Τα παιδιά μεγαλώνουν γρήγορα και αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Παρά την ταχεία σωματική τους ανάπτυξη, όμως, απέχουν πολύ από τα παιδιά σχολικής ηλικίας. Γνωρίζοντας οι γονείς πώς ακριβώς αναπτύσσονται τα τρίχρονα παιδιά τους, μπορούν να καταλάβουν καλύτερα γιατί συμπεριφέρονται όπως συμπεριφέρονται, γιατί κάνουν τις επιλογές που κάνουν και τι δεν μπορούν να κάνουν. Έχοντας αυτή τη γνώση οι γονείς, μπορούν να αξιοποιήσουν τα δυνατά σημεία του τρίχρονου και να το βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες του.
Εδώ είναι όλα όσα θέλετε να ξέρετε για το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού σας και την συμπεριφορά του:
Κοινωνικά και συναισθηματικά ορόσημα
Μπορεί να παρατηρήσετε ότι το τρίχρονο παιδί σας αρχίζει να κοινωνικοποιείται και δεν είναι τόσο ντροπαλό όσο όταν ήταν μικρό παιδί. Σύμφωνα με τα CDC, υπάρχουν πολλές κοινωνικές/συναισθηματικές εξελίξεις που συμβαίνουν σε αυτή την ηλικία. Μία από αυτές αφορά στην αυτοδιαχείριση των συναισθημάτων του αποχωρισμού. Εάν αφήσετε το παιδί στο νηπιαγωγείο, δεν θα εκνευριστεί καθόλου ή δεν θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να ηρεμήσει όταν φύγετε. Το παιδί σας θα αρχίσει επίσης να προσεγγίζει τους γύρω του. Τα νήπια είναι γνωστά για το ότι είναι ντροπαλά, αλλά μέχρι να κλείσουν τα τρία τους χρόνια, θα αρχίσουν να παρατηρούν πραγματικά τα άλλα παιδιά γύρω τους και θα αναζητούν τη συντροφιά τους για να παίξουν παιχνίδια.
Ομιλία
Τώρα που το παιδί σας είναι τριών, μπορεί να έχετε παρατηρήσει ότι δεν βάζει γλώσσα μέσα του. Τα τρίχρονα παιδιά έχουν βρει τη φωνή τους και δεν φοβούνται να τη χρησιμοποιήσουν και η γλωσσική τους ανάπτυξη έχει προχωρήσει πολύ τώρα. Θα πρέπει να μπορούν να πουν το όνομά τους, να περιγράφουν ενέργειες και να κάνουν τις τέσσερις βασικές ερωτήσεις: «ποιος», «πού», «πότε», «γιατί». Είναι επίσης, συνήθως, σε θέση να επικοινωνούν αρκετά καλά ώστε οι γύρω ενήλικες να μπορούν να καταλάβουν τι λένε. Η γλώσσα αναπτύσσεται μεμονωμένα, και κάποια νήπια μπορεί να είναι λίγο πιο πίσω, αλλά θα φτάσουν αργά ή γρήγορα εκεί. Πάνε οι μέρες που έπρεπε να μαντέψετε τι θέλει το παιδί σας γιατί πλέον θα σας το πει από μόνο του.
Τι μπορούν να κάνουν τα τρίχρονα;
Τώρα ξέρουμε ότι μπορούν να παίξουν με άλλους κι ότι σύντομα θα μπορούν να επικοινωνούν κανονικά, αλλά τι άλλο μπορεί να κάνει ένα τρίχρονο; Ένα παιδί σε αυτή την ηλικία εργάζεται σε όλα τα είδη λεπτών και αδρών κινητικών δεξιοτήτων. Είναι σε θέση να τρέχει και να πηδά χωρίς προσπάθεια και συνήθως μπορούν να κινηθεί μόνο του σε μια σκάλα. Θα μπορεί να πλένει τα χέρια του και θα παρατηρήσετε ότι οι δεξιότητές του στο παιχνίδι έχουν αυξηθεί, καθώς μπορεί να στοιβάξει έως και 10 τουβλάκια ανεξάρτητα.
