Καθησυχάζετε το κλάμα του νεογέννητου μωρού σας και ανυπομονείτε για το πρώτο του χαμόγελο. Το μικρό σας σάς χρειάζεται για τα πάντα – και θέλετε να το προστατέψετε από τα πάντα –, αλλά πώς θα θωρακίσετε το εύθραυστο ανοσοποιητικό του σύστημα από ασθένειες και ιούς;
Το ανοσοποιητικό σύστημα ενός βρέφους δεν ωριμάζει μέχρι να είναι περίπου δύο έως τριών μηνών. Στους πρώτους μήνες ζωής, το ανοσοποιητικό σύστημα – ειδικά η κυτταρική ανοσία – αναπτύσσεται σταδιακά και αυτό είναι πολύ σημαντικό για να βοηθήσει ένα παιδί να καταπολεμήσει γενικά τις λοιμώξεις και ιδιαίτερα τους ιούς. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ενός μωρού δύο εβδομάδων δεν μπορεί να καταπολεμήσει ιούς ή βακτήρια τόσο καλά όσο ενός μωρού τριών μηνών ή μεγαλύτερο.
Το θετικό είναι ότι το ανοσοποιητικό σύστημα της μητέρας συνεχίζει και μετά τη γέννηση να προστατεύει το βρέφος με αντισώματα που πέρασαν μέσα από τον πλακούντα στο μωρό. Αυτά τα αντισώματα παραμένουν ενεργά και τους πρώτες μήνες της ζωής ενός μωρού, προσφέροντάς του μικρή ή μεγαλύτερη προστασία από διάφορα μικρόβια που προκαλούν λοιμώξεις. Επίσης εάν το μωρό θηλάζει, τότε μέσα από το μητρικό γάλα μεταφέρονται έτοιμα αντισώματα στο μωρό ενισχύοντας το ανοσοποιητικό του σύστημα ώστε να συνεχίζει να αντιμετωπίζει τα διάφορα μικρόβια με τα οποία έρχεται σε επαφή το μωρό.
Πότε πρέπει να καλέσετε τον παιδίατρο
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να μειώσετε τον κίνδυνο ασθένειας του μωρού σας και είναι πολύ σημαντικό να ξέρετε πότε πρέπει να καλέσετε τον παιδίατρό σας, δεδομένου ότι η γρήγορη αντιμετώπιση μιας παθολογικής κατάστασης αυξάνει τις πιθανότητες γρήγορης και αποτελεσματικής θεραπείας. Αν λοιπόν το μωρό εμφανίσει κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα, θα πρέπει να καλέσετε αμέσως τον παιδίατρο.
- Δυσκολία στην αναπνοή ή και γρήγορη αναπνοή.
- Μπλε χρώμα δέρματος ή χειλιών ή νυχιών.
- Αφυδάτωση (ξηρά χείλη, ξηρό στόμα, απώλεια σάλιου μέσα στο στόμα).
- Πυρετός πάνω από 38° C.
- Λήθαργος ή αδυναμία αφύπνισης ή αδυναμία λήψης τροφής.
- Εντονο κλάμα που δεν ηρεμεί.
Η ευπάθεια του μωρού σας στους ιούς
Τα νεογέννητα είναι ευάλωτα στους ιούς. Ακολουθούν μερικές από τις πιο συνηθισμένες ασθένειες που πρέπει να προσέξετε:
- Γαστρεντερίτιδα. Οι ιοί που προσβάλλουν το πεπτικό σύστημα λέγονται γαστρεντερικοί ιοί και μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα στα βρέφη, με κίνδυνο αφυδάτωσης ως αποτέλεσμα των εμέτων και των διαρροιών. Οι γαστρεντερικοί ιοί μπορούν να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος του μωρού και να προκληθεί μόλυνση σε όποια άλλα σημεία του σώματος φτάσουν, όπως μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα, μυοκαρδίτιδα, ηπατίτιδες κ.λπ.
- Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV). Για βρέφη ειδικά κάτω των έξι μηνών που μολύνονται από αυτόν τον ιό, συχνά απαιτείται νοσηλεία σε νοσοκομείο για αρκετές ημέρες και κάποια από αυτά μπορεί να νοσηλευτούν στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Ο ιός RSV μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε όλο το αναπνευστικό σύστημα του παιδιού, βροχιολίτιδα ή πνευμονία, με αποτέλεσμα την εμφάνιση δυσκολίας στην αναπνοή.
- Γρίπη. Τα βρέφη αρρωσταίνουν περισσότερο από τη γρίπη από ό,τι τα μεγαλύτερα παιδιά και οι ενήλικοι, αφού ως επί το πλείστον λόγω ηλικίας παραμένουν ανεμβολίαστα. Αν και υπάρχει πιθανή θεραπεία του ιού της γρίπης, συχνά μπορεί να μετατραπεί σε πνευμονία ή άπνοια, με αποτέλεσμα τη νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.
Τρεις τρόποι να μειώσετε τον κίνδυνο ασθένειας του μωρού σας
Υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να προστατέψετε το μωρό σας κατά τους πρώτους μήνες της ζωής του.
1. Περιορίστε την έκθεσή του σε άλλους ανθρώπους
Δεν μπορείτε να κρατήσετε το μωρό σας σε αποστειρωμένο περιβάλλον μέχρι να φτάσει στην ηλικία των έξι μηνών, αλλά μπορείτε να περιορίσετε την επαφή του με άλλους ανθρώπους, οι οποίοι μπορεί να μεταφέρουν μικρόβια ακόμα και χωρίς να έχουν έκδηλα συμπτώματα. Περιορίστε στο ελάχιστο τους επισκέπτες στο σπίτι σας, περιορίστε στο ελάχιστο τις αγκαλιές και τη σωματική επαφή με διάφορα άτομα, περιορίστε το άγγιγμα του παιδιού αν δεν είναι απαραίτητο και ζητάτε από τους επισκέπτες να πλένουν τα χέρια τους και να φορούν μάσκα. Τους τέσσερις πρώτους μήνες της ζωής του μωρού, θεωρείται πραγματικά σημαντικό να περιορίσετε την έκθεσή του σε άλλους ανθρώπους όσο το δυνατόν περισσότερο, καθώς τα μωρά μπορούν να κολλήσουν ιούς από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν καν ότι νοσούν.
2. Προσέξτε για πυρετό
Η εμφάνιση πυρετού σε ένα βρέφος θεωρείται παράγοντας έκτακτης ανάγκης διότι ακόμα και ένας γιατρός χωρίς να εξετάσει ένα παιδί και χωρίς ενδεχομένως να κάνει εργαστηριακές εξετάσεις είναι δύσκολο να προσδιορίσει εάν πρόκειται για μια απλή ιογενή ή σοβαρότερη ασθένεια.
3. Συνεχίστε με τα εμβόλια
Το να κάνετε στο μωρό σας όσα εμβόλια ενδείκνυνται για την εκάστοτε ηλικία του είναι εξαιρετικά σημαντικό για την υγεία του, ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού. Το παιδί ξεκινάει τους εμβολιασμούς από την ηλικία των δύο μηνών και μέχρι την ηλικία των δύο ετών θα κάνει περίπου 17 διαφορετικά εμβόλια.
Το εμβόλιο κατά του κοκίτη είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς η ασθένεια είναι απειλητική για τη ζωή ενός παιδιού ηλικίας κάτω των έξι μηνών. Τα εμβόλια κατά του αιμόφιλου ινφλουέντζας και κατά του πνευμονιόκοκκου είναι επίσης απαραίτητα.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον δρα Σπύρο Μαζάνη, παιδίατρο