Η «προσοχή» σας το καλύτερο «δώρο» για τα παιδιά

Υπάρχουν φορές που μπορεί να έχετε αναρωτηθεί ποια είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση που μπορείτε να δώσετε στο παιδί σας; Ενδεχομένως, το πρώτο πράγμα το οποίο σκέφτεστε είναι να του δώσετε κάποιο υλικό αγαθό όπως για παράδειγμα ένα καλό δώρο ή να του επιτρέπετε να περνάει περισσότερο χρόνο μπροστά στην τηλεόραση ή στο tablet. Είναι όμως όλα αυτά σωστά; Ενώ δεν είναι απαραίτητα λάθος η μεγαλύτερη ανταμοιβή είναι η προσοχή που παίρνει από εσάς.

Η «προσοχή» ως κίνητρο θετικής συμπεριφοράς

Εάν το παιδί συμπεριφέρεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο και τραβήξει την προσοχή σας είναι πολύ πιθανό να επαναλάβει αυτή την συμπεριφορά είτε είναι «καλή» είτε όχι. Και αυτό γιατί νιώθει την προσοχή σας ως τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη επιβράβευση. Όταν καταφέρετε, λοιπόν, να την δίνετε, σε μεγαλύτερες «ποσότητες» όταν έχει καλή συμπεριφορά, του δείχνετε ότι αυτή η συμπεριφορά του σας αρέσει και είναι αποδεκτή. Έτσι ενθαρρύνεται και θέλει να την επαναλάβει. Με το πέρασμα του χρόνου θα παρατηρήσετε ότι αυτή η διαφορετική αντιμετώπιση ενδεχομένως να οδηγήσει και εσάς να νιώθετε, σε μεγάλο βαθμό, καλύτερα στην καθημερινότητά σας.

Θετική προσοχή: ένα εφόδιο ζωής

Το να λαμβάνει το παιδί την προσοχή σας κάθε φορά που έχει μια θετική συμπεριφορά είναι κάτι που, υποσυνείδητα, θα έχει καλό αντίκτυπο σε όλη του τη ζωή. Τα παιδιά που είναι μεταξύ ενός έτους έως δώδεκα ετών αναπτύσσουν συμπεριφορικές συνήθειες που θα τις συνεχίσουν στην εφηβεία τους, αλλά και στην ενήλικη ζωή τους και οι οποίες θα έχουν αντίκτυπο, μεταξύ άλλων, στην αλληλεπίδρασή τους με άλλους ανθρώπους. Και ενώ είναι πολύ πιθανόν όλη αυτή η διαδικασία, της θετικής προσοχής, να φαντάζει ως δύσκολη ή ως αρκετά χρονοβόρα, αυτό δεν ισχύει. Υπάρχουν μικρές συνήθειες τις οποίες, όταν τις ασκήσετε, μετά από λίγο καιρό αυτοματοποιούνται, και μπορούν να γίνουν οπουδήποτε και οποτεδήποτε. Είτε είσαστε στο σούπερ μάρκετ, στο σπίτι, στον δρόμο για το σχολείο, ακόμα και την ώρα που πλένετε τα πιάτα…

Μικρές καθημερινές συνήθειες «προσοχής»

• Ο έπαινος. «Μπράβο που μοιράζεσαι τα παιχνίδια σου.»
• Η ενθάρρυνση. «Πολύ ωραία, συνέχισε να προσπαθείς.»
• Η σωματική στοργή ή οι χειρονομίες. Χαμόγελα, αγκαλιές ή ένα «like» με σηκωμένο αντίχειρα όταν, για παράδειγμα,  το παιδί σας παίζει ήσυχα ενώ εσείς μιλάτε στο τηλέφωνο.
• Η ενεργητική ακρόαση. Ακούστε το με αμέριστη προσοχή όταν σας μιλάει με την «κανονική» του φωνή και όχι όταν φωνάζει. Tip: Σε περίπτωση που το παιδί έχει αναστατωθεί και φωνάζει, μπορείτε να του επικοινωνήσετε την δυσκολία σας να το καταλάβετε. Για παράδειγμα πείτε του «Δεν καταλαβαίνω τι μου λες όταν μιλάς με αυτή την φωνή. Μπορείς σε παρακαλώ να μου μιλήσεις με την φωνή σου;»

Μπορεί να σας φανεί αρκετά βοηθητικό ότι αυτού του είδους η «τακτική» λειτουργεί ακόμα καλύτερα όταν γίνει μέρος της καθημερινής σας ζωής και λιγότερο όταν επιλέγετε να την «υιοθετήσετε» περιστασιακά. Και αυτό γιατί μετά από λίγο καιρό «μετατρέπεται» σε  «οικογενειακή συνήθεια» η οποία βοηθάει στο να αναζητάτε όλοι, μικροί και μεγάλοι, την θετική συμπεριφορά. Tip: Χρειάζεται να έχετε υπόψη ότι είναι εξίσου σημαντικό να επαινείτε ακόμα και την προσπάθεια της θετικής συμπεριφοράς – ιδίως στα παιδιά που να δυσκολεύονται. Με αυτό τον τρόπο τους δίνετε επιπλέον κίνητρο για να συνεχίσουν.

Η «θετική» προσοχή μας ως μέρος την καθημερινής ζωής

Όσο περισσότερη προσοχή δίνετε στην θετική συμπεριφορά του παιδιού σας, τόσο πιο πολύ αυτή εντάσσεται στις «φυσιολογικές» λειτουργίες της οικογένειας. Παράλληλα βελτιώνει, σε μεγάλο βαθμό, τις μεταξύ σας σχέσεις. Τι μπορείτε να κάνετε, όμως, στην καθημερινή σας ζωή ώστε να ενισχύσετε την θετική συμπεριφορά του παιδιού;

• Παρατήρηση και «συντονισμός». Αφιερώστε χρόνο για να παρατηρήσετε τα πράγματα που γοητεύουν το παιδί σας. Μπορεί να είναι ένα λουλούδι, ένα μικρό μυρμήγκι που κουβαλάει ένα σουσάμι στην πλάτη του ή ακόμα και οι χρωματιστές πιπεριές στον πάγκο του μανάβη. Δείχνοντας ενδιαφέρον και δίνοντας χρόνο (όσο αυτό είναι δυνατόν) στα πράγματα που παρατηρεί και το απασχολούν, το βοηθάτε να καταλάβει ότι το εκτιμάτε. Ενισχύετε, ταυτόχρονα, την σχέση εμπιστοσύνης που έχετε.
• Το παιδί ως «οδηγός». Αφήστε, όποτε είναι δυνατόν, το παιδί να επιλέξει μόνο του το παιχνίδι που θα παίξετε ή την δραστηριότητα που θα κάνετε παρέα. Με αυτό τον τρόπο ενισχύετε το αίσθημα της εμπιστοσύνης και αγάπης που «λαμβάνει» από εσάς.
• Γονείς δίπλα και όχι «απέναντι». Όταν χρειάζεται να επικοινωνήσετε με το παιδί, καλό είναι, να μην το κάνετε από απόσταση. Καθίστε στο πάτωμα κοντά του ή δίπλα στην καρέκλα του, με μια δική σας. Κοιτάξτε το στα μάτια με αγάπη, με χαμόγελο και χωρίς να έχετε σταυρωμένα χέρια. Δώστε του ένα θετικό παράδειγμα για να πορευθεί στη ζωή του.