Η 15η Ιουνίου είναι η παγκόσμια ημέρα γονιμότητας. Μία ημέρα αφιερωμένη στην ενημέρωση για την υπογονιμότητα, ένα πρόβλημα που βασανίζει 90 εκατομμύρια ζευγάρια παγκοσμίως, που αντιμετωπίζουν πρόβλημα να συλλάβουν και τελικά να αποκτήσουν ένα παιδί.
Ενα πρόβλημα που μέχρι πριν από κάποια χρόνια θεωρούσαν πολλοί ότι ήταν κυρίως γυναικείο ζήτημα ενώ στην πραγματικότητα η ποιότητα του ανδρικού σπέρματος παίζει επίσης μεγάλο ρόλο στη σύλληψη.
Διαβάστε επίσης: Όντως δεν πρέπει να κάνουμε αυτά στην εγκυμοσύνη;
Ας δούμε λοιπόν τι μπορούν να κάνουν τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες για να προφυλάξουν, να προστατέψουν και να ενισχύσουν τη γονιμότητά τους.
Ακολουθώντας φυσικά τις συμβουλές των ειδικών.
Οχι στο κάπνισμα
Το κάπνισμα είναι επιβαρυντικός παράγοντας για τη γονιμότητα καθώς επηρεάζει τόσο την ποιότητα του σπέρματος των ανδρών όσο και εκείνη των ωαρίων των γυναικών και στις γυναίκες μπορεί να είναι επίσης και ένας σημαντικός προδιαθεσικός παράγοντας για πρόωρη εμμηνόπαυση.
Οχι στο αλκοόλ
Το αλκοόλ μπορεί να είναι επιβαρυντικό τόσο για τη γυναικεία όσο και για την ανδρική γονιμότητα.
Οχι στον πολύ καφέ
Οι υπερβολικές ποσότητες καφέ πρέπει να αποφεύγονται γιατί μπορεί να υπονομεύουν τη γονιμότητα.
Ναι στη γυμναστική με μέτρο
Τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες έχουν μόνο να επωφεληθούν από τη σωματική άσκηση, όχι όμως την υπερβολική.
Ειδικά στους άνδρες είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι πολύ επιβαρυντικά για το σπέρμα τους μπορεί να είναι και τα στεροειδή, που τείνουν να χρησιμοποιούν συχνά νέοι άνδρες αθλητές που επιθυμούν να αυξήσουν τη μυϊκή τους κατατομή και ακολουθούν αυτόν τον λανθασμένο τρόπο επειδή παρασύρονται από ανεύθυνους μη ειδικούς.
Ναι στις προληπτικές επισκέψεις στον γιατρό
Οι γυναίκες ούτως ή άλλως αλλά ακόμα περισσότερο όταν ετοιμάζονται να αποκτήσουν παιδί χρειάζεται να επισκέπτονται μία φορά τον χρόνο τον γυναικολόγο τους για μία γυναικολογική εξέταση (ίσως και για τον αποκλεισμό της ύπαρξης κάποιου σεξουαλικά μεταδιδόμενου νοσήματος) και για να κάνουν τεστ Παπανικολάου.
Επίσης, όταν μία γυναίκα προγραμματίζει να μείνει έγκυος είναι σημαντικό να συμβουλευτεί τον γυναικολόγο για το αν θα πρέπει να κάνει κάποια εμβόλια πριν την επίτευξη της εγκυμοσύνης ή αν χρειάζεται να πάρει κάποιο συμπλήρωμα (π.χ. φυλλικό οξύ).
Τέλος, όπως και οι γυναίκες, έτσι και οι άνδρες είναι απαραίτητο να επισκέπτονται τον γιατρό τους, δηλαδή τον ουρολόγο, όποτε έχουν ύποπτα και ανησυχητικά συμπτώματα που σχετίζονται με το ουρογεννητικό τους σύστημα.
Ναι στην υγιεινή διατροφή και στη διατήρηση του φυσιολογικού βάρους
Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες χρειάζεται να φροντίζουν να ακολουθούν μία υγιεινή διατροφή (με αρκετά λαχανικά, φρούτα, ψάρια κ.λπ.) και παράλληλα να διατηρούν το βάρος τους στα φυσιολογικά επίπεδα.
