Όλο και περισσότερα παιδιά τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) και ο κύριος «ένοχος» γι’ αυτό θεωρείται η εμφάνιση παχυσαρκίας στις νεαρές ηλικίες. Μελέτες δείχνουν ότι η πάθηση επηρεάζει το 4% έως 5% των παιδιών και των εφήβων – δηλαδή ένα διόλου ευκαταφρόνητο κομμάτι των νέων ανθρώπων.
Πού οφείλεται η υπέρταση στα παιδιά;
Η υπέρταση στα παιδιά συνήθως προκαλείται από μια άλλη υποκείμενη κατάσταση υγείας, όπως καρδιακή νόσο ή νεφρική νόσο. Ως εκ τούτου, αναφέρεται ως δευτεροπαθής υπέρταση και μόλις επιλυθεί η ιατρική κατάσταση, η αρτηριακή πίεση συνήθως επιστρέφει στο φυσιολογικό. Η δευτερογενής υπέρταση μπορεί επίσης να προκληθεί από τις ακόλουθες καταστάσεις:
- Υπερθυρεοειδισμός
- Διαταραχή των επινεφριδίων
- Προβλήματα ύπνου, ιδιαίτερα υπνική άπνοια
- Στένωση νεφρικής αρτηρίας
Ορισμένα φάρμακα μπορεί να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση, αλλά, και πάλι, η αρτηριακή πίεση συνήθως επιστρέφει στο φυσιολογικό εάν το φάρμακο διακοπεί.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός δεν μπορεί να προσδιορίσει τι προκαλεί την υπέρταση, οπότε η κατάσταση αναφέρεται ως πρωτοπαθής ή ιδιοπαθής υπέρταση. Διάφοροι παράγοντες που είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στον κίνδυνο πρωτοπαθούς υπέρτασης περιλαμβάνουν:
- Παχυσαρκία (δείκτης μάζας σώματος >25) και αυξημένο βάρος
- Οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης
- Υψηλή χοληστερίνη και τριγλυκερίδια
- Διαβήτης τύπου 2 ή αυξημένο σάκχαρο νηστείας
Επιπλοκές υγείας στα παιδιά και αργότερα στη ζωή
Τα παιδιά με υπέρταση συχνά αναπτύσσουν υπνική άπνοια και αναπνέουν ανώμαλα ενώ κοιμούνται, ιδιαίτερα εάν είναι υπέρβαρα. Εάν η υπέρταση επιμείνει στην ενήλικη ζωή, το άτομο διατρέχει αυξημένο κίνδυνο νεφρικής νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής προσβολής και καρδιακής ανεπάρκειας.
Πώς ανιχνεύεται
Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης γίνεται με φουσκωτή περιχειρίδα και μετρητή αρτηριακής πίεσης. Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης αποτελείται από δύο μετρήσεις. Ο πρώτος (ανώτερος) αριθμός είναι μια μέτρηση της συστολικής αρτηριακής πίεσης, η οποία είναι η πίεση στις αρτηρίες όταν η καρδιά χτυπά. Ο δεύτερος (κατώτερος) αριθμός είναι μια μέτρηση της διαστολικής πίεσης, η οποία είναι η πίεση στις αρτηρίες μεταξύ των καρδιακών παλμών.
Μία μέτρηση της αρτηριακής πίεσης δεν αρκεί για τη διάγνωση της υπέρτασης. Για να διαγνωστεί, το παιδί πρέπει να έχει μη φυσιολογική ένδειξη σε τουλάχιστον τρεις επισκέψεις στον γιατρό, και κατά τη διάρκεια κάθε επίσκεψης η μέτρηση μπορεί να ληφθεί πολλές φορές για να διασφαλιστεί ότι είναι ακριβής.
Πότε η αρτηριακή πίεση θεωρείται φυσιολογική;
Αυτό που θεωρείται «φυσιολογική» αρτηριακή πίεση είναι σχετικό και εξαρτάται από το φύλο, την ηλικία και το ύψος του παιδιού. Εάν διαγνωστεί υπέρταση, το παιδί θα πρέπει στη συνέχεια να ελέγχεται περίπου κάθε 6 μήνες. Ένας γιατρός μπορεί επίσης να πραγματοποιήσει τις ακόλουθες εξετάσεις για να ελέγξει για άλλες υποκείμενες καταστάσεις που μπορεί να προκαλούν το πρόβλημα:
- Ηχοκαρδιογράφημα για τον έλεγχο της ροής του αίματος μέσω της καρδιάς
- Υπερηχογράφημα για την αξιολόγηση των νεφρών
- Εξέταση αίματος για τον έλεγχο του αριθμού των αιμοσφαιρίων, της γλυκόζης αίματος και της λειτουργίας των νεφρών
- Ανάλυση ούρων
Μπορεί να θεραπευτεί;
Η υπέρταση στα παιδιά γενικά αντιμετωπίζεται με αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η τακτική άσκηση, η κατανάλωση μιας δίαιτας που είναι καλή για την καρδιά και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Εάν αυτά τα μέτρα από μόνα τους δεν επαρκούν για την επίλυση του προβλήματος (η πάθηση παραμένει για περισσότερο από ένα χρόνο μετά την διάγνωση), υπάρχει ένα πλήθος φαρμάκων που μπορούν να συνταγογραφηθούν και ο γιατρός του παιδιού σας θα κρίνει ποιο είναι το πλέον κατάλληλο.