Όταν το μικρό σας είναι νήπιο, μπορεί να φοβάστε ότι λειτουργεί εγωιστικά. Αν το μικρό σας έχει την τάση να δαγκώνει, να ουρλιάζει και να αρπάζει τα παιχνίδια άλλων παιδιών, έχετε κατά νου ότι αυτή είναι τυπική συμπεριφορά κατά τη νηπιακή ηλικία και είναι αναπτυξιακά φυσιολογική. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να περιμένετε έως ότου το παιδί σας ξεπεράσει αυτό το στάδιο για να αρχίσετε να το μαθαίνετε για την ενσυναίσθηση και τη συμπόνια. Αν θέλετε να μεγαλώσετε ένα συμπονετικό παιδί, τώρα είναι η ώρα να βάλετε τα θεμέλια.
Η ενσυναίσθηση είναι αυτό που μας επιτρέπει να κατανοούμε τα συναισθήματα των άλλων και να είμαστε ευαίσθητοι σε αυτά. Η συμπόνια πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα — όχι απλώς κατανοώντας αυτά τα συναισθήματα αλλά ενεργώντας σύμφωνα με αυτά («Πώς μπορώ να βοηθήσω;»). Πολύ μεγάλη υπόθεση για ένα μικρό παιδί και όμως μπορεί και αρχίζει να μαθαίνει αυτές τις δεξιότητες πριν καν μάθει να δένει τα παπούτσια του. Ακολουθούν 7 τρόποι με τους οποίους μπορείτε να μάθετε στο παιδί σας να είναι συμπονετικό.
Παίξτε παιχνίδια προσποίησης
Είναι το αγαπημένο είδος παιχνιδιού των νηπίων και των παιδιών προσχολικής ηλικίας και ένας τρόπος με τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν την ενσυναίσθηση και τη συμπόνια. Σε τελική ανάλυση, η φαντασία έχει να κάνει με την ανάληψη ενός ρόλου – και με αυτόν τον τρόπο, το παιδί σας πρέπει να φανταστεί πώς αυτό το άτομο (ή το ζώο ή το μαγικό πλάσμα) ενεργεί, σκέφτεται, αισθάνεται και ανταποκρίνεται στους άλλους.
Γίνετε πρότυπο προς μίμηση
Δείξτε στο παιδί σας πώς είναι η συμπονετική συμπεριφορά. Φροντίστε να είστε ευγενικοί με όλους, από τον υπάλληλο του καταστήματος μέχρι τον σύντροφό σας. Όταν οδηγείτε, καταπιείτε την οργή που σας δημιουργεί η κίνηση με μερικές βαθιές ανάσες και γενικά προσπαθήστε να λειτουργείτε με ψυχραιμία και κατανόηση.
Μιλήστε για συναισθήματα
Διδάξτε στο παιδί λέξεις για τα συναισθήματα και βοηθήσετε το να κατονομάσει τα δικά του συναισθήματα και των άλλων: «Πώς πιστεύεις ότι ένιωσε η Ναταλία όταν έπεσε κάτω; Έκλαψε;» ή «Τι ένιωσες όταν εκείνο το αγόρι πήρε το φορτηγό σου; Γιατί πιστεύεις ότι το έκανε αυτό;»
Βοηθήστε άλλους ανθρώπους
Πάρτε μαζί το παιδί σας όταν δωρίζετε παλιά βιβλία ή ρούχα και εξηγήστε γιατί το κάνετε. Αφήστε το να σας βοηθήσει όταν ψωνίζετε τρόφιμα για τον ηλικιωμένο γείτονά σας ή όταν φτιάχνετε σούπα για έναν φίλο που είναι άρρωστος.
Πείτε «ευχαριστώ»
Όταν το παιδί σας μοιράζεται τα πράγματά του μαζί σας ή με το αδερφάκι του ή όταν ανταποκρίνεται γλυκά σε ένα αίτημα για βοήθεια, επαινέστε το και ευχαριστήστε το (και στη συνέχεια παρακολουθήστε το να φουσκώνει από υπερηφάνεια).
Φροντίστε ένα κατοικίδιο
Τα τετράποδα μέλη της οικογένειας χρειάζονται προσοχή, τροφή, στέγη και αγάπη, αλλά δεν μπορούν να το ζητήσουν με λόγια – επομένως το να μάθουν πώς να τα καταλαβαίνουν είναι ένας τρόπος για τα παιδιά να μάθουν την αξία της φροντίδας και της συμπόνιας. Ακόμη και τα μικρά νήπια μπορούν να μάθουν να χαϊδεύουν απαλά τον Μπούμπι ή να του δίνουν μια λιχουδιά. Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, μπορεί να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη στη φροντίδα του κατοικίδιου ζώου σας, όπως το γέμισμα του πιάτου του με φαγητό και νερό.
Αναγνωρίστε τη συμπόνια
Όταν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας συμπεριφέρεται με συμπόνια προς κάποιον άλλο, πείτε το. Επισημάνετε επίσης θετικά παραδείγματα σε παραμύθια και τηλεοπτικές εκπομπές.