Για πολλούς εφήβους και τους γονείς τους, η εφηβεία είναι ένα στάδιο της ζωής που είναι πολύ συναισθηματικό και γεμάτο σκαμπανεβάσματα. Αυτή η λεπτή περίοδος αλλαγής είναι μια στιγμή που ο έφηβος εδραιώνει, βήμα προς βήμα, την προσωπικότητα και την ανεξαρτησία του. Ταυτόχρονα, αυτή είναι μια εποχή εκρηκτικής σωματικής ανάπτυξης για τα παιδιά. Ένας έφηβος μπορεί να ψηλώσει αρκετά εκατοστά σε λίγους μόνο μήνες, μετά να ακολουθήσει μια περίοδος πολύ αργής ανάπτυξης και στη συνέχεια να έχει άλλη μια έξαρση ανάπτυξης.
Πολλοί νέοι βρίσκουν αυτές τις αλλαγές ενοχλητικές επειδή δεν καταλαβαίνουν πλήρως τι τους συμβαίνει. Ως γονείς πρέπει να δείξετε υπομονή και να είστε διακριτικά κοντά στα παιδιά σας, ώστε να μπορέσετε να τα βοηθήσετε να γνωρίσουν και να αποδεχτούν τις αλλαγές στο σώμα και την ψυχοσύνθεσή τους.
Ας δούμε τις βασικότερες αλλαγές στην εφηβεία:
Σωματικές αλλαγές στην εφηβεία
Τα παιδιά βιώνουν ποικίλες σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές, ανάλογα με την ηλικία, την προσωπικότητα και το στάδιο ανάπτυξή τους.
Αλλαγές στα αγόρια
Η σεξουαλική και σωματική ωρίμανση που συμβαίνει κατά την εφηβεία είναι αποτέλεσμα ορμονικών αλλαγών.
Στα αγόρια, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ακριβώς πότε έρχεται η εφηβεία. Υπάρχουν αλλαγές που άλλες συμβαίνουν σταδιακά και άλλες σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ενώ κάθε έφηβος είναι διαφορετικός, οι ακόλουθες είναι οι μέσες ηλικίες κατά τις οποίες μπορεί να συμβούν οι αλλαγές στην εφηβεία:
- Η έναρξη της εφηβείας υπολογίζεται στις ηλικίες 9,5 έως 14 ετών
- Η πρώτη αλλαγή κατά την εφηβείας είναι η διεύρυνση των όρχεων
- Η μεγέθυνση του πέους ξεκινά περίπου 1 χρόνο μετά την έναρξη της διεύρυνσης των όρχεων
- Η εμφάνιση της ηβικής τριχοφυΐας υπολογίζεται στην ηλικία των 13,5 ετών
- Οι νυχτερινές εκπομπές (ή «υγρά όνειρα») υπολογίζονται στην ηλικία των 14 ετών
- Επιπλέον αλλαγές είναι οι τρίχες στις μασχάλες και στο πρόσωπο, η αλλαγή φωνής και η ακμή.
Αυτές οι αλλαγές υπολογίζονται από την ηλικία των 15 ετών.
Αλλαγές στα κορίτσια
Τα κορίτσια βιώνουν επίσης την εφηβεία ως μια ακολουθία γεγονότων, αλλά οι αλλαγές στην εφηβεία συνήθως αρχίζουν πριν από τα αγόρια της ίδιας ηλικίας.
Ακολουθούν οι μέσες ηλικίες κατά τις οποίες μπορεί να συμβούν αλλαγές στην εφηβεία των κοριτσιών:
- Η έναρξη της εφηβείας υπολογίζεται από 8 έως 13 ετών
- Η πρώτη αλλαγή κατά την εφηβεία είναι η ανάπτυξη μαστού
- Η ανάπτυξη τριχοφυΐας στην ηβική πραγματοποιείται λίγο μετά την ανάπτυξη του μαστού
- Οι τρίχες στις μασχάλες ξεκινάνε από την ηλικία των 12 ετών
- Η έμμηνος ρύση ξεκινά από την ηλικία των 10 έως 16,5 ετών
Ψυχικές αλλαγές στην εφηβεία
Η εφηβεία χαρακτηρίζεται, όπως προαναφέραμε, από τις ορμονικές διακυμάνσεις, οι οποίες προκαλούν έντονα ή ευμετάβλητα συναισθήματα. Στη ζωή των εφήβων, παύει να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο η οικογένεια, καθώς τη θέση αυτή αναλαμβάνουν οι συνομήλικοι. Τα παιδιά επιζητούν ανεξαρτησία από τους γονείς και θέλουν περισσότερο την αποδοχή των συνομήλικων τους ενώ τότε ενδέχεται να ξεκινήσουν οι ρομαντικές και σεξουαλικές σχέσεις.
Επιπλέον, καθώς ο έφηβος αρχίζει να αγωνίζεται για ανεξαρτησία αναπτύσσει κάποιες δεξιότητες. Κατά τη διάρκεια των εφηβικών χρόνων, το παιδί αυξάνει την ικανότητά του να κάνει σχέδια και να θέτει μακροπρόθεσμους στόχους. Κάθε παιδί μπορεί να προοδεύει με διαφορετικό ρυθμό και μπορεί να έχει διαφορετική άποψη για τον κόσμο αφού εκείνη την περίοδο ξεκινά να ασχολείται με τη φιλοσοφία, την πολιτική και τα κοινωνικά θέματα.
Η περίοδος της εφηβείας όμως, μπορεί να προκαλέσει κυκλοθυμική συμπεριφορά και συναισθηματικές «εκρήξεις».
Από την πλευρά σας, ως γονείς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να αναπτυχθεί κοινωνικά με το να το ενθαρρύνετε να αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις, να περνάτε χρόνο μαζί του και να συζητάτε τρόπους διαχείρισης του άγχους αλλά και των προβλημάτων.