Ειδικότερα όσον αφορά τις γυναίκες θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι είναι σκόπιμο να έχουν ένα φυσιολογικό βάρος και να μην είναι ούτε πολύ αδύνατες ούτε παχύσαρκες γιατί τα οιστρογόνα μεταβολίζονται στο λίπος, πράγμα που σημαίνει ότι οι πάρα πολύ αδύνατες γυναίκες έχουν χαμηλά οιστρογόνα και άρα κακή γονιμότητα και οι υπέρβαρες από την άλλη πλευρά έχουν μεν πολλά οιστρογόνα αλλά και πολλά ανδρογόνα (που επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα).
Το ιδανικό ποσοστό λίπους για τις γυναίκες είναι να έχουν 22% με 25% του σώματός τους λίπος, ποσοστό το οποίο όταν πέφτει κάτω από το 19% μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα με την ωορρηξία.
Γενικά έχει φανεί πάντως ότι οι γυναίκες που είναι πολύ αδύνατες ή αντίστοιχα υπέρβαρες, αν φτάσουν σε φυσιολογικά επίπεδα βάρους θα έχουν καλύτερη ωορρηξία.
Οχι σε ό,τι καταστρέφει το σπέρμα
Η έκθεση στη ρύπανση, στην ακτινοβολία και τα φυτοοιστρογόνα (ορμόνες που περιέχονται σε υψηλή συγκέντρωση στη σόγια, στην μπίρα, στο κρασί, στον καφέ και στους ξηρούς καρπούς) έχει βρεθεί ότι μπορεί να είναι επιβαρυντικοί παράγοντες για το σπέρμα των ανδρών.
Επίσης, οι άνδρες είναι σκόπιμο να αποφεύγουν την πολύ μεγάλη θερμότητα στην περιοχή του όσχεου (π.χ. να μην έχουν το λάπτοπ στα πόδια τους, να αποφεύγουν τα πολύ ζεστά μπάνια κ.ά.) αλλά και τη μεγάλη πίεση στην περιοχή (π.χ. να αποφεύγουν την πολύωρη οδήγηση και τα στενά εσώρουχα και παντελόνια).
Ναι στο προφυλακτικό
Η χρήση προφυλάξεων όταν ένα ζευγάρι δεν έχει μία σταθερή σχέση ή όταν δεν έχουν σκοπό να επιτύχουν μία εγκυμοσύνη είναι πολύ σημαντική. Το προφυλακτικό, τόσο για την αποφυγή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης όσο και για την αποφυγή των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων (π.χ. χλαμύδια, βλεννόρροια), είναι πολύ σημαντικό.
Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα μπορεί να προκαλέσουν υπογονιμότητα και από την άλλη πλευρά μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη μπορεί να οδηγήσει μία γυναίκα στην επιλογή της έκτρωσης για την οποία κανένας γιατρός δεν μπορεί να πει με ασφάλεια ότι δεν θα δημιουργήσει κανένα ή αντίστοιχα πολλά προβλήματα στη μετέπειτα προσπάθεια μιας γυναίκας να συλλάβει.
Φυσικά όσο πιο προσεκτικά γίνεται μία έκτρωση, και όταν τηρούνται όλοι οι κανόνες από τον γυναικολόγο και το νοσοκομείο στο οποίο διενεργείται η επέμβαση, τόσο περισσότερο μειώνονται οι πιθανότητες να υπάρξουν επιπλοκές.
Ναι στη διαχείριση του στρες
Το στρες επηρεάζει τόσο την ποιότητα του σπέρματος όσο και τη γυναικεία ωορρηξία. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η υπερπρολακτιναιμία (η υπερπαραγωγή προλακτίνης) που αναστέλλει την ωοθυλακιορρηξία και οδηγεί σε μία μορφή υπογονιμότητας.
Σημαντικό είναι πάντως ότι γενικά οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας επειδή έχουν πολύ άγχος, πιεστικές υποχρεώσεις και δουλεύουν άστατες ώρες, όταν ηρεμήσουν και ρίξουν τους ρυθμούς τους, παρουσιάζουν αποκατάσταση του ορμονικού τους προφίλ και καταφέρνουν εύκολα να συλλάβουν.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Κωνσταντίνο Ι. Πριονιστή, μαιευτήρα-χειρουργό-γυναικολόγο.