Οι γονείς των παιδιών με διαβήτη έρχονται αντιμέτωποι με το συχνά απαιτητικό έργο της ανατροφής ενός παιδιού ενώ, παράλληλα, καλούνται να τα βοηθήσουν να πορευτούν στη ζωή με μια χρόνια ασθένεια.

Αν το παιδί σας μόλις διαγνώστηκε με διαβήτη τύπου 1 – ή νεανικό διαβήτη όπως είναι ευρύτερα γνωστός – τα συναισθήματα ενοχής, άγχους και φόβου μπορεί να σας έχουν κατακλύσει. Ίσως νιώθετε ότι πρέπει να κρύψετε αυτά τα συναισθήματα και να παραμείνετε δυνατοί. Όμως, σε αυτό το «ταξίδι» είστε μαζί με το παιδί σας και η συνεργασία μαζί του είναι η πλέον αποτελεσματική στρατηγική αντιμετώπισης της νέας αυτής πραγματικότητας και για τους δύο.

Αντιμετωπίζοντας τη διάγνωση

Η διάγνωση του παιδιού σας με νεανικό διαβήτη μπορεί να σας «μουδιάσει». Υπάρχουν πολλά να μάθετε και θα πρέπει να ενημερωθείτε γρήγορα για το πώς να διαχειριστείτε τη νόσο του και να ενσωματώσετε αλλαγές στον τρόπο ζωής της οικογένειάς σας στο σπίτι.

Είστε υπεύθυνοι για την ασφάλειά του και την ανάπτυξη νέων ρουτινών και, ταυτόχρονα, ένα κρίσιμο σύστημα υποστήριξης. Το παιδί σας χρειάζεται να δημιουργήσετε μια αίσθηση σταθερότητας στις δύσκολες στιγμές, όταν η ασθένεια μπορεί να αισθάνεται επιβαρυντική ή εκτός ελέγχου.

• Μάθετε να μετράτε τους υδατάνθρακες και μερικές αλλάξτε τη διατροφή της οικογένειάς σας
• Μάθετε για την ινσουλίνη μακράς και βραχείας δράσης και πότε να χρησιμοποιείτε την καθεμία
• Μάθετε πώς να κάνετε εμβόλια ή να χρησιμοποιείτε αντλία ινσουλίνης
• Μάθετε να ελέγχετε το σάκχαρο στο αίμα του παιδιού σας και να ερμηνεύετε τα αποτελέσματα
• Κατανοήστε πώς η άσκηση, η ασθένεια και το στρες επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
• Μεσολαβήστε σε αντιπαλότητες και αισθήματα ζήλιας μεταξύ των παιδιών σας (αν έχετε περισσότερα από ένα)
• Βοηθήστε το παιδί σας να αποκτήσει αυτοεκτίμηση και κατανοήστε το εύρος των συναισθημάτων που μπορεί ξαφνικά να αισθανθεί με αυτό που συμβαίνει
• Εκπαιδεύστε όσους δεν γνωρίζουν για τον διαβήτη τύπου 1 ή έχουν παρεξηγήσεις σχετικά με τη νόσο
• Εκπαιδεύστε τους φίλους, την οικογένεια και τους δασκάλους του παιδιού σας σχετικά με τη νόσο του και τι μπορούν να κάνουν για να βοηθήσουν.

Αν και είναι σημαντικό να κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε για να παραμείνετε ο σταθερός και αξιόπιστος φροντιστής που ήσασταν πάντα, μην ξεχάσετε να φροντίσετε τον εαυτό σας και να απευθυνθείτε στο δικό σας σύστημα υποστήριξης για βοήθεια.

Στόχοι σακχάρου στο αίμα

Η φροντίδα για τον διαβήτη σε παιδιά ηλικίας κάτω των 6 ετών περιλαμβάνει μια ισορροπία μεταξύ του ιδανικού – κοντά στις κανονικές μετρήσεις σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα – και αυτού που είναι ασφαλές και πρακτικό.

Ο στόχος για αυτά τα μικρά παιδιά είναι να επιτύχουν ένα επίπεδο σακχάρου στο αίμα πριν από το γεύμα μεταξύ 6 και 10 mmol/L. Αυτό το εύρος επιτρέπει τον καλό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, ενώ μειώνει τον κίνδυνο σοβαρού επεισοδίου υπογλυκαιμίας (χαμηλού σακχάρου στο αίμα). Ένα αυστηρότερο εύρος σακχάρου στο αίμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρά υπογλυκαιμικά επεισόδια, επειδή τα βρέφη και τα νήπια δεν μπορούν ακόμη να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας. Τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια σοβαρής υπογλυκαιμίας σε αυτά τα παιδιά μπορεί να οδηγήσουν σε ήπια διανοητική ή μαθησιακή εξασθένηση αργότερα στη ζωή τους.

Αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες

Τα πολύ μικρά παιδιά έχουν συχνά μεταβαλλόμενες ορέξεις. Δεν τρώνε πάντα την ίδια ποσότητα φαγητού από μέρα σε μέρα. Θα πρέπει να το λάβετε υπόψη σας στη ρουτίνα φροντίδας του διαβήτη. Εάν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα πριν από τα γεύματα επιτρέπεται να είναι ελαφρώς υψηλότερα από ό,τι θα θέλατε για μεγαλύτερα παιδιά, το μωρό ή το νήπιο θα παραμείνει κατά πάσα πιθανότητα ασφαλές – ακόμα και σε περιόδους που αρνείται να φάει ή γίνεται επιλεκτικό με το φαγητό. Οι γονείς θα είναι λιγότερο ανήσυχοι και απογοητευμένοι και η ώρα του φαγητού θα είναι πιο ευχάριστη.

Για λόγους ασφαλείας, τα μικρά παιδιά πρέπει να τρώνε σε συγκεκριμένες ώρες, έχοντας τουλάχιστον 3 γεύματα και 3 σνακ την ημέρα.

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν γίνονται πιο προβλέψιμα στο φαγητό τους. Μπορούν επίσης να αρχίσουν να αναγνωρίζουν και να περιγράφουν τα συμπτώματα χαμηλού σακχάρου στο αίμα τους. Εκείνη τη στιγμή αλλάζουν και οι στόχοι για τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Βοηθήστε το να χαλαρώσει πριν την ένεση ή το τρύπημα

Τα παιδιά όλων των ηλικιών μερικές φορές διανύουν περιόδους που κλαίνε, στριφογυρίζουν και προσπαθούν να αποφύγουν τις ενέσεις ινσουλίνης και τα τρυπήματα στα δάχτυλα. Συνήθως είναι θυμωμένα που τα κρατάτε ακίνητα ή που διακόπτετε το παιχνίδι τους. Μπορεί επίσης να αντιδρούν στον φόβο και το άγχος που αισθάνονται μέσα σας.

Ακολουθούν ορισμένες χρήσιμες συμβουλές για να κάνετε ευκολότερη τη στιγμή της ένεσης:

• Προσπαθήστε να ακολουθήσετε μια ουσιαστική προσέγγιση για τις ενέσεις ινσουλίνης και τα τρυπήματα των δακτύλων. Να θυμάστε ότι κάθε φορά που δίνετε ινσουλίνη ή τρυπάτε το δάχτυλο βοηθάτε το παιδί σας να παραμείνει υγιές.
• Να είστε γρήγοροι, ήρεμοι και καθησυχαστικοί όταν εκτελείτε αυτές τις ρουτίνες.
• Μειώστε τον χρόνο άγχους του παιδιού σας προετοιμάζοντας τη δόση ή/και τον εξοπλισμό προτού εμπλέξετε το παιδί σας.
• Εάν είναι δυνατόν, πηγαίνετε εκεί που παίζει το παιδί σας για να προκαλέσετε λιγότερη αναστάτωση.
• Μπορεί να αντιμετωπίσετε κλάματα, διαμαρτυρίες και άλλες τακτικές καθυστέρησης. Όταν το παιδί σας συμμετέχει στη διαδικασία, οι καθυστερήσεις μπορεί να μειωθούν.
• Τοποθετήστε το παιδί σας με τέτοιο τρόπο (για παράδειγμα, στην αγκαλιά σας) ώστε να μπορείτε να φτάσετε στο σημείο του σώματός του που πρέπει, αλλά να μην αισθάνεται παγιδευμένο ή περιορισμένο.
• Προσπαθήστε να ζητήσετε από το παιδί σας να κάνει μια ψεύτικη ένεση ή τρύπημα με το δάχτυλο σε μια κούκλα ή σε ένα λούτρινο ζωάκι, την ίδια στιγμή που κάνει τη δική του ένεση ή τρύπημα με το δάχτυλό του. Έτσι δεν νιώθουν μόνα, ενώ έχουν την αίσθηση του ελέγχου.
• Κάντε γρήγορα την ένεση ή το τρύπημα του δακτύλου. Η καθυστέρηση το μόνο που κάνει είναι να παρατείνει την εμπειρία για όλους.
• Δώστε στο παιδί σας μια μεγάλη αγκαλιά και φιλήστε το αφού του δώσετε τη βελόνα, ακόμα κι αν δεν συνεργάστηκε.

Οι κύριοι στόχοι της θεραπείας παιδιών με διαβήτη τύπου 1 είναι η διασφάλιση της φυσιολογικής ανάπτυξης, η διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα εντός ενός εύρους-στόχου (που καθορίζεται σε συνεννόηση με έναν γιατρό) και η προώθηση της συναισθηματικής ευεξίας.

Ενθαρρύνετε το παιδί σας να είναι ανοιχτό για την ασθένειά του με τη σχολική νοσοκόμα, τους δασκάλους και τους συμμαθητές του – αυτό θα το βοηθήσει να αισθάνεται πιο άνετα με τον εαυτό του και θα επιτρέψει στους άλλους να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα του χαμηλού σακχάρου στο αίμα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης υπογλυκαιμίας.