Το παιδί σας θα πρέπει επίσης να μπορεί να τρέφεται και να ντύνεται από μόνο του. Ίσως να μην μπορεί ακόμα να διαχειριστεί κουμπιά ή φερμουάρ, αλλά σύντομα θα τα καταφέρνει. Επίσης, τα τρίχρονα έχουν συνήθως πλήρη έλεγχο της ουροδόχου κύστης/εντέρου, επομένως είτε είναι εκπαιδευμένα στο γιογιό είτε μπορεί να είναι έτοιμα για προπόνηση στο γιογιό. Όσον αφορά τον ύπνο, τα τρίχρονα παιδιά συνήθως εξακολουθούν να κοιμούνται περίπου 13 ώρες κάθε μέρα, με τα περισσότερα από αυτά να εξακολουθούν να παίρνουν έναν απογευματινό υπνάκο.
Συμπεριφορά τρίχρονων
Τα τρίχρονα παιδιά αρχίζουν να καταλαβαίνουν το σώμα και τα συναισθήματά τους. Καταλαβαίνουν ότι είναι δικά τους κι αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι εξακολουθούν να «εκτοξεύουν» την οργή που νιώθουν περιστασιακά, αλλά αυτές οι «εκρήξεις» θυμού θα πρέπει να είναι μικρότερες απ’ ό,τι πριν. Στα τρία, τα παιδιά αρχίζουν να φοβούνται τα φανταστικά πράγματα. Πρακτικά, μπορεί να παρατηρήσετε ότι το μικρό σας βλέπει πιο συχνά εφιάλτες ή να εκδηλώσει φόβο για το σκοτάδι και τους μικρούς χώρους. Τα παιδιά θα πρέπει επίσης να δείχνουν κάποια ενσυναίσθηση για τους άλλους σε αυτό το στάδιο και θα πρέπει να δείχνουν ενδιαφέρον για τους άλλους γύρω τους και να ανησυχούν για τα συναισθήματά τους.
Τα «άβολα» πράγματα
Υπάρχει κάτι που θα πρέπει ως γονείς να γνωρίζετε για το τρίχρονο παιδί σας και το οποίο μπορεί να σας κάνει να νιώσετε λίγο άβολα, αλλά είναι απολύτως φυσιολογικό. Τα παιδιά στα τρία αρχίζουν να καταλαβαίνουν πραγματικά τις διαφορές στο φύλο. Θα αρχίσουν να περιεργάζονται το πώς δείχνει το σώμα τους και τα σώματα εκείνων που διαφέρουν από αυτά. Δεν είναι, λοιπόν, ασυνήθιστο οι γονείς με παιδιά σε αυτή την ηλικία να λάβουν τηλεφωνήματα από δασκάλους ότι το παιδί τους και ένας φίλος του προσπαθούσαν να ρίξουν ο ένας μια ματιά στα ιδιωτικά μέρη του άλλου. Εάν συμβεί αυτό, είναι σημαντικό να μην αντιδράσετε πολύ σκληρά, καθώς το παιδί σας δεν καταλαβαίνει γιατί αυτό που έκανε ήταν λάθος ενώ νόμιζε ότι μάθαινε. Αντίθετα, συζητήστε μαζί του για τα φύλα και τα μέρη του σώματος, αλλά εξηγήστε του τη σημασία της ιδιωτικής ζωής.
Πότε να ανησυχήσετε
Παρόλο που οι γονείς γνωρίζουν ότι όλα τα παιδιά μεγαλώνουν και αναπτύσσονται με τον δικό τους ρυθμό, μπορεί να ανησυχούν εάν πιστεύουν ότι το παιδί τους έχει μείνει πολύ πίσω. Υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να παρατηρήσετε και τα οποία θα έδειχναν ότι κάτι δεν πάει καλά.
Εάν το παιδί σας δεν έχει οπτική επαφή, δεν χρησιμοποιεί προτάσεις τριών λέξεων ή έχει πρόβλημα με την ακοή/όραση, τότε πρέπει να αναζητήσετε έναν γιατρό. Είναι επίσης σημαντικό να προσέχετε για φυσικά ορόσημα που δεν έχουν φτάσει, όπως εάν το τρίχρονο παιδί σας είναι αδέξιο τις περισσότερες φορές ή εάν δεν μπορεί να χειριστεί μικρά αντικείμενα στα χέρια του.