Ο φονικός σεισμός στην Τουρκία και τη Συρία, οι ειδήσεις για τους διασωθέντες και για εκείνους που χάθηκαν, αλλά και οι αναλύσεις για όλα εκείνα τα εμπόδια και τα προβλήματα που θα έχουν να αντιμετωπίσουν οι πληγέντες στο μέλλον μας «αγγίζουν» βαθιά και τα παιδιά, δεν αποτελούν εξαίρεση.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Γεράσιμος Κολαΐτης, καθηγητής Παιδοψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, στο κείμενο που ακολουθεί αναλύει το πώς οι φυσικές καταστροφές και συγκεκριμένα οι σεισμοί «σκοτεινιάζουν» την ψυχική υγεία των ανηλίκων. Και αντλεί δεδομένα από ελληνική μελέτη, 6 μήνες αλλά και 15 χρόνια μετά τον σεισμό του 1999.

 

Διαβάστε επίσης: Συναισθήματα: Πώς θα κάνετε το παιδί να σας μιλήσει γι αυτά

Τι επισημαίνει ο Γεράσιμος Κολαΐτης

«Συγκλονισμένοι ζούμε τελευταία τον θάνατο, την απώλεια, την απελπισία, αλλά και τον θρίαμβο της ζωής, μέσα από τους καταστροφικούς σεισμούς σε Τουρκία και Συρία. Οι μαζικές φυσικές καταστροφές ευθύνονται για απώλειες πολλών ζωών, ενώ ταυτόχρονα έχουν μεγάλες ψυχοκοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στις κοινωνίες, ιδιαίτερα του Τρίτου Κόσμου (από τις οποίες προέρχεται το 97,5% των θυμάτων), λόγω της έλλειψης διαχείρισης κινδύνου και της χαμηλής ποιότητας των κατασκευών σ’ αυτές τις χώρες.

Γνωρίζουμε πως ύστερα από σοβαρές φυσικές καταστροφές οι μετατραυματικές αντιδράσεις παιδιών και εφήβων μπορεί να φτάσουν σε επίπεδα επιδημίας, να παραμείνουν υψηλές για μεγάλη περίοδο, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την καλή ψυχική υγεία του παιδικού πληθυσμού μεγάλων περιοχών. Η απόκριση των ανηλίκων στη φυσική καταστροφή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως π.χ. «δόση», εμπειρίες, ηλικία, αντιδράσεις γονέων.

Πώς πληγώνονται τα παιδιά

Μεγαλύτερη «δόση» του τραυματικού γεγονότος στο οποίο εκτέθηκαν τα παιδιά συνεπάγεται και εντονότερη αντίδρασή τους σ’ αυτό. Επηρεάζονται περισσότερο όσα έχουν βιώσει τον σοβαρό τραυματισμό ή θάνατο συγγενούς ή προσφιλούς τους προσώπου ή/και ζημιές του σπιτιού ή του σχολείου τους. Τα μικρότερης ηλικίας παιδιά (αντιδρούν κυρίως με προβλήματα συμπεριφοράς, φόβους και δυσκολίες αποχωρισμού) φαίνεται να είναι πιο ευάλωτα από τα μεγαλύτερα (αντιδρούν κυρίως με κατάθλιψη, άγχος ή σχολική άρνηση). Οι έφηβοι μπορεί να εκδηλώσουν εναντιωματικότητα και πτώση στις σχολικές επιδόσεις τους, ενώ κάποιοι ωριμάζουν συναισθηματικά μέσα από την εμπειρία αλλάζοντας προτεραιότητες στη ζωή τους (σεισμός Αρμενίας 1988). Τα παιδιά είναι πολύ ευαίσθητοι δέκτες των αντιδράσεων των γονέων τους, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσεων, και επηρεάζονται σημαντικά από αυτές.