Ιούνιος, η εποχή που αρχίζετε να κανονίζετε τις διακοπές σας έφτασε και μαζί της έφερε και τον ευχάριστο «μπελά» του να φτιάχνεις βαλίτσα. «Πόσα ρούχα να πάρω;». «Πόσα παπούτσια;». «Να πάρω κι αυτό το μαγιό;». Και σχεδόν πάντα είναι βέβαιο ότι εκτός από την δική σας καλείστε να φτιάξετε και την βαλίτσα του παιδιού. Έχετε αναρωτηθεί όμως ποτέ αν το παιδί μπορεί να φτιάξει μόνο του την βαλίτσα του; Η απάντηση είναι πως ναι, μπορεί. Και ενώ ενδεχομένως να σκέφτεστε ότι «Εδώ με δυσκολία μαζεύει το δωμάτιό του. Θα φτιάξει την βαλίτσα του;». Χρειάζεται να έχετε κατά νου ότι η προσμονή των διακοπών και των όμορφων στιγμών κοντά στην θάλασσα είναι ένα πολύ ισχυρό κίνητρο. Εκτός όμως αυτού το να φτιάξει τα πράγματά του είναι άλλη μια δεξιότητα ζωής που χρειάζεται να ασκήσει και να κατακτήσει.
Τι «κερδίζει» το παιδί με αυτή τη δεξιότητα;
… Θα σας βοηθήσει αρκετά να έχετε υπόψιν ότι το να μάθει ένα παιδί να φτιάχνει την βαλίτσα του μόνο του χρειάζεται χρόνο. Και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα πρέπει να είστε πάντα εκεί και με έναν διακριτικό, ήρεμο τρόπο χρειάζεται να ελέγχετε το τι έχει κάνει. Βήμα βήμα αλλά και βοηθώντας το θα φτάσετε στο σημείο που θα χρειάζεται όλο και λιγότερο την βοήθειά σας. Ίσως στην αρχή αυτό να σας πάρει παραπάνω χρόνο από το αν τις φτιάχνατε μόνοι. Αναλογιστείτε όμως πόση «ελευθερία» θα προσφέρει, τόσο στο παιδί όσο και σε εσάς, στη συνέχεια. Ενώ ταυτόχρονα, όπως όλες οι καινούργιες δεξιότητες που κατακτά ένα παιδί, έτσι και αυτή, του προσφέρει οφέλη τα οποία έχουν θετικό αντίκτυπο σε όλη του τη ζωή…
- Ανεξαρτησία. Αρχίζει να νιώθει ανεξαρτησία μέσα σε ένα ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον. Ενώ ταυτόχρονα αυτή του η αυτονομία του προσφέρει ένα μεγάλο αίσθημα αυτοπεποίθησης.
- Αίσθημα ευθύνης. Μαθαίνει με υγιή τρόπο να αναλαμβάνει τις πρώτες ευθύνες για τον εαυτό του. Ένα πολύ σημαντικό εφόδιο ζωής. «Πόσα παντελόνια θα πάρω;». «Πόσα παιχνίδια;». «Θα μου φτάσουν για όλες τις μέρες ή μπορεί να χρειαστώ και κάτι άλλο;».
- Ολοκλήρωση της δράσης σε ορισμένο χρόνο. Άλλη μια δεξιότητα που έχει προεκτάσεις σε ολόκληρη την ζωή του. Τώρα χρειάζεται να φτιάξει την βαλίτσα του μέσα σε ένα απόγευμα ενώ αργότερα θα «κληθεί» να γράψει, για παράδειγμα, μία έκθεση μέσα σε μία σχολική ώρα. Ταυτόχρονα το βοηθά να αναπτύξει την αίσθηση του χρόνου, δεξιότητα που αναπτύσσεται σταδιακά.
- Δεξιότητα αλληλουχίας των δράσεων. Πρώτα πρέπει να κατεβάσετε την βαλίτσα, μετά να την πάτε στο δωμάτιο, να συγκεντρώσετε τα ρούχα πάνω στο κρεβάτι, να τα τοποθετήσετε μέσα στην βαλίτσα. Όλη αυτή η «σειρά» είναι πολύ οικία σε όλους. Ισχύει όμως το ίδιο και στην περίπτωση των παιδιών; Η απάντηση είναι όχι. Μιας και είναι κάτι που πρέπει να κατακτήσουν.
