Η νέα σχολική χρονιά έχει ξεκινήσει για τα καλά, πολλά παιδιά όμως ακόμα δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στο νέο πρόγραμμα ύπνου. Ως αποτέλεσμα πολλοί έφηβοι μπορεί να έχουν περισσότερη κούραση κατά την διάρκεια της ημέρας, εξαιτίας της διαταραγμένης ανάπαυσης, και αλλαγές στη διάθεση ή ακόμα και στην συγκέντρωση.
Αν και χρειάζονται οκτώ έως δέκα ώρες ύπνου κάθε βράδυ για να διατηρήσουν τη σωματική τους υγεία, τη συναισθηματική ευεξία και τις σχολικές επιδόσεις, σύμφωνα με το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου και την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου, οι περισσότεροι έφηβοι τείνουν να κοιμούνται λιγότερο από οκτώ, ειδικά τις καθημερινές.
Πρόσφατα δημοσιευμένη έρευνα στο περιοδικό SLEEP ρίχνει φως στο πώς οι έφηβοι μπορούν να κοιμηθούν περισσότερο αλλά και καλύτερα.
Γιατί οι έφηβοι ξενυχτούν;
«Οι έφηβοι περνούν από πολλές αλλαγές. Μία από αυτές μάλιστα, αφορά την αλλαγή στη βιολογία του ύπνου που συμβαίνει κατά την εφηβεία» αναφέρει χαρακτηριστικά η Stephanie J. Crowley, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής και συμπεριφορικών επιστημών στο Rush University.
Τα συστήματα του εγκεφάλου που ελέγχουν τον ύπνο αλλάζουν με τέτοιο τρόπο που είναι ευκολότερο για έναν έφηβο να μένει ξύπνιος αργά το βράδυ. Ένα από αυτά τα συστήματα – το 24ωρο κιρκάδιο ρολόι – αλλάζει αργότερα στο χρόνο.
Υπάρχουν λοιπόν δύο ανταγωνιστικές δυνάμεις: η μία να κοιμάται νωρίτερα για το σχολικό πρόγραμμα και η άλλη μια βιολογική αλλαγή που συμβαίνει φυσικά στο σώμα ενός εφήβου.
Λόγω αυτών των χαρακτηριστικών, οι ερευνητές ξεκίνησαν να δοκιμάζουν μια παρέμβαση δύο εβδομάδων που στοχεύει το κιρκάδιο σύστημα με διαφορετικά μοτίβα συμπεριφοράς και που μπορεί να βοηθήσει τους εφήβους να βρουν μια καλύτερη ρουτίνα ύπνου.
Φως και καλύτερη διαχείριση χρόνου
Για να καταπολεμήσουν τη στέρηση ύπνου στους εφήβους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν θεραπεία με έντονο φως τα δύο πρωινά του Σαββατοκύριακου για συνολικά 2,5 ώρες. Το έντονο φως κάνει το εσωτερικό ρολόι να ξυπνήσει λίγο νωρίτερα. Αυτή η μετατόπιση φάνηκε να διευκολύνει τον έφηβο να αποκοιμηθεί την κατάλληλη στιγμή.
Στην συνέχεια οι ερευνητές παρείχαν εργαλεία διαχείρισης χρόνου και περιόρισαν ορισμένες δραστηριότητες των εφήβων μετά το σχολείο. Οι ερευνητές μπόρεσαν να αλλάξουν την ώρα ύπνου των εφήβων κατά μιάμιση ώρα νωρίτερα και ο συνολικός χρόνος ύπνου τους αυξήθηκε κατά περίπου μία ώρα.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι οι έφηβοι στην ομάδα παρέμβασης ήταν λιγότερο κουρασμένοι, λιγότερο ευερέθιστοι και λιγότερο ανήσυχοι και εμφάνιζαν καλύτερη συγκέντρωση. Η πρωινή εγρήγορση των μαθητών βελτιώθηκε επίσης.
