Το μικρό παιδί μου με χτυπάει – Πώς να το χειριστώ;

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους τα παιδιά χτυπούν τους γονείς τους. Μερικές φορές ξεσπούν επειδή δεν έχουν τις δεξιότητες να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους και να τα εκφράσουν με έναν κοινωνικά πιο αποδεκτό τρόπο. Μπορεί να τους λείπει η γλώσσα ή ο έλεγχος της παρόρμησης για να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους. Χτυπούν χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες ή άλλους τρόπους για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Το χτύπημα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο χειρισμού. Μερικές φορές τα παιδιά χτυπούν σε μια προσπάθεια να περάσει το δικό τους. Ένα παιδί που χτυπάει τη μητέρα του όταν του λέει «όχι», ίσως ελπίζει ότι η επιθετικότητά του θα της αλλάξει τη γνώμη.

Τι να κάνετε όταν σας χτυπήσει το παιδί σας

Το πώς αντιδράτε στο χτύπημα θα επηρεάσει το πόσο πιθανό είναι το παιδί σας να ξαναχτυπήσει. Παρακάτω είναι μερικές στρατηγικές πειθαρχίας που μπορείτε να εφαρμόσετε για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και τα παιδιά από τη ζημιά, ενώ τους διδάσκετε καλύτερους τρόπους χειρισμού των συναισθημάτων τους και διαχείρισης της συμπεριφοράς τους.

Θεσπίστε κανόνες

Δημιουργήστε οικιακούς κανόνες που αφορούν το σεβασμό. Ξεκαθαρίστε ότι οι μπουνιές, οι κλωτσιές, το δάγκωμα ή οι πράξεις σωματικής επιθετικότητας δεν επιτρέπονται στο σπίτι σας. Πλαισιώστε τους κανόνες σας με θετικό τρόπο όποτε είναι δυνατόν. Αντί να πείτε «Μην χτυπάς», πείτε «Θα με αγγίζεις με σεβασμό». Μιλήστε στο παιδί σας για τους κανόνες για να βεβαιωθείτε ότι κατανοεί τις συνέπειες της παραβίασης των κανόνων. Όταν το παιδί σας σας χτυπά, πείτε αυστηρά «Δεν χτυπάμε. Τα χτυπήματα πονούν». Διατηρήστε τα μηνύματά σας συνεπή για να διδάξετε στο παιδί σας ότι το χτύπημα δεν επιτρέπεται και δεν θα το ανεχτείτε.

Χρησιμοποιήστε τις συνέπειες για την επιβολή κανόνων

Εάν το παιδί σας γνωρίζει τους κανόνες αλλά συνεχίζει να χτυπά, χρησιμοποιήστε μερικές από τις ακόλουθες συνέπειες για να το αποτρέψετε από το να χτυπήσει ξανά.

• Time-out ή time-in: Για ορισμένα παιδιά, ένα time-out ή time-in μπορεί να είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να τα αποτρέψετε από το να χτυπήσουν ξανά. Το time-out ή το time-in διδάσκει στα παιδιά πώς να ηρεμούν και τα απομακρύνει από το περιβάλλον. Είναι σημαντικό να τους διδάξετε πώς να αυτορυθμίζονται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ηρεμίας.
• Απώλεια προνομίων: Άλλα παιδιά μπορεί να χρειαστούν πρόσθετες συνέπειες. Η αφαίρεση προνομίων μπορεί να είναι μια αποτελεσματική στρατηγική πειθαρχίας. Περιορίστε την πρόσβαση του παιδιού σας σε ηλεκτρονικά είδη ή ορισμένα παιχνίδια για 24 ώρες ή λιγότερο, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού. Όσο μικρότερο είναι το παιδί, τόσο λιγότερο χρόνο χρειάζεται μακριά από ένα αντικείμενο.
• Σωφρονισμός: Κάντε το παιδί σας να εκτελέσει μια επιπλέον αγγαρεία για εσάς ή βάλτε το να σας ζωγραφίσει μια εικόνα για να επανορθώσει.

