Είναι δύσκολο τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά όταν ένα παιδί παλεύει με τον θυμό. Μερικά παιδιά απογοητεύονται εύκολα και ξεσπούν για φαινομενικά ασήμαντα γεγονότα, φωνάζουν, ενώ μπορεί ακόμη και να γίνουν επιθετικά.
Εάν το παιδί σας έχει εκρήξεις θυμού και ειδικά εάν ο θυμός του παιδιού σας παρεμβαίνει στις σχέσεις και την ποιότητα ζωής του, είναι σημαντικό να του διδάξετε τις δεξιότητες που χρειάζονται για να αντιμετωπίζει τα συναισθήματά του με υγιή τρόπο.
Μιλήστε στο παιδί σας για τα συναισθήματα
Τα παιδιά είναι πιο πιθανό να ξεσπάσουν όταν δεν καταλαβαίνουν τα συναισθήματά τους ή δεν είναι σε θέση να τα εκφράσουν λεκτικά. Ένα παιδί που δεν μπορεί να πει «Είμαι θυμωμένος!» μπορεί να προσπαθήσει να δείξει ότι είναι θυμωμένο πετώντας πράγματα. Ή ένα παιδί που δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί ή να εξηγήσει ότι είναι λυπημένο μπορεί να συμπεριφέρεται άσχημα για να τραβήξει την προσοχή σας.
Για να βοηθήσετε το παιδί σας να μάθει να αναγνωρίζει και να χαρακτηρίζει τα συναισθήματα, ξεκινήστε διδάσκοντας βασικές λέξεις όπως «θυμωμένος», «λυπημένος», «χαρούμενος» και «φοβισμένος». Επισημάνετε τα συναισθήματα του παιδιού σας για αυτό λέγοντας: «Φαίνεται ότι νιώθεις πραγματικά θυμωμένος αυτή τη στιγμή». Με τον καιρό, θα μάθουν να χαρακτηρίζουν τα δικά τους συναισθήματα.
Καθώς το παιδί σας κατανοεί καλύτερα τα συναισθήματά του και πώς να τα περιγράφει, διδάξτε του πιο περίπλοκες λέξεις όπως απογοήτευση, ανησυχία και μοναξιά.
Δημιουργήστε ένα θερμόμετρο θυμού
Τα θερμόμετρα θυμού είναι εργαλεία που βοηθούν τα παιδιά να αναγνωρίσουν τα σημάδια ότι ο θυμός τους αυξάνεται. Σχεδιάστε ένα μεγάλο θερμόμετρο σε ένα κομμάτι χαρτί. Ξεκινήστε από το κάτω μέρος με ένα μηδέν και συμπληρώστε τους αριθμούς μέχρι το 10, στο πάνω μέρος του θερμομέτρου.
Σε ένα θερμόμετρο θυμού, το μηδέν σημαίνει «καθόλου θυμός». Το 5 σημαίνει «μέτρια ποσότητα θυμού» και το 10 σημαίνει «ο μεγαλύτερος θυμός».
Σε μια περίοδο που το παιδί σας δεν νιώθει αναστατωμένο ή θυμωμένο, μιλήστε για το τι συμβαίνει στο σώμα του σε κάθε αριθμό στο θερμόμετρο. Το παιδί σας μπορεί να πει ότι χαμογελάει όταν είναι στο επίπεδο 0, αλλά έχει ένα αναστατωμένο πρόσωπο όταν φτάσει στο επίπεδο 5. Μπορεί να νιώσει το πρόσωπό του να ζεσταίνεται όταν είναι στα 2 και μπορεί να κάνει γροθιές με τα χέρια του όταν είναι στο 7. Μέχρι να φτάσει στα 10, μπορεί να αισθάνεται εκτός εαυτού.
Η χρήση του θερμομέτρου βοηθά τα παιδιά να μάθουν να αναγνωρίζουν το θυμό όταν συμβαίνει. Τελικά, μπορούν να κάνουν τη σύνδεση ότι όταν η θερμοκρασία του θυμού τους αρχίζει να ανεβαίνει, ένα διάλειμμα μπορεί να τα βοηθήσει να ρίξουν τη θερμοκρασία.
