Ο βήχας ενός παιδιού μπορεί να είναι ανησυχητικός, αλλά μπορεί επίσης να είναι ένα σημάδι ότι τα πράγματα προχωρούν όσον αφορά τον καθαρισμό των αεραγωγών. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πότε ο βήχας είναι μια φυσιολογική και χρήσιμη απάντηση σε μια λοίμωξη και πότε είναι κάτι που πρέπει να αξιολογηθεί από γιατρό.
Αυτοί είναι οι πιο συνηθισμένοι τύποι παιδικού βήχα και ο τρόπος με τον οποίο μπορείτε να ανταποκριθείτε:
*Συχνός κι επίμονος βήχας
Εάν το παιδί σας βήχει συχνά – περισσότερο από κάθε πέντε λεπτά για περισσότερες από δύο ώρες – καλέστε τον παιδίατρό σας. Ο βήχας μπορεί να προκληθεί από βλέννα στο λαιμό ή μπορεί να είναι σημάδι αναπνευστικών προβλημάτων.
Ένας συχνός, επίμονος βήχας θα μπορούσε επίσης να είναι σημάδι άσθματος. Το παιδί μπορεί να ωφεληθεί από θεραπείες αναπνοής με συσκευή εισπνοής ή νεφελοποιητή.
*Σύντομος και γρήγορος (Κοκκύτης) βήχας
Ο σύντομος και γρήγορος βήχας, κοινώς γνωστός ως κοκκύτης, είναι μια σοβαρή λοίμωξη. Μπορεί να επηρεάσει άτομα οποιασδήποτε ηλικίας, αλλά είναι πιο σοβαρή για παιδιά μικρότερα του 1 έτους. Μπορεί να είναι θανατηφόρα σε βρέφη.
Ο κοκκύτης χαρακτηρίζεται από έναν γρήγορο βήχα που συνοδεύεται από έναν ήχο σαν «βουητό» που εμφανίζεται όταν παίρνετε μια αναπνοή. Όμως τα βρέφη με κοκκύτη δεν έχουν πάντα βήχα. Αντίθετα, μπορεί να παρουσιάσουν σύντομες στάσεις στην αναπνοή (άπνοια) και το δέρμα τους να γίνει μπλε (κυάνωση).
Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη του κοκκύτη είναι με το εμβόλιο του κοκκύτη. Συνήθως χορηγείται ως συνδυαστικός εμβολιασμός που ονομάζεται DTaP, ο οποίος περιλαμβάνει προστασία από δύο άλλες σοβαρές βακτηριακές ασθένειες: τη διφθερίτιδα και τον τέτανο.
Το συνδυαστικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί από την ηλικία των 2 μηνών. Οι ενήλικες θα πρέπει να λαμβάνουν ένα αναμνηστικό (που ονομάζεται Tdap), ειδικά εάν είναι έγκυες ή έχουν μικρά παιδιά στο σπίτι.
*Παραγωγικός (Υγρός) Βήχας
Ένας παραγωγικός ή υγρός βήχας είναι αυτός που φέρνει βλέννα που έχει αποστραγγιστεί από το κεφάλι ή φλέγμα που έχει παραχθεί από την αναπνευστική οδό. Μπορείτε πραγματικά να ακούσετε το υγρό να κινείται στους αεραγωγούς καθώς το παιδί βήχει.
Το παιδί σας μπορεί να έχει παραγωγικό βήχα λόγω του κοινού κρυολογήματος ή της γρίπης. Αν και δεν είναι ευχάριστος, ένας παραγωγικός βήχας είναι ο τρόπος του σώματος να διατηρεί καθαρούς τους πνεύμονες και να τους προστατεύει από περαιτέρω μόλυνση.
Οι γιατροί συνήθως συνιστούν τη λήψη μέτρων για την καταστολή του βήχα μόνο εάν ένα παιδί δεν μπορεί να ξεκουραστεί επαρκώς. Ωστόσο, ένας δυνατός, υγρός βήχας θα μπορούσε να είναι σημάδι ανησυχίας που απαιτεί θεραπεία.
