Όλα τα παιδιά έχουν την τάση να «τεντώνουν» την αλήθεια και να ενσωματώνουν και κάποιες… φανταστικές λεπτομέρειες στις ιστορίες τους. Και παρόλο που μπορεί να είναι απογοητευτικό να ακούτε το παιδί να λέει ψέματα, είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη τον λόγο που το παιδί το κάνει προτού αποφασίσετε να λάβετε δράση.
Γιατί λένε ψέματα τα παιδιά;
Εδώ είναι οι τρεις κύριοι λόγοι για τους οποίους τα παιδιά λένε ψέματα:
Χρησιμοποιούν τη φαντασία τους
Σας έχει πει ποτέ ότι είδε έναν μονόκερο στο σαλόνι ή ότι το τέρας δημιούργησε το χάος στο δωμάτιό του; Τα παιδιά έχουν υπέροχη φαντασία και μερικές φορές παρουσιάζουν όλα όσα δημιουργούν στην φαντασία τους σαν να είναι κάτι αληθινό.
Πώς θα το αντιμετωπίσετε: Όταν το παιδί σας λέει κάτι που έχει βγάλει από την φαντασία του, ρωτήστε το: «Είναι κάτι που πραγματικά συνέβη ή είναι κάτι που θα ήθελες να έχει συμβεί;». Πρόκειται για μια μη επικριτική απάντηση, που θα ενθαρρύνει το παιδί να αναγνωρίσει την αλήθεια.
Μην αποθαρρύνετε τη φαντασία του. Αντίθετα, βοηθήστε το παιδί να μάθει να αναγνωρίζει ότι μπορεί να πει υπέροχες ιστορίες, αρκεί να ξεκαθαρίσει ότι οι ιστορίες του δεν είναι αληθινές. Με εξάσκηση και καθοδήγηση, θα μάθει τελικά να ξεκινά μια φανταστική ιστορία λέγοντας: «Ξέρεις τι θα ήθελα να ήταν αλήθεια;».
Θέλουν να αποφύγουν τις συνέπειες
Έχει τύχει να προσπαθεί να σας πείσει ότι δεν έφαγε την σοκολάτα ενώ το πρόσωπό του είναι λερωμένο με σοκολάτα; Αν ναι, τότε πρόκειται για την περίπτωση όπου συνήθως τα παιδιά λένε ψέματα για να αποφύγουν τις αρνητικές συνέπειες. Αν πιάσετε το παιδί σας να λέει ψέματα, δώστε του μια ευκαιρία να πει την αλήθεια.
Πώς θα το αντιμετωπίσετε: Πείτε του «Θα σου δώσω ένα λεπτό να το σκεφτείς και μετά θα σε ρωτήσω ακόμα μία φορά για το τι πραγματικά συνέβη». Μερικές φορές τα παιδιά λένε αυτόματα ψέματα όταν φοβούνται ότι θα έχουν μπελάδες. Δίνοντάς τους λίγα λεπτά για να σκεφτούν την απάντησή τους, τους δίνεται μια ευκαιρία να είναι ειλικρινείς.
Θέλουν να σας εντυπωσιάσουν
Τα παιδιά λένε επίσης ψέματα επειδή θέλουν να εντυπωσιάσουν εσάς, τους φίλους τους, τους συμμαθητές τους. Ένα παιδί μπορεί να πει στους φίλους του ότι έβαλε γκολ ή ότι πήρε τον υψηλότερο βαθμό στα μαθηματικά από όλη την τάξη, ακόμα και αν κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί στην πραγματικότητα.
Τα στοιχεία υπερβολής ακόμα και σε μια πραγματική κατάσταση ή το ξεκάθαρο ψέμα χρησιμοποιείται συχνά από τα παιδιά στην προσπάθειά τους να καλύψουν τις ανασφάλειές τους. Σε μια προσπάθεια να ταιριάξουν με τους συνομηλίκους τους, μερικές φορές επιμένουν ότι είτε έχουν παρόμοιες εμπειρίες με τους φίλους τους είτε προσπαθούν να εντυπωσιάσουν τους φίλους τους με τις ιστορίες τους.
Πώς θα το αντιμετωπίσετε: Μιλήστε τους για τις πιθανές συνέπειες της καυχησιολογίας και βοηθήστε να αναπτύξουν τις κατάλληλες κοινωνικές δεξιότητες. Βοηθήστε τα να βρουν τρόπους να συνδεθούν με άλλους ανθρώπους χωρίς να λένε ψέματα για τις εμπειρίες τους.
Επαινέστε τις προσπάθειές του, όχι το αποτέλεσμα για να του δείξετε ότι εκτιμάτε την σκληρή δουλειά και όχι το επίτευγμα. Για παράδειγμα, αντί να τον επαινείτε για τα περισσότερα γκολ στον αγώνα ποδοσφαίρου, επαινέστε τον που προσπάθησε σκληρά.
Αυτό θα τονώσει την αυτοεκτίμησή του και σιγά σιγά τα ψέματα εντυπωσιασμού θα εκλείψουν.