Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να το αποφύγετε. Τα παιδιά κόβονται στο τεστ, δεν παίρνουν το ρόλο, δεν μπαίνουν στην ομάδα, δεν μπαίνουν στο πανεπιστήμιο της πρώτης τους επιλογής. Ως γονιός, είναι πολύ δύσκολο να βλέπουμε το παιδί μας να βιώνει την αποτυχία σε πραγματικό χρόνο.
Είναι φυσικό ένστικτο να θέλουμε να επέμβουμε και να το «διορθώσουμε». «Πολλοί γονείς θέλουν να οργώνουν τη γη μπροστά από το παιδί τους για να διασφαλίσουν ότι δεν θα συναντήσουν ανωμαλίες ή εμπόδια», λέει ο David Anderson, κλινικός ψυχολόγος στο Child Mind Institute.
Οι μελέτες όμως έχουν συνδέσει αυτή τη γονική συμπεριφορά με το άγχος και την κατάθλιψη των παιδιών. Παρότι έχουν τις αντίθετες προθέσεις, με αυτόν τον τρόπο οι γονείς στέλνουν το μήνυμα στα παιδιά ότι δεν είναι ικανά να ξεπεράσουν τα προβλήματα μόνα τους.
Διαβάστε επίσης: Το λάθος που κάνουμε στο βωμό της ηρεμίας του παιδιού
Η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά όχι μόνο μπορούν να αντιμετωπίσουν την αποτυχία, αλλά πρέπει να την βιώσουν. Έτσι θα αναπτύξουν την αποφασιστικότητα που θα τους χρησιμεύσει σε όλη τους τη ζωή, όπου η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη.
Σενάρια για αποτυχία
Την επόμενη φορά που το παιδί σας θα βρεθεί αντιμέτωπο με μια αποτυχία, δοκιμάστε αυτές τις στρατηγικές για να του δώσετε κίνητρο να ξανασηκωθεί και να συνεχίσει να προσπαθεί.
Να είστε λιγότερο αντιδραστικοί και περισσότερο περίεργοι
Το παιδί σας επιστρέφει στο σπίτι με ένα «Γ» σε μια εργασία. Αφιερώστε μια στιγμή για να το σκεφτείτε. Μην οδηγηθείτε με την πρώτη σας αντίδραση. Αντί για άμεση τιμωρία ή εκφράσεις για το πώς σας κάνει να νιώθετε η αποτυχία του, επικεντρωθείτε στη διαδικασία της σκέψης του. Ενισχύστε την ανθεκτικότητά του.
Έρευνες δείχνουν ότι η εστίαση στο πώς το παιδί σας απέδωσε αντί για το τι μπορεί να του διδάξει η αποτυχία οδηγεί σε μια «παγιωμένη νοοτροπία». Με άλλα λόγια, όταν οι γονείς αντιδρούν σαν η αποτυχία να είναι καταστροφική, το συμπέρασμα των παιδιών είναι ότι πρέπει να αποφύγουν την αποτυχία αντί να μάθουν από αυτήν.
Αποφύγετε το παιχνίδι της επίρριψης ευθυνών
Είναι δελεαστικό να επιρρίψετε μια αποτυχία αλλού σε μια προσπάθεια να απαλύνετε τα πληγωμένα συναισθήματα. «Ο τρόπος με τον οποίο μιλάμε για την αποτυχία έχει σημασία», επισημαίνει ο Anderson. «Αν πούμε ότι η αποτυχία οφείλεται στον προπονητή που έχει κάτι εναντίον του παιδιού, του δείχνουμε ότι είναι ανίσχυρο να αλλάξει μια κατάσταση στο μέλλον».
Μην παρεμβαίνετε
Στο επίκεντρο αρκετών σχολών σκέψης, όπως η Μοντεσσόρι είναι η δημιουργία ενός «χώρου του ναι». Εκεί τα παιδιά μπορούν να προσπαθήσουν να λύσουν προβλήματα με ασφαλή τρόπο χωρίς κάποιος να τους λέει πώς να το κάνουν.
Αν δείτε το παιδί σας να δυσκολεύεται με μια εργασία, απλά παρατηρήστε από απόσταση. Εφόσον είναι σε θέση να κρατήσει καθαρό (αν και απογοητευμένο) το μυαλό του, η σκληρή δουλειά θα αποδώσει αργότερα.
«Αυτό είναι πραγματικά το κλειδί για τα μικρότερα παιδιά. Κρατήστε τα σε ένα επίπεδο άγχους που δεν είναι εντελώς αποδιοργανωτικό», αναφέρει ο Anderson. «Αφιερώσετε μερικές στιγμές την ημέρα για να τα αφήσετε να επεξεργαστούν λύσεις σε προβλήματα μόνα τους».
Υπενθυμίστε τους ότι η αποτυχία είναι μόνο μια στιγμή
Η διαφοροποίηση είναι το κλειδί. Να θυμάστε ότι το παιδί σας δεν ορίζεται από την ενέργεια που έκανε (ή δεν έκανε) και απέτυχε. Μια αποτυχία δεν καθορίζει αυτό που είναι. Το ίδιο ισχύει και όταν πετυχαίνουν. Γιορτάστε το, αλλά μην το μετατρέψετε σε χαρακτηριστικό της προσωπικότητας. Η ανθεκτικότητα έχει να κάνει με την επιτυχία ως διαδικασία, όχι εκ γενετής δικαίωμα.