- Αίσθηση του όγκου. Η ποσότητα του χώρου που καταλαμβάνει ένα αντικείμενο είναι μία αντίληψη της τρισδιάστατης οντότητας των πραγμάτων που τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να την αντιληφθούν. «Πώς θα χωρέσουν τα πράγματα στη βαλίτσα;». «Αν το ζουλήξω αυτό θα κλείσει;». «Τα πράγματα μπήκαν μέσα αλλά το φερμουάρ δεν κλείνει, γιατί;». Το να έρχονται αντιμέτωπα με τέτοιου είδους «εμπόδια» τα βοηθά σημαντικά στην «ενίσχυση» της αίσθησης του όγκου των αντικειμένων.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί;
Από την ηλικία των τριών ετών
Τα παιδιά από τριών ετών και πάνω είναι σε θέση να αρχίσουν να φτιάχνουν τα πρώτα τους πράγματα. Αγοράστε τους μια τσάντα πλάτης ή μια μικρή βαλίτσα για να οργανώσουν και να τοποθετήσουν μέσα όλα τα παιχνίδια που θέλουν να πάρουν μαζί. Θα σας φανεί αρκετά βοηθητικό να του ζητήσετε να συγκεντρώσει πρώτα όλα τα παιχνίδια που θέλει πάνω στο κρεβάτι του ή πάνω σε ένα τραπέζι. Μόλις τα έχει συγκεντρώσει πηγαίνετε κοντά του και αν χρειαστεί συζητήστε μαζί του τις επιλογές που έχει κάνει. Αν, για παράδειγμα, έχει πάρει δέκα αυτοκινητάκια αλλά κανένα μπλοκ ζωγραφικής με μαρκαδόρους του εξηγείτε τις συνέπειες που θα έχει αυτό. Σε περίπτωση , δηλαδή, που θέλει να ζωγραφίζει στις διακοπές χρειάζεται να πάρει μαζί του τα υλικά ζωγραφικής. Εάν δείτε ότι τα παιχνίδια που έχει συγκεντρώσει είναι πάρα πολλά και δεν θα χωράνε στην βαλίτσα καλό είναι να μην επέμβετε «προκαταβολικά». Αφήστε το παιδί να το διαχειριστεί, όταν το διαπιστώσει μόνο του, αποφασίζοντας τι θα κρατήσει και τι όχι. Απλά σταθείτε δίπλα του, υποστηρικτικά όπου και όποτε νιώσετε ότι το έχει ανάγκη ή σας το ζητήσει.
Όλα τα πράγματα μέσα
Με την κατάκτηση της δεξιότητας του να «μαζεύει» τα παιχνίδια που θέλει όταν φτάσει κοντά στην ηλικία των έξι ετών, είναι έτοιμο να «οργανώσει» και την βαλίτσα με τα ρούχα του. Άλλωστε θα του είναι εύκολο, μιας και λογικά, ήδη φτιάχνει μόνο του την τσάντα για το σχολείο. Μπορεί να σας φανεί αρκετά βοηθητικό να ξεκινήσετε την νέα «συνήθεια» όταν προγραμματίζετε αποδράσεις δύο ή τριών ημερών. Με αυτό τον τρόπο τα πράγματα θα είναι λιγότερα και έτσι θα του είναι πιο εύκολο να ολοκληρώσει αυτή την «δράση» με επιτυχία. Σε κάθε περίπτωση ενθαρρύνετέ το να συγκεντρώσει πρώτα τα πράγματα πάνω στο κρεβάτι και μετά να τα τοποθετήσει μέσα στην βαλίτσα. Με αυτόν τον τρόπο τόσο το παιδί, όσο και εσείς, θα έχετε καλύτερο έλεγχο και θα αποφύγετε να ξεχάσετε πράγματα ή να πάρετε πολλά περιττά.
«Tablet» βαλίτσας
Κάτι άλλο που πιθανόν να βοηθήσει είναι να φτιάξετε έναν «πίνακα ελέγχου». Στην αριστερή μεριά ενός παραλληλόγραμμου χαρτονιού βάλτε εικόνες, ή ζωγραφήστε, τα ρούχα που θα χρειαστεί να μπουν στην βαλίτσα. Για παράδειγμα ένα παντελόνι, ένα μπλουζάκι, μια ζακέτα, ένα ζευγάρι κάλτσες, ένα εσώρουχο, ένα μαγιό. Λίγο πιο δεξιά από τις εικόνες, αλλά στην ίδια ευθεία, ζωγραφήστε ένα τετράγωνο. Στην συνέχεια «ντύστε» όλο μπροστινό μέρος από το χαρτόνι με διάφανή ταινία συσκευασίας. Έτσι θα έχετε το δικό σας αυτοσχέδιο «tablet» βαλίτσας…
Όταν έρθει η ώρα να φτιάξει τα πράγματά του συμπληρώστε τον αριθμό από το κάθε ρούχο που θα χρειαστεί με έναν, όχι ανεξίτηλο μαρκαδόρο. Γράψτε τον αριθμό μεταξύ της εικόνας και του τετράγωνου που είχατε ζωγραφίσει. Κάθε φορά που το παιδί βάζει μέσα στην βαλίτσα τον αριθμό από τα ρούχα που του έχετε ζητήσει, για παράδειγμα τρεις μπλούζες, με τον ίδιο μαρκαδόρο «κλικάρει» το τετράγωνο. Έτσι και το παιδί μπορεί να αυτοελέγχεται με διασκεδαστικό τρόπο φτιάχνοντας τα πράγματά του. Μόλις τελειώσετε με ένα μωρομάντηλο καθαρίστε το «tablet». Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να το χρησιμοποιείτε ξανά και ξανά.