Δεν υπάρχει οριστική συναίνεση σχετικά με την ηλικία στην οποία τα παιδιά μπορούν να εκτίθενται και να χρησιμοποιούν τις οθόνες. Ίσως μάλιστα υπάρχει και ένα χάσμα μεταξύ συστάσεων και πραγματικότητας. Κάποιοι ειδικοί εστιάζουν στην κατάλληλη ηλικία, ενώ άλλοι σκέφτονται τις καθημερινές δυσκολίες που προκύπτουν όταν πρόκειται για τη διατήρηση πρακτικά των ορίων.
Σε γενικές γραμμές, ορισμένοι ειδικοί συμφωνούν ότι δεν είναι καλή ιδέα τα παιδιά να αρχίσουν να χρησιμοποιούν τις οθόνες πριν από την ηλικία των 2 ετών. Ωστόσο, υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι δεν πρέπει τα παιδιά να έχουν καμιά επαφή με τις οθόνες μέχρι την ηλικία των 6 ετών.
Το σίγουρο είναι ότι εκπαιδευτικοί, ψυχολόγοι και παιδίατροι συμφωνούν στη σπουδαιότητα της σταδιακής έκθεσης και της επίβλεψης των παιδιών.
Διαβάστε επίσης: Έφηβοι: Μπορούμε να προλάβουμε επικίνδυνες συμπεριφορές;
Έλεγχος χρόνου και δραστηριότητας
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι τα παιδιά σήμερα γεννιούνται σε έναν κόσμο κατακλυσμένο από οθόνες. Η χρήση τους φυσικά από εκείνα δεν μπορεί να αφεθεί στην τύχη. Είναι βασικό να υπάρχουν κανόνες σχετικά με το χρόνο που αφιερώνουν τα παιδιά σε αυτές τις συσκευές και τις εφαρμογές καθώς και τα περιεχόμενα στα οποία έχουν πρόσβαση. Συνιστάται επίσης να εισάγεται η χρήση τους σταδιακά.
Για παράδειγμα, μεταξύ 3 και 5 ετών, τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν τις οθόνες μόνο για μία ώρα το πολύ την ημέρα.
Πολλοί ειδικοί επισημαίνουν ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να αναβάλλουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την επαφή των παιδιών με τις οθόνες. Ωστόσο, είναι επίσης αλήθεια ότι συσκευές όπως τα tablet έχουν γίνει «σύμμαχοι» στη μάθηση και επομένως, η αποτροπή των παιδιών από την κοινωνικοποίηση και την επαφή με τις οθόνες θα σήμαινε ότι τα παιδιά ίσως παρουσιάσουν ένα είδος ψηφιακού αναλφαβητισμού.
Γιατί πρέπει να καθυστερεί η χρήση των οθονών από τα παιδιά
Ο νευροψυχολόγος Αλβάρο Μπιλμπάο εξηγεί στο βιβλίο του το γιατί πρέπει να καθυστερεί η χρήση των οθονών από τα παιδιά. Αναφέρει λοιπόν το ρόλο του «ραβδωτού σώματος», ενός τμήματος του εγκεφάλου που σχετίζεται με τα ενδιαφέροντα και την προσοχή. Εάν υπάρχει ένα ισχυρό ερέθισμα και η ικανοποίηση είναι άμεση, τότε το «ραβδωτό σώμα» θέλει να επαναλάβει την ίδια εμπειρία.
Επομένως, ποιο μέρος απομένει για άλλες δραστηριότητες όπως το διάβασμα, η ζωγραφική ή η ποδηλασία; Αυτές οι δραστηριότητες είναι ναι μεν διασκεδαστικές, αλλά λιγότερο… ισχυρές. Για παράδειγμα, η εκμάθηση του ποδηλάτου απαιτεί την αντιμετώπιση των πτώσεων προτού έρθει η ικανοποίηση και η επιτυχία.
Με λίγα λόγια, ο Μπιλμπάο λέει ότι ο κίνδυνος της χρήσης οθονών σε μικρή ηλικία έγκειται στο ότι αποθαρρύνει την περιέργεια και τα κίνητρα και εστιάζει την προσοχή σε ορισμένα επιθυμητά αντικείμενα, όπως το tablet και τα κινητά τηλέφωνα.
Επιπλέον, η πρώιμη χρήση οθονών μπορεί να είναι υπεύθυνη για δυσκολίες που σχετίζονται με την προσοχή (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής (ADD) και τον εθισμό.
Πώς να κρατήσετε τη χρήση της τεχνολογίας υπό έλεγχο
Δώστε το καλό παράδειγμα
Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι είμαστε τα πρότυπα για τη συμπεριφορά των παιδιών μας. Αν τα παιδιά μας, μας βλέπουν να χρησιμοποιούμε οθόνες όλη την ημέρα, θα θελήσουν να κάνουν το ίδιο ακριβώς.
Κρατήστε τις οθόνες μακριά
Υπάρχουν στιγμές που επιβάλλεται να απομακρύνουμε τις οθόνες για να μπορέσουμε να μιλήσουμε και να ξεκουραστούμε ως οικογένεια. Για παράδειγμα, καλό είναι να απαγορεύουμε τη χρήση συσκευών πριν από τον ύπνο και κατά τη διάρκεια των γευμάτων.
Επιπλέον, θυμηθείτε ότι η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών πρέπει να έχει εκπαιδευτικό σκοπό. Όταν θέλουμε να ξεκουραστούμε ως γονείς, είναι καλύτερο να πούμε στα παιδιά μας να παίξουν με τα παιχνίδια τους, να διαβάσουν μια ιστορία στο κρεβάτι ή να βγουν να παίξουν με τους φίλους τους παρά να τους προσφέρουμε μια οθόνη.
Να είστε ρεαλιστές με τις προσδοκίες σας και το τι μπορείτε να ζητήσετε από τα παιδιά
Στην ηλικία που βρίσκονται, τα παιδιά δεν έχουν «κατακτήσει» ακόμη τα συναισθήματά τους και όταν για παράδειγμα νιώθουν απογοήτευση ή δεν παίρνουν αυτό που θέλουν, εκρήγνυνται. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό αφού υπάρχουν ακόμα περιοχές του εγκεφάλου υπό ανάπτυξη.
Επομένως, είναι σημαντικό να συμφωνούμε σε κανόνες με τα παιδιά και να μπορούμε να είμαστε σαφείς και συγκεκριμένοι σχετικά με το πώς θα ενεργήσουμε με την τεχνολογία. Δεν μπορούμε να περιμένουμε από εκείνα να συμπεριφέρονται σαν ενήλικες ως προς τη χρήση της εκάστοτε συσκευής.