Παρά την τη σημασία των μπαμπάδων στη ζωή των παιδιών τους, υπάρχουν λίγες έρευνες σχετικά με το πώς η πατρότητα επηρεάζει τους άνδρες. Ακόμη λιγότερες μελέτες εστιάζουν στις εγκεφαλικές και βιολογικές αλλαγές που μπορεί να συνοδεύουν την πατρότητα. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η μετάβαση στη γονεϊκότητα μπορεί να είναι ανατρεπτική για οποιονδήποτε αποκτήσει ένα μωρό. Για τις γυναίκες που γίνονται βιολογικές μητέρες, οι ορμόνες στην εγκυμοσύνη βοηθούν να εξηγηθεί γιατί ο εγκέφαλος μιας νέας μητέρας μπορεί να αλλάξει. Αλλά πώς η πατρότητα αναδιαμορφώνει τους εγκεφάλους και τα σώματα των ανδρών, ενώ δεν βιώνουν άμεσα την εγκυμοσύνη;
Ο εγκέφαλος του μπαμπά
Όπως συμβαίνει με την εξάσκηση κάθε νέας δεξιότητας, η φροντίδα ενός βρέφους μπορεί να αφήσει σημάδια στον εγκέφαλο των νέων γονέων. Αυτό είναι αυτό που οι νευροεπιστήμονες αποκαλούν πλαστικότητα του εγκεφάλου. Προκαλείται από την εμπειρία, με τον ίδιο τρόπο όπως όταν μαθαίνετε μια νέα γλώσσα ή όταν κατακτάτε ένα νέο μουσικό όργανο.
Ένας αραιός αλλά αυξανόμενος όγκος επιστημονικών δεδομένων παρατηρεί αυτού του είδους την πλαστικότητα σε πατέρες που βιώνουν τις γνωστικές, σωματικές και συναισθηματικές απαιτήσεις της φροντίδας ενός νεογέννητου.
Όσον αφορά την εγκεφαλική λειτουργία, για παράδειγμα, οι ομοφυλόφιλοι άνδρες πατέρες, που είναι πρωταρχικοί φροντιστές, παρουσιάζουν ισχυρότερες συνδέσεις μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου των γονέων όταν βλέπουν τα βρέφη τους, σε σύγκριση με τους δευτερεύοντες άνδρες φροντιστές.
Ερευνητικές ομάδες στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας και το Instituto de Investigación Sanitaria Gregorio Marañón, συνεργάστηκαν για να μάθουν περισσότερα σχετικά με τον πατρικό εγκέφαλο. Στρατολόγησαν 40 άνδρες – 20 στην Ισπανία και 20 στην Καλιφόρνια – και έβαλαν τον καθένα σε μαγνητικό τομογράφο δύο φορές: πρώτα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της συντρόφου τους και ξανά αφού το μωρό τους ήταν 6 μηνών. Συμπεριέλαβαν, επίσης, μια ομάδα ελέγχου 17 άτεκνων ανδρών.
Διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος των νέων μπαμπάδων παρουσίασε αλλαγές που δεν εμφάνισαν οι άτεκνοι άνδρες. Οι τροποποιήσεις παρατηρήθηκαν σε περιοχές του φλοιού που συμβάλλουν στην οπτική επεξεργασία, την προσοχή και την ενσυναίσθηση προς το μωρό.
Τι αναδιαμορφώνει τον εγκέφαλο ενός νέου πατέρα;
Ο βαθμός πλαστικότητας του εγκεφάλου των πατέρων μπορεί να συνδέεται με το πόσο αλληλεπιδρούν με το μωρό τους. Παρόλο που οι πατέρες σε πολλά μέρη του κόσμου συμμετέχουν όλο και περισσότερο στη φροντίδα των παιδιών, αυτό διαφέρει από άνδρα σε άνδρα.
Στην πραγματικότητα, οι εγκεφαλικές αλλαγές στους πατέρες ήταν σχεδόν στο μισό μέγεθος των αλλαγών που παρατηρήθηκαν στις μητέρες.
Οι κοινωνικοί, πολιτιστικοί και ψυχολογικοί παράγοντες που καθορίζουν το πόσο ασχολούνται οι πατέρες με τα παιδιά τους παίζουν το ρόλο τους.
Οι Ισπανοί πατέρες, οι οποίοι, κατά μέσο όρο, έχουν πιο γενναιόδωρες άδειες πατρότητας απ’ ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες, συντονίζονται καλύτερα με τις ενδείξεις των βρεφών τους από ότι οι Αμερικανοί μπαμπάδες. Ίσως οι άνδρες που παρουσιάζουν μεγαλύτερη αναδιαμόρφωση του εγκεφάλου και των ορμονών να έχουν και περισσότερα κίνητρα να συμμετέχουν στην πρακτική φροντίδα.
