Σε σύγκριση με την ενηλικίωση, η παιδική ηλικία είναι ανέμελη, σωστά; Οχι ακριβώς. Το μικρό σας μπορεί να μην έχει τις ίδιες ευθύνες και υποχρεώσεις με εσάς, αλλά μπορεί επίσης να έχει άγχος.
Γεγονότα όπως η μετακόμιση, ο ερχομός ενός νέου αδερφού, ο θάνατος ενός κατοικίδιου ζώου ή ενός παππού ή ο απλός αποχωρισμός από τη μαμά και τον μπαμπά είναι μεγάλες προσαρμογές που μπορεί να κάνουν το πιτσιρίκι σας να αισθάνεται φόβο, κούραση ή ακόμα και δυσφορία. Επιπλέον, τα μικρά παιδιά δεν μπορούν πάντα να εκφράσουν με λέξεις τι τα ενοχλεί, κάτι που απλώς προσθέτει στα δεινά τους.
Τότε είναι που οι γονείς πρέπει να γίνουν… ντετέκτιβ συμπεριφοράς, εξερευνώντας αλλαγές που πιθανότατα προκαλούνται από το άγχος. Επομένως, εάν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας συμπεριφέρεται διαφορετικά τον τελευταίο καιρό, σκεφτείτε εάν η οικογένειά σας έχει βιώσει ένα ασυνήθιστο και δυνητικά στρεσογόνο γεγονός πρόσφατα.
Αν όχι, ρωτήστε απλά το μικρό σας τι συμβαίνει. Νιώθει φόβο για την προσαρμογή του σε ένα νέο σχολικό περιβάλλον; Ζηλεύει το νεογέννητο αδερφάκι του; Είναι λυπημένο ή νευρικό που μετακομίζει σε διαφορετικό σπίτι;
Μπορεί να μην είστε σε θέση να καταπνίξετε τους φόβους του παιδιού σας αμέσως, αλλά μπορείτε να το διαβεβαιώσετε ότι με τον καιρό θα νιώσει πιο άνετα με τον νέο του δάσκαλο και τους συμμαθητές του, θα αγαπήσει το νέο του αδερφό ή αδερφή, θα συνηθίσει στο νέο του σπίτι.
Παρακάτω θα δείτε μερικά κοινά σημάδια άγχους στα παιδιά. Εάν παρατηρήσετε ότι το μικρό σας εμφανίζει κάποιες από τις παρακάτω συμπεριφορές, προσπαθήστε να εντοπίσετε τι το στενοχωρεί και χρησιμοποιήστε αυτές τις συμβουλές για να το βοηθήσετε να ανταπεξέλθει.
Εντονη προσκόλληση
Εάν το μικρό σας συνεχίζει να ουρλιάζει και να κλαίει κάθε φορά που φεύγετε – ή αν ήταν μια χαρά μακριά σας πριν αλλά ξαφνικά αρχίσει να σας παρακαλάει να μην φύγετε – μπορεί να δυσκολεύεται με το άγχος του αποχωρισμού ή την προσαρμογή στις αλλαγές.
Δοκιμάστε τις παρακάτω στρατηγικές για να βοηθήσετε το μικρό σας να νιώσει πιο σίγουρο:
- Διευκολύνετε τη μετάβαση αφιερώνοντας λίγα λεπτά για να παίξετε με το παιδί σας και τη νηπιαγωγό του πριν φύγετε.
- Εξοικειώστε το νήπιό σας με την ιδέα της αναχώρησής σας υπενθυμίζοντάς του πολλές φορές ότι εσείς δουλεύετε έξω ή ότι το αφήνετε στο σχολείο, ξεκινώντας μια ώρα περίπου προτού χωριστείτε.
- Δώστε του να πάρει στον παιδικό σταθμό κάτι που του θυμίζει εσάς, όπως μια φωτογραφία ή ένα μικρό μαντήλι με το άρωμά σας, το οποίο μπορεί να κρατήσει στην τσέπη του.
