιουργικές λύσεις στα εμπόδια που προκύπτουν. Ο κόσμος των παραμυθιών προσφέρει στα παιδιά μας όλη την απαραίτητη έμπνευση για να εκτοξευτεί η φαντασία τους και κατ’ επέκταση η δημιουργικότητά τους.
Ενισχύουν τη γνωστική τους ανάπτυξη
Τα παραμύθια ενεργοποιούν τη μνήμη των παιδιών έτσι ώστε να είναι σε θέση να ακολουθούν την πλοκή της ιστορίας, ενώ παράλληλα ενισχύουν τις γλωσσικές τους ικανότητες, εμπλουτίζοντας το λεξιλόγιό τους.
Καλλιεργούν την κουλτούρα του διαβάσματος
Τα παιδιά που από μικρή ηλικία ξεφυλλίζουν βιβλία και απολαμβάνουν ιστορίες εξοικειώνονται με το διάβασμα και μαθαίνουν να το αντιμετωπίζουν ως διασκέδαση. Ετσι, καθώς μεγαλώνουν, είναι πιο πιθανό να προτιμήσουν τα βιβλία από τις οθόνες.
Ενδυναμώνουν τη μεταξύ μας σχέση
Ενας από τους καλύτερους τρόπους για να συνδεθούμε με τα παιδιά μας είναι να ξεκινήσουμε μαζί την ανάγνωση μιας «μαγικής» ιστορίας. Οχι μόνο θα περνάμε μαζί ποιοτικό χρόνο, αλλά θα έχουμε επίσης την ευκαιρία να μοιραστούμε τις σκέψεις μας με το παιδί, καθώς και να του περάσουμε μηνύματα για το Καλό και το Κακό, την αγάπη και την ελπίδα.
Ταυτόχρονα, με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να σκέφτονται, να διαμορφώνουν τις δικές τους απόψεις αλλά και να τις εκφράζουν στους γύρω τους.
Tips διαβάσματος
Ξεκινάμε να διαβάζουμε παραμύθια στα παιδιά μας από όταν ακόμη είναι μωρά, ώστε να θέσουμε τις βάσεις για μετέπειτα ισχυρές γλωσσικές δεξιότητες.
Ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι τα παιδιά στα οποία μιλάνε πιο συχνά οι γονείς τους έχουν υψηλότερο IQ από αυτό των παιδιών που δεν τους μιλάνε συχνά, καθώς και πολύ ισχυρότερες δεξιότητες ανάγνωσης, ορθογραφίας και γραφής.
Τα παραμύθια επιτρέπουν στο παιδί να χαλαρώσει και να αφήσει τη φαντασία του να καλπάσει. Μπορούμε λοιπόν να εντάξουμε την ανάγνωση παραμυθιών στη βραδινή ρουτίνα του μικρού μας, ώστε να το προετοιμάσουμε για… όνειρα γλυκά. Φροντίζουμε ωστόσο να αποφεύγουμε τις πιο τρομακτικές ιστορίες πριν από τον ύπνο, καθώς μπορεί να αναστατώσουν το παιδί.
Μια καλή τεχνική για να διδάξουμε στα παιδιά μας ένα συναίσθημα είναι με το να το εντοπίζουμε σε άλλους. Οταν λοιπόν διαβάζουμε παραμύθια, ρωτάμε τα παιδιά μας πώς πιστεύουν ότι μπορεί να αισθάνεται ο χαρακτήρας. Αυτό όχι μόνο εμπλουτίζει το συναισθηματικό τους λεξιλόγιο, αλλά παράλληλα τους διδάσκει την ενσυναίσθηση.
Αν έχουμε διαβάσει ήδη ένα παραμύθι στα παιδιά μας, δοκιμάζουμε να κάνουμε την ανάγνωση του βιβλίου διαδραστική. Για παράδειγμα, την επόμενη φορά, αντί να διαβάσουμε το τέλος της ιστορίας, ζητάμε από το παιδί να μας πει μια δική του εκδοχή. Ετσι, θα ενισχύσουμε τη φαντασία και τη δημιουργικότητά του