Η συναισθηματική εκπαίδευση είναι μια από τις πιο σημαντικές πτυχές στη συνολική εκπαίδευση των παιδιών. Γι’ αυτό και πλέον, γονείς και δάσκαλοι κάνουν ό,τι μπορούν για να ενσταλάξουν στα παιδιά αξίες, στρατηγικές ρύθμισης και κοινωνικές δεξιότητες που είναι χρήσιμες στην καθημερινή ζωή. Μία σημαντική ανάμεσα σε αυτές είναι και η «συγγνώμη».
Γιατί «γλώσσες» της συγγνώμης
Καταρχάς, υπάρχουν διαφορετικές «γλώσσες» στη συγγνώμη; Στην πραγματικότητα, ναι. Γι’ αυτό και κάποιες φορές μπορεί να δημιουργούνται παρεξηγήσεις. Επειδή η συγγνώμη που μας προσφέρει το άλλο άτομο μπορεί να μην ακούγεται ειλικρινής ή να μην είναι αρκετή για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη. Οι άνθρωποι άλλωστε συχνά μιλάμε με διαφορετικούς «κώδικες» μεταξύ μας.
Διαβάστε επίσης: Να γιατί πρέπει να δίνουμε στα παιδιά την αμέριστη προσοχή μας
Αν δώσουμε στα παιδιά να το καταλάβουν αυτό, ότι δηλαδή κάθε άτομο χρειάζεται κάτι διαφορετικό για να συγχωρήσει και ότι είναι σημαντικό αυτό να το λάβουμε υπόψη μας, θα μπορούν να χτίσουν πιο υγιής σχέσεις, να θέτουν τα όριά τους και να εκφράζονται ξεκάθαρα και δυναμικά στις διαφωνίες.
Οι 5 «γλώσσες» της συγγνώμης
#1 Έκφραση λύπης
Αυτό αφορά τη συναισθηματική πτυχή της συγγνώμης, το να εκφράσει δηλαδή κανείς το πώς νιώθει για αυτό που έχει κάνει. Μεταξύ άλλων, μπορεί να αισθάνεται λύπη, ντροπή, ενοχή, απογοήτευση.
#2 Αποδοχή ευθύνης
Πρόκειται για την αναγνώριση του λάθους, χωρίς να προσπαθούμε να κατηγορήσουμε τους άλλους ή τις περιστάσεις.
#3 Αποκατάσταση της «ζημιάς»
Αυτή η «γλώσσα» της συγγνώμης αφορά τα σημάδια ενδιαφέροντος και την προσπάθεια αποκατάστασης της ζημιάς που έχει προκληθεί. Με αυτή τη συγγνώμη, εκείνος που έχει σφάλει δείχνει προθυμία να επανορθώσει και μπορεί για παράδειγμα να ρωτήσει τι μπορεί να κάνει για να διορθώσει την κατάσταση.
#4 Έκφραση προθυμίας για αλλαγή
Πολλοί άνθρωποι εκτιμούν πάνω από όλα ότι το άτομο που τους αδίκησε είναι πρόθυμο να αλλάξει, ώστε να μην κάνει ξανά το ίδιο λάθος. Μιλάμε δηλαδή για την αυτοβελτίωση, ακόμα κι αν αυτό χρειάζεται χρόνο.
#5 Συγχώρεση
Τέλος, υπάρχουν και οι άνθρωποι που περιμένουν ο άλλος να ζητήσει συγχώρεση με άμεσο και ταπεινό τρόπο.
Πώς θα μάθουμε αυτές τις γλώσσες στα παιδιά
Μπορεί να είναι δύσκολο για τα μικρά παιδιά να καταλάβουν τη διαφορά μεταξύ αυτών των 5 μορφών συγγνώμης. Επομένως, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε παιχνίδια και άλλες δραστηριότητες για να εξοικειωθούν. Για παράδειγμα, μπορείτε:
- Να εξηγήσετε για αρχή ότι είναι καλό να ζητάμε συγγνώμη με διαφορετικό τρόπο και να του πείτε από τι αποτελείται ο κάθε ένας.
- Να βοηθήσετε το παιδί να αναγνωρίσει ποια είναι η δική του γλώσσα και να συζητήσετε ποια «προτιμά» κάθε μέλος της οικογένειας.
- Να δοκιμάσετε παιχνίδια ρόλων με τις διάφορες μορφές συγχώρεσης.
- Να βασιστείτε σε ιστορίες ή ταινίες. Αν παρακολουθήσετε μια σκηνή στην οποία οι κύριοι χαρακτήρες κάνουν λάθος και ζητούν συγγνώμη, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε ως ευκαιρία για να συζητήσετε τι είδους γλώσσα έχουν χρησιμοποιήσει.
- Να δημιουργήσετε flashcards με φράσεις που αντιπροσωπεύουν τις διαφορετικές γλώσσες και να ζητήσετε από το παιδί να μαντέψει ποια είναι. Για παράδειγμα, μια κάρτα που λέει «αυτό που έκανα είναι λάθος, δεν έχω καμία δικαιολογία» θα αντιπροσωπεύει τη γλώσσα της ανάληψης ευθύνης.