Διαταραγμένος ύπνος
Τα μικρά παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα ύπνου για διάφορους λόγους. Μερικοί όπως ο πόνος οδοντοφυΐας και τα κρυολογήματα, έρχονται και φεύγουν αρκετά γρήγορα, ενώ άλλοι, όπως οι εφιάλτες, χρειάζονται επιπλέον προσπάθεια για να επιλυθούν.
Οι ξαφνικές αλλαγές στις συνήθειες ύπνου του παιδιού σας μπορεί να είναι μια κόκκινη σημαία ότι αισθάνεται άγχος. Τα παιδιά που ανησυχούν υπερβολικά μπορεί να μην μπορούν να αποκοιμηθούν ή να δυσκολεύονται να κοιμηθούν, εκδηλώνοντας νυχτερινούς τρόμους, υπνοβασία ή άρνηση να κοιμηθούν μόνα τους.
Εάν το παιδί σας φαίνεται να έχει υπερβολική ενέργεια την ώρα του ύπνου, μπορεί να χρειαστεί επιπλέον βοήθεια για να ηρεμήσει. Διαβάστε εδώ μερικούς τρόπους για να βοηθήσετε το δραστήριο παιδί σας να ηρεμήσει πριν τον ύπνο.
Παλινδρόμηση
Ένα σημαντικό γεγονός μπορεί να προκαλέσει παλινδρόμηση, η οποία μπορεί να κάνει το παιδί σας να επιστρέψει σε συμπεριφορές που έχει ξεπεράσει, όπως το να βρέχει το κρεβάτι του ή να πιπιλάει τον αντίχειρά του.
Για να βοηθήσετε το παιδί να προσαρμοστεί στην αλλαγή, βεβαιωθείτε ότι νιώθει σημαντικό και αγαπητό. Ένα παιδί προσχολικής ηλικίας που είναι λιγότερο ενθουσιασμένο για ένα νέο αδερφάκι, για παράδειγμα, μπορεί να προσαρμοστεί καλύτερα αν του δοθεί ένα καθήκον μεγάλου αδερφού, όπως να τραγουδάει στη αδερφή του πριν τον ύπνο ή να οργανώνει τα ρουχαλάκια της.
Ανάπτυξη κακών συνηθειών
Τα παιδιά που αισθάνονται άγχος μερικές φορές προσπαθούν να ηρεμήσουν με επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές όπως το δάγκωμα των νυχιών ή το ξύσιμο του δέρματος.
Εάν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας εκδηλώνει τέτοιες συμπεριφορές, μην το επιπλήξετε, μην το κάνετε να ντραπεί και μην επιμένετε να σταματήσει – τα μικρά παιδιά απλώς δεν έχουν αυτό το είδος αυτοκυριαρχίας. Αντίθετα, προσπαθήστε να φτάσετε στη ρίζα αυτού που το ενοχλεί μιλώντας του για αυτό σε περιόδους που είναι ήρεμο, π.χ. όταν τρώει ή ενώ είστε έξω για βόλτα.
Να θυμάστε ότι…
Μερικές φορές το να καταπνίξετε τους φόβους και τις ανησυχίες του μικρού σας μπορεί να απαιτεί κάτι περισσότερο από έξτρα αγκαλιές και προσοχή από εσάς. Εάν το παιδί δεν ανταποκρίνεται στις επανειλημμένες προσπάθειές σας να το παρηγορήσετε ή εάν η οικογένειά σας αντιμετωπίζει σοβαρό τραύμα ή αλλαγές, όπως ο θάνατος ενός μέλους της οικογένειας, μιλήστε με τον παιδίατρο σχετικά με το εάν το παιδί σας πρέπει να δει έναν παιδοψυχολόγο για να το βοηθήσει να αντιμετωπίσει καλύτερα το άγχος του.