«Είμαι πολύ κοντή», «Είμαι πολύ παχιά», «Είμαι άσχημος». Δηλώσεις σαν αυτές μπορεί να σας στενοχωρούν όταν προέρχονται από ένα 10χρονο ή έναν έφηβο, αλλά είναι σοκαριστικές όταν βγαίνουν από το στόμα παιδιών προσχολικής ηλικίας. Αν και μπορεί να είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ένα τρίχρονο παιδί μπορεί να είναι δυσαρεστημένο με την εμφάνισή του, σχετική μελέτη που διεξήχθη από βρετανικό φιλανθρωπικό οργανισμό βρήκε πως σχεδόν το ένα τέταρτο των παιδαγωγών εντόπισε προβλήματα αυτοεικόνας σε παιδιά ηλικίας τριών έως πέντε ετών, με τα νήπια να εκφράζουν δυσαρέσκεια για την εμφάνισή τους ή το σώμα τους και τα ποσοστά να ανεβαίνουν όσο ανέβαινε η ηλικία των παιδιών.
Συμβουλές για γονείς
Τα παιδιά μαθαίνουν για την εικόνα του σώματος – και αναπτύσσουν ανησυχίες για την εμφάνισή τους – από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένων των γονέων, των φίλων και των συνομηλίκων τους, καθώς και των μέσων ενημέρωσης. Ως γονείς παίζετε καθοριστικό ρόλο στο να βοηθήσετε το παιδί σας να χτίσει μια υγιή αυτοεικόνα και να αποφύγει τα ζητήματα που αφορούν την εμφάνισή του. Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές που πρέπει να έχετε κατά νου:
Μην ξεχνάτε ότι λειτουργείτε ως πρότυπο
Είστε το πρώτο και πιο καθοριστικό πρότυπο στη ζωή του παιδιού σας και είναι δουλειά σας να καλλιεργήσετε την αυτοεκτίμησή του. Οταν το παιδί σας σάς ακούει να μιλάτε αρνητικά για τον εαυτό σας, θα ενσωματώσει αυτό το είδος συμπεριφοράς. Εάν μιλάτε συνεχώς για την ανάγκη να αποφύγετε το φαγητό ώστε να μην παχύνετε, μπορεί να τα οδηγήσετε στο να έχουν τα δικά τους προβλήματα με το φαγητό.
Μη λέτε λοιπόν πράγματα όπως: «Αυτό το ρούχο με παχαίνει πολύ» ή «Δεν μπορώ να το φάω αυτό γιατί θα παχύνω». Το παιδί σας ακούει και μαθαίνει από όσα λέτε. Είναι επιτακτική ανάγκη να διδάξετε στα παιδιά σας να είναι χαρούμενα με το σώμα που έχουν. Και να θυμάστε: Ακόμα κι όταν νομίζετε ότι δεν σας ακούνε, ακούνε. Σχετική μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά ηλικίας 5 έως 8 ετών που πιστεύουν ότι οι μαμάδες τους είναι δυσαρεστημένες με το σώμα τους είναι πιο πιθανό να είναι και τα ίδια δυσαρεστημένα με το δικό τους.
Προσπαθήστε να μην εστιάζετε στην εμφάνιση
Διδάξτε στα παιδιά σας ότι όλα τα σώματα και οι άνθρωποι είναι όμορφοι ο καθένας με τον τρόπο του. Το να μην αξιολογείτε τους ανθρώπους από την εμφάνισή τους διδάσκει στα παιδιά σας να σκέφτονται τα μη σωματικά χαρακτηριστικά που κάνουν τους ανθρώπους αρεστούς. Το γεγονός ότι τα παιδιά αναπτύσσουν ανασφάλειες από τόσο μικρή ηλικία σημαίνει ότι είναι έτοιμα να χειριστούν αυτές τις συζητήσεις. Μην φοβάστε να τους μιλήσετε. Αποφύγετε λοιπόν να σχολιάζετε την εμφάνιση και το σώμα των ανθρώπων και επικεντρωθείτε σε πιο σημαντικά χαρακτηριστικά τους, όπως το πόσο ευγενικοί ή συμπονετικοί είναι, αν έχουν καλούς τρόπους ή αν εργάζονται σκληρά.
Δώστε έμφαση στη γυμναστική και στην υγιεινή διατροφή
Περάστε ποιοτικό χρόνο ως οικογένεια κάνοντας δραστηριότητες που προωθούν τη σωματική άσκηση: Παίξτε έξω, βγείτε για ποδήλατο ή για περπάτημα στο πάρκο της γειτονιάς σας. Οταν πηγαίνετε για ψώνια, αφήστε τα παιδιά να σας βοηθήσουν να επιλέξετε υγιεινά φρούτα και λαχανικά και διαβάστε μαζί τις ετικέτες των τροφών για να τα διδάξετε υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Ελέγξτε τα παιχνίδια τους
Ρίξτε μια ματιά στις φιγούρες δράσης στο μπαούλο του γιου σας. Μήπως έχουν μη ρεαλιστικά διογκωμένους μυς; Μήπως οι κούκλες στο δωμάτιο της κόρης σας έχουν αναλογίες που δεν είναι ανθρωπίνως δυνατές; Φροντίστε να προσφέρετε στα παιδιά σας παιχνίδια με ρεαλιστικές αναπαραστάσεις του ανθρώπινου σώματος. Ακόμα καλύτερα, εφοδιαστείτε με επιτραπέζια παιχνίδια, παζλ και υπέροχα βιβλία για παιδιά.
Μιλήστε για τα έμφυλα στερεότυπα
Οταν βλέπετε διαφημίσεις ή τηλεοπτικές εκπομπές ή ταινίες που αντικειμενοποιούν τις γυναίκες και προβάλλουν πατριαρχικά στερεότυπα, εξηγήστε τους τι δεν πάει καλά με αυτές τις εικόνες. Τα κορίτσια πρέπει να μάθουν ότι το γυναικείο σώμα δεν είναι απλώς αντικείμενο του αντρικού πόθου και ότι η αξία τους δεν ετεροκαθορίζεται.
Νικήστε τις προκαταλήψεις
Οι νέες γενιές πρέπει να απαλλαχθούν από προκαταλήψεις που βάζουν ταμπέλες σε ανθρώπους. Μιλήστε στο παιδί σας για το πόσο βαρετό θα ήταν αν όλοι οι άνθρωποι δείχναμε το ίδιο.