Η ενίσχυση καλών συμπεριφορών με θετικές συνέπειες μπορεί να ενθαρρύνει το παιδί σας να σταματήσει να χτυπά. Για παράδειγμα, επιβραβεύστε το παιδί σας για τη χρήση «απαλών αγγιγμάτων». Χωρίστε τη μέρα σε πολλές χρονικές περιόδους όπου μπορεί να κερδίσει αυτοκόλλητα ή μάρκες για καλές συμπεριφορές. Μπορείτε επίσης να επαινείτε το παιδί σας όταν χρησιμοποιεί απαλά αγγίγματα. Όταν σας αγκαλιάζουν, πείτε του πόσο σας αρέσουν οι τα απαλά αγγίματα όπως οι αγκαλιές. Επίσης, επαινέστε τους όταν σας ακούν και σταματούν να χτυπάνε.

Διδάξτε την κατάλληλη συμπεριφορά

Δεν αρκεί απλώς να λέτε στα παιδιά «Μην χτυπάτε». Διδάξτε τους επίσης να διαχειρίζονται τον θυμό τους. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να διαβάσει ένα βιβλίο, να ζωγραφίσει, να πάρει μια βαθιά ανάσα ή να πάει στο δωμάτιό του όταν νιώθει θυμό. Διδάξτε στο παιδί σας συναισθήματα, όπως η λύπη και η απογοήτευση. Συζητήστε τη σημασία της αντιμετώπισης αυτών των συναισθημάτων με κατάλληλους τρόπους και βοηθήστε το παιδί σας να ανακαλύψει στρατηγικές που το βοηθούν να αντιμετωπίσει με ασφάλεια τα συναισθήματά του.

Αποφύγετε τη σωματική τιμωρία

Εάν χρησιμοποιείτε το χτύπημα ως τιμωρία, το παιδί σας θα μπερδευτεί σχετικά με το γιατί επιτρέπεται να χτυπάτε κι εκείνο όχι. Αντί να διδάσκετε τον αυτοέλεγχο, το χτύπημα μπορεί να αυξήσει την επιθετικότητα του παιδιού σας. Τα παιδιά μαθαίνουν περισσότερα για τη συμπεριφορά από αυτό που σας βλέπουν να κάνετε, παρά από αυτό που σας ακούν να λέτε. Μοντελοποιήστε τις συμπεριφορές που θέλετε να δείτε στο παιδί σας, δείχνοντάς του πώς να αντιμετωπίζει τον θυμό, τη λύπη και την απογοήτευση με κοινωνικά κατάλληλους τρόπους.

Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια

Εάν έχετε ένα μεγαλύτερο παιδί που σας χτυπά ή έχετε ένα ιδιαίτερα επιθετικό παιδί προσχολικής ηλικίας ή νήπιο, αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια. Μιλήστε με τον παιδίατρο του παιδιού σας σχετικά με τις ανησυχίες σας. Ο παιδίατρός σας μπορεί να παραπέμψει το παιδί σας για αξιολόγηση για να βοηθήσει στον προσδιορισμό της αιτίας της επιθετικότητας και να καταστρώσει ένα σχέδιο για να την αντιμετωπίσει.

Μερικές φορές τα υποκείμενα ζητήματα μπορούν να συμβάλουν στην επιθετικότητα στα παιδιά. Για παράδειγμα, τα παιδιά με ΔΕΠΥ ή εναντιωματική προκλητική διαταραχή είναι πιο πιθανό να χτυπήσουν. Σε άλλες περιπτώσεις, τα παιδιά με γνωστικές ή αναπτυξιακές καθυστερήσεις μπορεί να χτυπήσουν επειδή δεν έχουν την ικανότητα να χρησιμοποιήσουν τα λόγια τους ή να διαχειριστούν τις παρορμήσεις τους.