Επίμονη πράσινη ή κίτρινη βλέννα με βήχα, φτέρνισμα και/ή φύσημα της μύτης υποδηλώνουν ότι το παιδί σας μπορεί να έχει αναπτύξει λοίμωξη του κόλπου (ιγμορίτιδα). Μπορεί να χρειαστούν αντιβιοτικά ή φάρμακα για την αλλεργία.
Και τα ακόλουθα είναι όλα σημάδια πνευμονίας, μιας λοίμωξης που προκαλείται από έναν ιό ή βακτήριο που εισβάλλει στους πνεύμονες και τους κάνει να γεμίσουν με υγρό:
- Tο κρυολόγημα διαρκεί περισσότερο από μία εβδομάδα
- Ο βήχας είναι υγρός, δυνατός και φλεγματικός
- Η αναπνοή φαίνεται πιο γρήγορη από το κανονικό
Η βακτηριακή πνευμονία αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά, ενώ η ιογενής πνευμονία πρέπει να έχει την πορεία της. Οι σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να απαιτούν παραμονή στο νοσοκομείο.
Εάν κάποιο από αυτά ισχύει για το παιδί σας, επισκεφτείτε έναν παιδίατρο—ακόμα κι αν το έχετε ήδη επισκεφθεί νωρίτερα κατά τη διάρκεια της ασθένειας.
*Ξηρός νυχτερινός βήχας
Εάν το παιδί σας είχε έναν ενοχλητικό βήχα που επιδεινώνεται τη νύχτα και με τη δραστηριότητα, καλέστε τον παιδίατρο.
Είναι πιθανό το παιδί σας να έχει άσθμα, μια χρόνια πάθηση όπου οι αεραγωγοί των πνευμόνων γίνονται φλεγμονώδεις και στενεύουν. Μπορεί επίσης να υπάρχει υπερβολική βλέννα, η οποία θα μπορούσε να εξηγήσει τον βήχα του παιδιού σας.
Καλέστε το 166 εάν το παιδί σας δυσκολεύεται να αναπνεύσει ή δεν μπορεί να μιλήσει, να φάει ή να πιει.
*Βήχας σαν γάβγισμα
Ο βήχας ενός παιδιού που ακούγεται σαν φώκια ή μικρός σκύλος που γαβγίζει είναι σημάδι λαρυγγίτιδας ή άλλης λοίμωξης των ανώτερων αεραγωγών.
Αυτή η ασθένεια είναι πιο συχνή σε παιδιά κάτω των 8 ετών και συνήθως ξεκινά ή επιδεινώνεται τη νύχτα. Τα παιδιά μπορεί να ξυπνήσουν κατά τη διάρκεια της νύχτας με βήχα σαν γάβγισμα και δυνατό σφύριγμα όταν εισπνέουν.
Αυτοί οι ήχοι μπορεί να είναι τρομακτικοί για τα παιδιά και τους γονείς, αλλά δεν δικαιολογούν πάντα ένα «ταξίδι» στο δωμάτιο έκτακτης ανάγκης. Εάν το παιδί σας ξυπνά με βήχα σαν γάβγισμα, πάρτε το στο μπάνιο και ανοίξτε το ζεστό νερό στο ντους. Καθίστε στο αχνιστό δωμάτιο για 15 λεπτά.
Αυτό το βήμα συχνά ανακουφίζει από τον βήχα και το σφύριγμα. Εάν συμβεί αυτό, μπορείτε να επιστρέψετε για ύπνο και να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρο το πρωί. Εάν δεν βοηθήσει, μεταφέρετε το παιδί σας στο πλησιέστερο δωμάτιο έκτακτης ανάγκης.
*Βήχας με συριγμό
Οι άνθρωποι συχνά μπερδεύουν τον όρο συριγμός με τον ήχο που κάνουν τα παιδιά όταν αναπνέουν και έχουν συμφόρηση.