Αναπτύξτε ένα σχέδιο… ηρεμίας
Διδάξτε στα παιδιά σας τι να κάνουν όταν αρχίσουν να νιώθουν θυμό. Αντί να πετούν πράγματα όταν είναι απογοητευμένα, για παράδειγμα, μπορούν να πάνε στο δωμάτιό τους ή σε μια καθορισμένη «γωνιά ηρεμίας».
Ενθαρρύνετέ τα να χρωματίσουν, να διαβάσουν ένα βιβλίο ή να ασχοληθούν με άλλη καθησυχαστική δραστηριότητα μέχρι να νιώσουν καλύτερα. Μπορείτε ακόμη και να δημιουργήσετε ένα κιτ ηρεμίας. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τα αγαπημένα βιβλία ζωγραφικής του παιδιού σας και μερικούς μαρκαδόρους, ένα διασκεδαστικό βιβλίο για ανάγνωση, αυτοκόλλητα, ένα αγαπημένο παιχνίδι ή μια λοσιόν που μυρίζει όμορφα.
Όταν είναι αναστατωμένο, μπορείτε να πείτε: «Πήγαινε να πάρεις το σετ χαλάρωσης». Αυτό ενθαρρύνει το παιδί σας να αναλάβει την ευθύνη να ηρεμήσει.
Καλλιεργήστε υγιείς δεξιότητες διαχείρισης θυμού
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να βοηθήσετε ένα παιδί που αισθάνεται θυμό είναι να του διδάξετε συγκεκριμένες τεχνικές διαχείρισης θυμού. Η λήψη βαθιών αναπνοών, για παράδειγμα, μπορεί να ηρεμήσει το μυαλό και το σώμα του παιδιού σας όταν είναι αναστατωμένο. Το να πάτε για μια γρήγορη βόλτα, να μετρήσετε μέχρι το 10 ή να επαναλάβετε μια χρήσιμη φράση μπορεί επίσης να βοηθήσει.
Διδάξτε και άλλες δεξιότητες, όπως δεξιότητες ελέγχου παρορμήσεων και αυτοπειθαρχία. Μερικά παιδιά χρειάζονται αρκετή προπόνηση για να εξασκήσουν αυτές τις δεξιότητες όταν είναι αναστατωμένα.
Μην ενδίδετε στα ξεσπάσματά του
Μερικές φορές τα παιδιά ανακαλύπτουν ότι τα ξεσπάσματα θυμού είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Εάν ένα παιδί δείξει θυμό και οι γονείς του τού δώσουν ένα παιχνίδι για να το κρατήσουν ήσυχο, θα μάθει ότι οι εκρήξεις θυμού είναι αποτελεσματικές.
Μην υποχωρείτε για να αποφύγετε ένα ξέσπασμα του παιδιού σας. Αν και αυτό μπορεί να είναι πιο εύκολο βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα η υποχώρηση θα επιδεινώσει τα προβλήματα συμπεριφοράς και την επιθετικότητα. Αντίθετα, δουλέψτε την επικοινωνία και τη σύνδεση με το παιδί σας, ώστε να αισθάνεται πιο σίγουρο ότι οι ανάγκες του θα ικανοποιηθούν.
Μην ξεχνάτε τις συνέπειες
Η συνεπής πειθαρχία είναι απαραίτητη για να βοηθήσει το παιδί σας να μάθει ότι η επιθετικότητα ή η ασεβής συμπεριφορά δεν είναι αποδεκτή. Το τάιμ άουτ ή η αφαίρεση προνομίων μπορεί να είναι αποτελεσματικές στρατηγικές πειθαρχίας.
*Αν χρειάζεστε περισσότερη βοήθεια, η καθοδήγηση από έναν διαπιστευμένο παιδοψυχολόγο μπορεί επίσης να είναι πολύ χρήσιμη.