Οι έγκυες μοιράζονται τα πάντα με τα μωρά τους. Αυτό σημαίνει ότι όταν μια γυναίκα κάνει ένα εμβόλιο, δεν προστατεύει μόνο τον εαυτό της αλλά και το μωρό της – έστω και προσωρινά.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε λοιπόν, είναι να διατηρείτε ένα ακριβές αρχείο των εμβολιασμών σας. Η κοινή χρήση αυτών των πληροφοριών με τους επαγγελματίες υγείας πριν από τη σύλληψη και την προγεννητική φροντίδα θα σας βοηθήσει να προσδιορίσετε ποια εμβόλια θα χρειαστείτε πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ακόμα κι αν δεν μπορείτε να βρείτε τα αρχεία σας, ο γυναικολόγος σας μπορεί να προστατεύσει την υγεία σας και το μωρό σας συνιστώντας τα κατάλληλα εμβόλια.
Βεβαιωθείτε ότι έχετε κάνει όλα τα προβλεπόμενα εμβόλια
Ακόμη και πριν μείνετε έγκυος, βεβαιωθείτε ότι έχετε κάνει όλα τα εμβόλια που απαιτούνται, συμπεριλαμβανομένων των επαναληπτικών δόσεων. Αυτό θα σας βοηθήσει να προστατέψετε εσάς και το παιδί σας από σοβαρές ασθένειες που μπορούν να προληφθούν, όπως για παράδειγμα η ερυθρά – μια μεταδοτική ασθένεια που μπορεί να είναι επικίνδυνη εάν τη κολλήσετε ενώ είστε έγκυος. Μπορεί να προκαλέσει αποβολή ή σοβαρές γενετικές ανωμαλίες.
Η καλύτερη προστασία κατά της ερυθράς είναι το εμβόλιο MMR (ιλαρά-ερυθρά-παρωτίτιδα). Εάν δεν έχετε κάνει το MMR, θα χρειαστεί να εμβολιαστείτε ένα μήνα ή και περισσότερο πριν μείνετε έγκυος. Ο λόγος για αυτό, είναι πως το εμβόλιο αυτό περιέχει μια εξασθενημένη εκδοχή των ζωντανών ιών. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κάνει μια εξέταση αίματος πριν την εγκυμοσύνη για να δείτε εάν έχετε ανοσία στην ασθένεια, καθώς οι περισσότερες γυναίκες εμβολιάστηκαν με το εμβόλιο αυτό ως παιδιά – αλλά επιβεβαιώστε το με το γυναικολόγο σας ή άλλο επαγγελματία υγείας.
Μείνατε έγκυος; Ποια εμβόλια μπορείτε να κάνετε
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η γυναίκα είναι πιο ευάλωτη σε ορισμένα μεταδοτικά νοσήματα που έχουν κάποια επικίνδυνα χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα η ευκολία με την οποία μεταδίδονται, η βαρύτητα της νόσησης, ο μακρύς χρόνος της νόσησης και τελευταία το αποτέλεσμα της θεραπείας, που μπορεί να μην είναι το προσδοκώμενο. Όμως, μόνο τα λεγόμενα αδρανοποιημένα εμβόλια είναι κατάλληλα για την έγκυο. Αυτό σημαίνει ότι παράγονται με την αδρανοποίηση ή τη θανάτωση του μικροβίου κατά τη διαδικασία παρασκευής του εμβολίου.
Ποια είναι αυτά; Το πρώτο είναι το εμβόλιο κατά της εποχικής γρίπης και το δεύτερο το Tdap (τέτανος, διφθερίτιδα, κοκκύτης). Υπάρχουν, βέβαια, και άλλα εμβόλια που μπορούν να χορηγηθούν με ασφάλεια στην εγκυμοσύνη, αλλά εξατομικεύονται κατά περίπτωση. Τέτοια είναι τα εμβόλια για την ηπατίτιδα Α, την ηπατίτιδα Β, τον πνευμονιόκοκκο, τον αιμόφιλο ινφλουέντζας τύπου Β, κ.ά. Γενικά η συζήτηση με το θεράποντα ιατρό θα δώσει την καλύτερη λύση για το ποια εμβόλια χρειάζεται να γίνουν.
Το εμβόλιο κατά της COVID-19
Η λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV2 μπορεί να είναι ασυμπτωματική σε ποσοστό έως και 75% των εγκύων. Σε περίπτωση συμπτωματικής νόσου, ωστόσο, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για βαριά νόσηση και θανάτου της εγκύου και του μωρού της, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Αυτός είναι ο λόγος που η διεθνής επιστημονική κοινότητα συνιστά τον εμβολιασμό όλων των γυναικών που κυοφορούν με τα εμβόλια κατά της νόσου Covid-19, που προκαλεί ο πανδημικός ιός.
Ο εμβολιασμός των γυναικών που κυοφορούν μπορεί να γίνει με εμβόλια mRNA, για τα οποία υπάρχουν δεδομένα ασφάλειας και αντιγονικότητας σε εγκύους, σε οποιοδήποτε τρίμηνο της κύησης. Σε περίπτωση εξωσωματικής, ο εμβολιασμός συστήνεται να πραγματοποιείται 3-5 μέρες μακριά από ωοληψία ή εμβρυομεταφορά για τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου.
Βέβαια, πάντα είναι απαραίτητη η συναίνεση και η σύμφωνη γνώμη του θεράποντα ιατρού για τη χορήγηση οποιουδήποτε σκευάσματος στην έγκυο.
Όλα τα εμβόλια τηρούνται σύμφωνα με τα υψηλότερα πρότυπα ασφάλεια, κάτι που σημαίνει ότι μελετώνται προσεκτικά και παρακολουθούνται για παρενέργειες. Τα εμβόλια, όπως συμβαίνει με κάθε φάρμακο, μπορεί ωστόσο να έχουν κάποιες παρενέργειες. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι που εμβολιάζονται δεν έχουν παρενέργειες ή έχουν μόνο ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες, που υποχωρούν γρήγορα από μόνες τους (ερυθρότητα, οίδημα και ευαισθησία στο σημείο όπου έγινε το εμβόλιο). Άλλες πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι κόπωση, πονοκέφαλος, μυϊκός πόνος, ρίγη, πυρετός και ναυτία.