Εάν ακούγεται σαν να ακούτε βλέννα όταν το παιδί σας αναπνέει, πιθανότατα δεν υπάρχει τίποτα ανησυχητικό. Ο πραγματικός συριγμός είναι ένας δυνατός ήχος σφυρίσματος κατά την εκπνοή (εκπνοή).
Εάν το παιδί σας βήχει και έχει συριγμό χωρίς ιστορικό άσθματος, επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας ή αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια. Εάν το παιδί σας έχει άσθμα, ακολουθήστε το σχέδιο δράσης της οικογένειάς σας για το άσθμα.
Πότε πρέπει να δείτε έναν γιατρό
Οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα αποτελεί ένδειξη ότι πρέπει να αναζητήσετε φαρμακευτική αγωγή για το παιδί σας:
- Πυρετός 38 βαθμών Κελσίου ή υψηλότερος σε βρέφος 2 μηνών ή μικρότερο
- Πυρετός 38,8 βαθμών Κελσίου ή υψηλότερος σε ένα παιδί οποιασδήποτε ηλικίας
- Μπλε χείλη
- Υπερβολική μανία ή υπνηλία
- Δύσκολη αναπνοή, συμπεριλαμβανομένων των ρουθουνιών που ανοίγουν με κάθε αναπνοή, συριγμό, γρήγορη αναπνοή ή δύσπνοια
- Απώλεια όρεξης ή δίψα, με σημάδια αφυδάτωσης (όπως μειωμένη ούρηση)
- Επίμονος πόνος στο αυτί
- Δυνατός πονοκέφαλος
- Επιδείνωση της υγείας γενικότερα
Πώς θα αντιμετωπίσω τον βήχα του παιδιού μου;
Εκτός από τις συμβουλές που παρέχονται παραπάνω, μπορείτε να προσπαθήσετε να απαλύνετε τον βήχα του παιδιού σας με:
- Χρήση υγραντήρα τη νύχτα: Αυτό προσθέτει επιπλέον υγρασία στον αέρα και καταπραΰνει τους ερεθισμένους αεραγωγούς του παιδιού.
- Χορήγηση σταγόνων για τον βήχα σε παιδιά 12 ετών και άνω. Τα μικρότερα παιδιά δεν πρέπει να τις χρησιμοποιούν, καθώς μπορεί να πνιγούν.
- Δίνοντας στο παιδί σας δροσερά ποτά για να απαλύνετε τον ερεθισμένο λαιμό.
Αλλά προσοχή!
- Τα φάρμακα για τον βήχα που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή, όχι μόνο δεν έχουν αποτέλεσμα, αλλά δεν πρέπει ΠΟΤΕ να χορηγούνται σε παιδιά, καθώς έχουν επικίνδυνες παρενέργειες για τους νεαρούς οργανισμούς.
- Μολονότι οι αλοιφές που περιέχουν μενθόλη μπορεί να είναι καταπραϋντικές, δεν πρέπει ΠΟΤΕ να τοποθετούνται μέσα ή κάτω από τη μύτη ενός παιδιού, καθώς θα αυξήσουν τη βλέννα.
- Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι μία από τις πιο αποτελεσματικές και φθηνές θεραπείες για τον βήχα είναι λίγο μέλι. Ωστόσο, το μέλι δεν πρέπει ΠΟΤΕ να δίνεται σε παιδιά ηλικίας κάτω του 1ός έτους λόγω του κινδύνου μόλυνσης από αλλαντίαση.
- Ενώ ο βήχας μπορεί να προκαλέσει γαστρική παλινδρόμηση (το περιεχόμενο του στομάχου ρέει πίσω στον οισοφάγο) ή έμετο, η ίδια η γαστρική παλινδρόμηση σπάνια προκαλεί βήχα. Επομένως τα αντιόξινα ή τα φάρμακα για την παλινδρόμηση ΔΕΝ χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία του βήχα.