Μπορεί να είναι δύσκολο για ένα νήπιο να καλωσορίσει ένα νεογέννητο στην οικογένεια. Θα καταλάβετε ότι ζηλεύει το αδερφάκι του από την αλλαγή στη συμπεριφορά του. Μην εκπλαγείτε αν το παιδί σας χτυπήσει ή πετάξει κάτι στο μωρό. Μπορεί ακόμη και να προσπαθήσει να το κάνει να μοιάζει με ατύχημα. Η ζήλια μεταξύ αδερφών δεν είναι ωραία, αλλά είναι φυσιολογική.
Η πρόληψη είναι η πρώτη γραμμή άμυνάς σας
Κάντε όσο το δυνατόν πιο δύσκολο για το παιδί σας να βλάψει το νεογέννητο. Αν διαπιστώσετε ότι το νήπιο γίνεται επιθετικό, αναλάβετε αμέσως δράση και δώστε την προσοχή σας στο μωρό. Με αυτόν τον τρόπο, αφήνετε το μεγαλύτερο παιδί σας να καταλάβει ότι το τσίμπημα ή το ταρακούνημα δεν θα σας κάνει να του δώσετε την προσοχή που αναζητά.
Μόλις το μωρό σας ηρεμήσει, μιλήστε στο μεγαλύτερο παιδί σας. Ενθαρρύνετέ το να μιλήσει για το πώς νιώθει και βοηθήστε το να εκφράσει τα συναισθήματά του με λέξεις: «Μερικές φορές τα μωρά που κλαίνε μας εκνευρίζουν». Ξεκαθαρίστε όμως ότι το να χτυπάει κάποιος ένα μωρό λόγω αυτών των συναισθημάτων δεν είναι αποδεκτό: «Είναι κακό να χτυπάς το μωρό». Μπορεί να σας βοηθήσει όλους να δώσετε στο νήπιό σας λίγο χρόνο μέχρι να ηρεμήσει.
Προσπαθήστε να μην αφήνετε το νήπιό σας μόνο με το νεογέννητο, αλλά μην του πείτε ότι είναι επειδή δεν το εμπιστεύεστε. Ακόμη κι αν το μεγαλύτερο παιδί σας είναι γενικά στοργικό, κρατήστε τα αιχμηρά αντικείμενα σε σημείο που δεν έχει πρόσβαση. Μην αφήνετε ποτέ το νήπιό σας υπεύθυνο για το αμαξάκι, καθώς μπορεί ξαφνικά να το βρείτε να τσουλάει στην κατηφόρα!
Όταν η ζήλια κάνει το νήπιο να συμπεριφέρεται σαν το μωρό
Μερικές φορές η επιθετικότητα δεν είναι το πρόβλημα. Αντίθετα, το μεγαλύτερο παιδί σας μπορεί να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα ζήλιας με το να συμπεριφέρται σαν το μωρό που πιστεύει ότι το «αντικατέστησε». Μπορεί να παρατηρήσετε το μεγαλύτερο παιδί σας:
- Να ζητάει ένα μπιμπερό με νερό, παρόλο που έχει ήδη ένα μπροστά του
- Να αρνείται να περπατήσει ενώ πριν το μωρό απολάμβανε να περπατάει δίπλα σας
- Να αρνείται να χρησιμοποιήσει το γιογιό του
- Να προσπαθεί να καθίσει στη θέση του μωρού
- Να κοροϊδεύει, να φωνάζει ή να κάνει αταξίες όταν θηλάζετε
Προσπαθήστε να σκεφτείτε πώς νιώθει το μεγαλύτερο παιδί σας. Χάνει τη θέση του ως ο μόνος μικρός υποψήφιος για την προσοχή σας και, από την οπτική του, την αγάπη σας. Χρειάζεται λοιπόν αρκετή επιβεβαίωση και προσοχή για να νιώσει ασφάλεια.
Τι άλλο μπορώ να κάνω για να αντιμετωπίσω τη ζήλια του μεγαλύτερου παιδιού μου προς το μωρό;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε το μεγαλύτερο παιδί σας να νιώσει εξίσου σημαντικό και ξεχωριστό με τον μικρότερο αδερφάκι του:
*Περάστε χρόνο με το μεγαλύτερο παιδί σας
Είναι φυσικό το μεγαλύτερο παιδί να νιώθει ζήλια. Εξάλλου, ξαφνικά πρέπει να σας μοιραστούν. Προσπαθήστε να αφιερώσετε χρόνο κάθε μέρα για να κάνετε κάτι χωρίς το μωρό. Κάνετε αυτά τα πράγματα μαζί ενώ το μωρό κοιμάται. Ο σύντροφός σας ή ένας συγγενής σας θα μπορούσε να φροντίσει το μωρό για λίγο. Εάν το μωρό σας κοιμάται νωρίτερα το βράδυ από το νήπιο, χρησιμοποιήστε αυτό τον χρόνο για να διαβάσετε και να παίξετε μαζί. Δείξτε στο νήπιό σας φωτογραφίες του όταν ήταν μωρό και πείτε του ότι κάποτε χρειαζόταν κι εκείνο πολύ ειδική φροντίδα. Επισημάνετε τα προνόμια του να είσαι το μεγαλύτερο αδερφάκι. Θυμίστε του τι μπορεί να κάνει μόνο του και όλα τα πράγματα που επιτρέπεται να παίξει, με τα οποία δεν μπορεί το μωρό.
*Μην συγκρίνετε τα παιδιά σας
Το κλασικό «Γιατί δεν μπορείς να είσαι περισσότερο σαν την αδερφή σου;» δεν θα βοηθήσει τα πράγματα. Αντίθετα, δώστε έμφαση στις μοναδικές δυνάμεις του κάθε παιδιού. Θα μπορούσατε να πείτε για παράδειγμα, «Άρη, είσαι τόσο καλός στο τρέξιμο! Και η αδερφή σου είναι καλή στο να μπουσουλάει, δεν νομίζεις;». Στη συνέχεια, προσθέστε κάτι ξεχωριστό για τη συμπεριφορά κάθε παιδιού: «Άρη, ήσουν πολύ καλός με την αδερφή σου σήμερα» και, «Μυρτώ, ήσουν τόσο καλή μικρή αδερφή σήμερα». Στη συνέχεια, επαινέστε και τα δύο παιδιά μαζί, λέγοντας κάτι όπως: «Μπράβο και στους δύο! Είναι υπέροχο που παίζουμε τόσο όμορφα μαζί σήμερα».
*Αποθαρρύνετε τις δικαιολογίες και τα ψέματα
Όταν το νήπιό σας σας λέει ότι το μικρό του αδερφάκι ρίχνει στο πάτωμα τα βιβλία, πείτε ότι δεν σας ενδιαφέρει να ακούσετε από αυτό τι κάνει το αδερφάκι του. Αν, όμως, θέλει να σας πει τι κάνει εκείνο είστε όλοι αυτιά. Ξεκαθαρίστε ότι δεν θα ανεχτείτε τα παιδιά σας να προσπαθούν να βάλουν το ένα το άλλο σε μπελάδες ή να λένε ψέματα. Αλλά βεβαιωθείτε ότι το μεγαλύτερο παιδί σας γνωρίζει ότι μπορεί να ζητήσει βοήθεια αν χρειαστεί. Λάβετε υπόψη σας ωστόσο ότι ως ενήλικας γνωρίζετε ότι το «Μαμά, η Μυρτώ παίζει με το αρκουδάκι μου» είναι μια πολύ διαφορετική κατάσταση από το «Μαμά, η Μυρτώ ανοίγει την εξώπορτα και βγαίνει έξω». Το νήπιο είναι απίθανο να μπορεί να διακρίνει τη διαφορά.
Καθώς μεγαλώνουν, τα παιδιά σας θα πρέπει να ενθαρρύνονται να επιλύουν τις διαφορές τους όσο το δυνατόν περισσότερο. Αν και δεν μπορείτε να το περιμένετε αυτό από τα μικρότερα παιδιά, μπορείτε να δημιουργήσετε τη σκηνή ενθαρρύνοντάς τα να βρουν λύσεις. Εάν το νήπιο παρεμβαίνει στον χρόνο παιχνιδιού του μωρού σας ή το αντίστροφο, προτείνετε να παίξει στο τραπέζι, μακριά από το μέρος που παίζει το μωρό. Και επισημάνετε ότι μπορεί να κάνει πράγματα που το μωρό σας δεν μπορεί ακόμα.
Δείτε τα αναπτυξιακά στάδια του πρώτου έτους του μωρού σας, μήνα με το μήνα. Φυσικά, πάντα θα υπάρχει κάποια αντιπαλότητα, ειδικά μεταξύ αδερφών του ιδίου φύλου. Αλλά με τον καιρό, τα πράγματα συνήθως ρυθμίζονται. Θα συνεχίσουν να τσακώνονται, αλλά τελικά θα δείτε σημάδια δεσμού μεταξύ τους.